21/06/1864: Tướng Grant mở rộng phòng tuyến Petersburg

Nguồn: Grant extends the Petersburg lineHistory.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1862, Tướng Ulysses S. Grant của Liên bang miền Bắc đã kéo dài các phòng tuyến của mình quanh Petersburg, Virginia, cùng với tổng tư lệnh của mình, Abraham Lincoln. Sau sáu tuần chiến đấu khó khăn giữa Quân đoàn Potomac của ông và Quân đoàn Bắc Virginia của Robert E. Lee trong một loạt các trận chiến quanh Richmond, Grant đã chọn một chiến lược khác. Bây giờ, ở tại phía nam của Richmond, bên ngoài Petersburg, ông không còn sẵn lòng tiến hành các trận chiến trên chiến trường mở khốc liệt vốn đã cướp đi rất nhiều sinh mạng. Continue reading “21/06/1864: Tướng Grant mở rộng phòng tuyến Petersburg”

19/06/1856: Hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa kết thúc

Nguồn: First Republican national convention ends, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1856, tại Hội trường Quỹ Âm nhạc ở Philadelphia, hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa, được thành lập hai năm trước, đã kết thúc. John Charles Fremont của California, nhà thám hiểm nổi tiếng của bờ Tây, được đề cử vào vị trí ứng viên tổng thống, và William Dewis Dayton của New Jersey được chọn làm ứng cử viên cho vị trí phó tổng thống. Continue reading “19/06/1856: Hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa kết thúc”

10/05/1869: Mỹ hoàn thành tuyến đường sắt xuyên lục địa

Nguồn: Transcontinental railroad completed, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1869, chủ tịch của các công ty đường sắt Union Pacific và Central Pacific đã gặp nhau tại Promontory, Utah và đóng chiếc đinh cuối cùng mang tính nghi thức vào một đường ray để kết nối các tuyến đường sắt của họ. Điều này khiến cho du lịch đường sắt xuyên lục địa lần đầu tiên trở nên khả thi trong lịch sử Hoa Kỳ. Những du khách ở mạn tây sẽ không còn phải thực hiện một hành trình dài và nguy hiểm bằng xe ngựa, và bờ Tây chắc chắn sẽ mất đi một phần sự quyến rũ hoang dã của nó khi được kết nối với bờ Đông văn minh. Continue reading “10/05/1869: Mỹ hoàn thành tuyến đường sắt xuyên lục địa”

10/04/1865: Bài diễn thuyết cuối cùng của Tướng Lee với quân đội

Nguồn: General Lee gives final address to troops, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1865, một ngày sau khi đầu hàng Tướng Ulysses S. Grant của Liên minh miền Bắc, Tướng Robert E. Lee của Hợp bang miền Nam đã nói chuyện với đội quân của mình lần cuối. Continue reading “10/04/1865: Bài diễn thuyết cuối cùng của Tướng Lee với quân đội”

08/03/1862: Ngày kinh hoàng của hải quân Liên minh miền Bắc

Nguồn: C.S.S. Virginia terrorizes Union navy, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1862, tàu bọc sắt C.S.S. Virginia của quân đội Hợp bang miền Nam đã tàn phá một hạm đội Liên minh miền Bắc ngoài khơi Hampton Roads, Virginia.

Tàu C.S.S. Virginia ban đầu có tên gọi là U.S.S. Merrimack, một tàu chiến 40 súng được hạ thủy vào năm 1855. Merrimack phục vụ ở vùng biển Caribbe và là soái hạm của hạm đội Thái Bình Dương vào cuối những năm 1850. Đầu năm 1860, con tàu đã ngừng hoạt động để sửa chữa toàn diện tại Xưởng tàu Hải quân Gosport ở Norfolk, Virginia. Nó vẫn ở đó khi Nội chiến bắt đầu vào tháng 04 năm 1861, và các thủy thủ Liên minh miền Bắc đã đánh chìm con tàu khi xưởng tàu được sơ tán. Sáu tuần sau, một công ty cứu hộ đã trục vớt con tàu lên và Hợp bang miền Nam bắt đầu khôi phục nó. Continue reading “08/03/1862: Ngày kinh hoàng của hải quân Liên minh miền Bắc”

01/03/1864: Grant được bổ nhiệm trung tướng

Nguồn: Grant nominated for lieutenant general, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1864, Tổng thống Abraham Lincoln đã bổ nhiệm Ulysses S. Grant vào cấp trung tướng  – một cấp bậc mới được phục hồi. Cho tới thời điểm đó, George Washington là người duy nhất từng giữ cấp bậc này. Winfield Scott cũng đạt được danh hiệu này nhưng chỉ theo hàm; ông không thực sự chỉ huy quân đội theo cấp này.

Sự thăng cấp này đã giúp Grant trở thành cấp chỉ huy tối cao của các lực lượng quân đội Hoa Kỳ. Sinh ra ở Ohio vào năm 1822, Grant theo học tại West Point và tốt nghiệp vào năm 1843. Ông phục vụ trong Chiến tranh với Mexico từ năm 1847 đến 1848 và trên biên giới Hoa Kỳ vào những năm 1850. Trong thời gian này, Grant thu được kinh nghiệm về hậu cần và quân nhu, phát triển các kỹ năng mà sau này sẽ giúp ông thành công trong Nội chiến Hoa Kỳ. Continue reading “01/03/1864: Grant được bổ nhiệm trung tướng”

16/11/1907: Oklahoma gia nhập liên bang Hoa Kỳ

Nguồn: Oklahoma enters the Union, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1907, Lãnh thổ Người da đỏ và Lãnh thổ Oklahoma cùng gia nhập vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, tạo thành bang thứ 46 mang tên Oklahoma.

Oklahoma – một cái tên có nguồn gốc từ tiếng của người da đỏ Choctaw, okla có nghĩa là “người”, và humma, có nghĩa là “màu đỏ” – có một lịch sử cư ngụ của con người với hơn 15.000 năm. Những người châu Âu đầu tiên đến thăm khu vực này là những nhà thám hiểm Tây Ban Nha vào thế kỷ 16, và vào thế kỷ 18, người Tây Ban Nha và Pháp đã phải vật lộn để kiểm soát lãnh thổ này. Hoa Kỳ mua lại Oklahoma từ Pháp vào năm 1803 như là một phần của Thương vụ Louisiana. Continue reading “16/11/1907: Oklahoma gia nhập liên bang Hoa Kỳ”

12/10/1870: Tướng Robert E. Lee qua đời

Nguồn: Robert E. Lee dies, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1870, Tướng Robert Edward Lee, chỉ huy của Quân đội Hợp bang Bắc Virginia, đã qua đời một cách yên bình tại nhà riêng ở Lexington, Virginia. Ông hưởng thọ 63 tuổi.

Lee sinh ra trong gia đình ông bà Henry Lee và Ann Carter Lee tại Stratford Hall, Virginia, năm 1807. Cha ông phục vụ trong cuộc Cách mạng Mỹ dưới thời George Washington và sau đó là thống đốc bang Virginia. Robert Lee gia nhập Học viện Quân sự Hoa Kỳ tại West Point và tốt nghiệp á khoa khóa năm 1829. Ông đã không bị một điểm xấu nào trong suốt bốn năm tại học viện. Sau đó, Lee bắt đầu sự nghiệp quân sự, cuối cùng chiến đấu trong Chiến tranh Mexico (1846-48) và sau đó phục vụ trên cương vị hiệu trưởng (superintendent) trường West Point. Continue reading “12/10/1870: Tướng Robert E. Lee qua đời”

25/05/1861: Tổng thống Lincoln đình chỉ quyền bảo thân

Nguồn: President Lincoln suspends the writ of habeas corpus during the Civil War, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1861, John Merryman, một nhà lập pháp tại nghị viện tiểu bang Maryland, đã bị bắt vì đã cố gắng cản trở quân đội Liên bang miền Bắc di chuyển từ Baltimore đến Washington trong cuộc Nội chiến và đã bị giam giữ tại Fort McHenry bởi các quan chức quân đội Liên bang miền Bắc. Luật sư của ông đã ngay lập tức yêu cầu lệnh bảo thân (habeas corpus) để tòa án liên bang có thể xem xét các cáo buộc. Tuy nhiên, Tổng thống Abraham Lincoln đã quyết định đình chỉ quyền bảo thân và vị tướng tư lệnh tại Fort McHenry đã từ chối chuyển giao Merryman cho chính quyền. Continue reading “25/05/1861: Tổng thống Lincoln đình chỉ quyền bảo thân”

11/05/1858: Minnesota gia nhập Liên bang Hoa Kỳ

Nguồn: Minnesota enters the Union, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1858, Minnesota gia nhập Liên bang Hoa Kỳ, trở thành bang thứ 32 của liên bang này.

Được biết đến với tên gọi “Xứ Vạn Hồ”, Minnesota là điểm cuối phía bắc của tuyến giao thông sông Mississippi và là điểm cực tây của tuyến đường thủy nội địa chạy xuyên qua Ngũ Đại Hồ và tuyến đường biển St. Lawrence để đổ ra Đại Tây Dương. Ojibwe và Dakota nằm trong số những tộc người bản địa đầu tiên sinh sống tại vùng đất này, và quá trình định cư của người da trắng tại khu vực bắt đầu vào năm 1820 với việc thành lập Fort Snelling. Năm 1849, Minnesota trở thành lãnh thổ của Hoa Kỳ. Continue reading “11/05/1858: Minnesota gia nhập Liên bang Hoa Kỳ”

02/05/1863: Quân đội miền Bắc thua trận Chancellorsville

Nguồn: Confederates deliver blow to Union at Chancellorsville, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào  ngày này năm 1863, Tướng Thomas “Stonewall” Jackson của quân đội Hợp bang miền Nam đã chỉ huy một chiến thắng mang tính hủy diệt đối với Binh đoàn Potomac (miền Bắc) trong trận Chancellorsville, Virginia. Là một trong những diễn biến bất ngờ nhất của cuộc chiến, một Binh đoàn Bắc Virginia bị áp đảo về quân số đã khiến Binh đoàn Potomac, dưới sự chỉ huy của Tướng Joseph Hooker, trở về Washington, D.C., trong thất bại. Continue reading “02/05/1863: Quân đội miền Bắc thua trận Chancellorsville”

20/04/1861: Tướng Lee xin rút khỏi Quân đội Hoa Kỳ

Nguồn: Lee resigns from U.S. Army, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1861, Đại tá Robert E. Lee đã rút lui khỏi Quân đội Hoa Kỳ hai ngày sau khi ông được đề nghị làm chỉ huy quân đội Liên bang miền Bắc và ba ngày sau khi tiểu bang quê nhà của ông, Virginia, ly khai khỏi Liên bang này.

Lee phản đối việc ly khai, nhưng ông là một người con trung thành của Virginia. Đơn xin từ chức chính thức của ông chỉ có một câu, nhưng ông đã viết một bức thư dài hơn để giải thích cho người bạn và người từng dẫn dắt ông, tướng Winfield Scott, vào ngày hôm đó. Lee đã chiến đấu dưới quyền chỉ huy của Scott trong Chiến tranh Mexico (1846-48), và ông đã tiết lộ với vị cựu chỉ huy sự khó khăn trong quyết định của ông. Continue reading “20/04/1861: Tướng Lee xin rút khỏi Quân đội Hoa Kỳ”

09/04/1865: Tướng Robert E. Lee đầu hàng

Nguồn: Robert E. Lee surrenders, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1865, tại Appomattox, Virginia, Tướng Robert E. Lee của phe Hợp bang miền Nam đã giao nộp 28.000 quân của mình cho Tướng Ulysses S. Grant của Liên bang miền Bắc, từ đó cơ bản chấm dứt cuộc Nội chiến Hoa Kỳ. Buộc phải rời bỏ thủ phủ Richmond của Hợp bang miền Nam, không thể hội quân với lực lượng Hợp bang còn sót lại ở North Carolina, và bị quấy nhiễu liên tục bởi kỵ binh của phe Liên bang miền Bắc, Lee không còn lựa chọn nào khác. Continue reading “09/04/1865: Tướng Robert E. Lee đầu hàng”

14/04/1865: Abraham Lincoln bị ám sát

Nguồn: President Lincoln is shot, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, tại Nhà hát Ford ở Washington, D.C., John Wilkes Booth, một diễn viên và người ủng hộ Hợp bang miền Nam (Confederate) đã khiến Tổng thống Abraham Lincoln bị thương nghiêm trọng. Vụ tấn công diễn ra chỉ năm ngày sau khi vị Tướng miền Nam, Robert E. Lee, và quân đội của ông đầu hàng tại Appomattox, chính thức chấm dứt Nội chiến Mỹ.

Booth vẫn sống ở miền Bắc trong suốt thời chiến, dù bản thân luôn ủng hộ phe miền Nam. Ban đầu, ông ta đã lên kế hoạch bắt Tổng thống Lincoln và đưa ông đến Richmond, thủ đô của Hợp bang. Tuy nhiên, vào ngày 20/03/1865, ngày dự định thực hiện vụ bắt cóc, Tổng thống lại không xuất hiện tại nơi mà Booth và sáu đồng phạm khác chờ đợi. Hai tuần sau, Richmond rơi vào tay Liên minh miền Bắc (Union). Sang tháng 04, quân đội Hợp bang đã gần như sụp đổ trên toàn miền Nam, Booth liền thực hiện một kế hoạch tuyệt vọng nhằm cứu vãn. Continue reading “14/04/1865: Abraham Lincoln bị ám sát”

12/04/1861: Nội chiến Hoa Kỳ bùng nổ

CivilWar

Nguồn: “The Civil War begins“, History.com, Truy cập: 11/04/2015

Biên dịch và Hiệu đính: Lê Thanh Danh

Bốn năm đẫm máu nhất trong lịch sử nước Mỹ bắt đầu vào ngày 12 tháng 04 năm 1861, khi pháo binh của chính quyền Hợp bang miền Nam dưới sự chỉ huy của tướng P.G.T Beauregard nã pháo vào pháo đài Sumter của lực lượng Liên bang miền Bắc, tại Vịnh Charleston bang South Carolina. Trong vòng 34 tiếng đồng hồ kế tiếp, 50 đại bác và súng cối của quân miền Nam đã dội hơn 4.000 quả đạn pháo vào pháo đài. Vào ngày 13 tháng 04, Đại tá Robert Anderson của chính quyền miền Bắc tuyên bố pháo đài Sumter đầu hàng. Hai ngày sau, Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln đưa ra bản tuyên bố điều động 75.000 quân tình nguyện để đập tan hành động “phản nghịch” của miền Nam. Continue reading “12/04/1861: Nội chiến Hoa Kỳ bùng nổ”