Category: Sự kiện

Nguồn: “United States drops hydrogen bomb over Bikini Atoll,” History.com (truy cập ngày 19/05/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 20 tháng 5 năm 1956, Mỹ tiến hành thử nghiệm thả từ trên không một quả bom nhiệt hạch được cải tiến, từ một chiếc máy bay trên đảo nhỏ Namu thuộc Đảo san hô vòng Bikini ở Thái Bình Dương. Cuộc thử nghiệm thành công chứng tỏ bom nhiệt hạch là một vũ khí hàng không khả thi và cuộc chạy đua vũ trang đã bước thêm một bước tiến dài.

Lần đầu tiên Mỹ thử nghiệm bom nhiệt hạch là vào năm 1952 tại Quần đảo Marshall, cũng nằm trên Thái Bình Dương. Tuy nhiên, quả bom đó cùng những quả bom trong những lần thử nghiệm sau đó đều lớn và khó sử dụng nên chỉ có thể kích nổ từ mặt đất. Ứng dụng thực tiễn của việc thả bom lên lãnh thổ quân địch chỉ khả dĩ trên lý thuyết cho đến khi cuộc thử nghiệm tháng 5 năm 1956 thành công. Continue reading “20/05/1956: Mỹ thả thành công bom nhiệt hạch từ trên không”

Nguồn: “Soviets ratify treaty banning nuclear weapons from outer space,” History.com (truy cập ngày 18/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 19 tháng 5 năm 1967, một trong những điều ước quốc tế lớn đầu tiên được xây dựng để hạn chế sự phổ biến của các loại vũ khí hạt nhân có hiệu lực khi Liên Xô phê chuẩn một thỏa thuận cấm thử vũ khí hạt nhân ngoài không gian. Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, và nhiều quốc gia khác đã ký và/hoặc phê chuẩn hiệp ước này.

Với sự ra đời của cái gọi là “chạy đua không gian” giữa Hoa Kỳ và Liên Xô từ năm 1957 khi Liên Xô phóng thành công vệ tinh Sputnik, một số người bắt đầu lo sợ rằng không gian vũ trụ có thể là biên giới tiếp theo cho việc mở rộng vũ khí hạt nhân. Continue reading “19/05/1967: Liên Xô phê chuẩn hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân ngoài không gian”

Nguồn: “U.S.-Soviet summit meeting collapses,” History.com (truy cập ngày 15/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 16 tháng 5 năm 1960, trong bối cảnh Liên Xô vừa bắn hạ một chiếc máy bay do thám U-2 của Mỹ hôm mùng 1 tháng 5, nhà lãnh đạo Nga Nikita Khrushchev đã chỉ trích Mỹ và Tổng thống Dwight D. Eisenhower tại một cuộc họp thượng đỉnh giữa hai nguyên thủ quốc gia tại Paris. Cơn bộc phát của Khrushchev đã khiến Eisenhower tức giận và làm tiêu tan bất cứ cơ hội nói chuyện hay đàm phán thành công nào tại hội nghị.

Ngày 1 tháng 5 năm 1960, Liên Xô bắn hạ một máy bay do thám của CIA và bắt giữ phi công, Gary Francis Powers. Hoa Kỳ phủ nhận chiếc máy bay được sử dụng cho hoạt động tình báo, thay vào đó tuyên bố đó chỉ đơn thuần là một chiếc máy bay phụ vụ dự báo thời tiết đi lạc hướng. Sau đó Liên Xô đã bắt giữ Powers, thu thập được phần lớn mảnh vỡ từ chiếc máy bay, và Powers thừa nhận ông đang làm việc cho CIA. Sự việc trở thành một thất bại quan hệ công chúng của Eisenhower và ông buộc phải thừa nhận chiếc máy bay quả thật đã được sử dụng để do thám Liên Xô. Continue reading “16/05/1960: Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Xô thất bại”