Author: Nhat Huy

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Liên minh châu Âu công bố vòng trừng phạt thứ 13 đối với Nga. Theo chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, các biện pháp này nhắm vào các thực thể được cho là đang hỗ trợ “cỗ máy chiến tranh” của Nga. EU cũng nhắm vào các doanh nghiệp ở Ấn Độ và Trung Quốc có liên quan đến cuộc chiến của Nga. Gói trừng phạt được thống nhất sau khi Hungary tuyên bố ủng hộ. Trong khi đó, Anh áp đặt lệnh trừng phạt đối với 6 quan chức Nga tại trại giam nơi Alexei Navalny qua đời.

Somalia đồng ý cho phép Thổ Nhĩ Kỳ bảo vệ lãnh hải của mình. Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã hoạt động trên lãnh hải Somali để chống cướp biển. Nhưng thủ tướng Somalia, Hamza Abdi Barre, hứa rằng thỏa thuận mới sẽ chấm dứt “các mối đe dọa từ bên ngoài.” Căng thẳng với nước láng giềng Ethiopia đã gia tăng kể từ khi nước này ký thỏa thuận với khu vực Somaliland ly khai của Somalia. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Mỹ phủ quyết một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc do Algeria đề xuất, theo đó yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza và cảnh báo về việc người Palestine bị mất nơi ở. Mỹ lập luận rằng nghị quyết này sẽ cản trở những nỗ lực trung gian của họ cho một thỏa thuận thả con tin và cho phép thêm viện trợ nhân đạo vào Gaza. Trước đó, Mỹ đã soạn thảo nghị quyết riêng, kêu gọi “ngừng bắn tạm thời” và phản đối kế hoạch của Israel tấn công trên bộ vào Rafah.

Mỹ hứa sẽ công bố “các biện pháp trừng phạt lớn” sau cái chết của Alexei Navalny, chính trị gia đối lập nổi bật nhất của Nga. Phát ngôn viên an ninh quốc gia John Kirby cho biết các biện pháp này sẽ “bắt Nga phải chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra với ông Navalny”, nhưng không cho biết chi tiết. Trước đó Yulia Navalnaya, người vợ góa của ông Navalny, đã kêu gọi các quan chức ở Brussels không công nhận cuộc bầu cử Nga, dự kiến diễn ra vào tháng 3. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Yulia Navalnya, người vợ goá của Alexei Navalny, thề sẽ tiếp tục công cuộc đấu tranh vì một “nước Nga tự do, hòa bình và hạnh phúc” của chồng bà. Bà Navalnya đã gặp các ngoại trưởng EU hôm thứ Hai. Trước cuộc họp đó Annalena Baerbock, ngoại trưởng Đức, đã đề xuất các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga để đáp trả cái chết của ông Navalny. Trong khi đó, các nhà điều tra Nga cho biết họ sẽ giữ thi thể của ông Navalny trong “ít nhất hai tuần,” theo người phát ngôn của ông. Các cộng sự của ông Navalny cáo buộc chính quyền Nga giữ kín thi thể để “che đậy dấu vết giết người.”

GDP của Israel giảm với tốc độ năm 19% trong quý 4 năm 2023. Đà giảm tồi tệ hơn dự kiến là do đầu tư và chi tiêu tiêu dùng xuống dốc sau các cuộc tấn công của Hamas hôm 7 tháng 10. Trong khi đó, Benny Gantz, một thành viên nội các chiến tranh của Israel, cảnh báo nước ông sẽ tấn công Rafah trừ khi Hamas giải phóng tất cả các con tin Israel còn lại trước ngày 10 tháng 3, ngày bắt đầu của tháng Ramadan. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Sau nhiều tháng giao tranh, quân Nga đã nắm quyền kiểm soát Avdiivka, một thị trấn ở Donbas, sau khi phần lớn quân Ukraine rút lui. Tuy nhiên, phát ngôn viên của Nga nói một số binh sĩ Ukraine đang ẩn náu trong nhà máy than cốc khổng lồ thời Liên Xô của thị trấn. Tại Hội nghị An ninh Munich hôm thứ Bảy, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết “sự thiếu hụt nhân tạo về vũ khí” của Ukraine đang cho phép Vladimir Putin “thích ứng với cường độ hiện tại của cuộc chiến.” Trong một cuộc điện đàm, tổng thống Joe Biden nói với ông Zelensky là ông “tin tưởng” viện trợ của Mỹ sẽ được phê duyệt.

Các đồng nghiệp của Alexei Navalny, nhà lãnh đạo đối lập Nga, cáo buộc chính quyền nước này không cho gia đình tiếp cận thi thể ông nhằm “che giấu dấu vết giết người.” Theo một nhóm nhân quyền, hơn 400 người đã bị giam giữ trên khắp nước Nga vì bày tỏ lòng kính trọng với ông Navalny ở nơi công cộng. Các ngoại trưởng G7 đã dành một phút mặc niệm cho Navalny và yêu cầu Nga ngay lập tức làm rõ nguyên nhân cái chết của ông. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hizbullah, lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn, đã bắn tên lửa vào miền bắc Israel. Theo quân đội Israel, cuộc tấn công được phát động nhằm đáp trả đòn không kích của Israel vào thị trấn Nabatiyeh ở miền nam Lebanon, vốn giết chết một thủ lĩnh Hizbullah. Mười người khác cũng thiệt mạng trong cuộc tấn công. Trong khi đó quân đội Israel tiến vào bệnh viện Nasser, bệnh viện lớn nhất ở thành phố Khan Younis miền nam Gaza, nơi đang có hàng ngàn người trú ẩn. Israel nói thi thể của các con tin bị bắt hôm 7/10 có thể đang ở trong cơ sở này, theo Reuters.

Người phát ngôn về an ninh quốc gia của Nhà Trắng xác nhận Nga đang theo đuổi “khả năng chống vệ tinh” trong không gian – một diễn tiến mà ông mô tả là “rắc rối” nhưng không gây đe dọa ngay lập tức. Hôm thứ Tư, một nghị sĩ cấp cao đã đưa ra tuyên bố về “mối đe dọa an ninh quốc gia nghiêm trọng,” khiến truyền thông đưa tin Nga đang lắp đặt vũ khí hạt nhân trên không gian có khả năng phá hủy một số lượng lớn vệ tinh, hoặc một vệ tinh chiến tranh điện tử chạy bằng năng lượng hạt nhân. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Prabowo Subianto, cựu tướng 72 tuổi có một hồ sơ chính trị nhiều điều tiếng, đã tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Indonesia. Từ lâu được coi là ứng viên hàng đầu để kế nhiệm Joko Widodo, ông Prabowo vượt lên dẫn trước ngay khi những lá phiếu đầu tiên ở nền dân chủ lớn thứ ba thế giới được kiểm. Phát biểu tại một cuộc mít tinh ở Jakarta, ông hứa sẽ “bảo vệ” người dân Indonesia và lãnh đạo một chính phủ gồm những người “tốt nhất.” Các đối thủ của ông vẫn chưa thừa nhận thất bại.

Israel không kích Lebanon. Người phát ngôn của Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết quân đội đã tiến hành một “lượt không kích rộng khắp” ở Lebanon sau khi một tên lửa bắn từ nước này rơi xuống thành phố Safed ở miền bắc Israel, khiến một phụ nữ thiệt mạng và những người khác bị thương. Hizbullah, lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn có trụ sở ở miền nam Lebanon, được cho là chịu trách nhiệm về vụ tấn công nhưng chưa nhận trách nhiệm. Continue reading “Thế giới hôm nay: 15/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Lạm phát ở Mỹ vẫn ở mức 3,1% so với cùng kỳ trong tháng 1, cho thấy Cục Dự trữ Liên bang khó có thể bắt đầu hạ lãi suất vào tháng 5. Lạm phát cơ bản vẫn giữ nguyên ở mức 3,9% theo năm của tháng 12. Giới kinh tế nhìn chung dự đoán lạm phát sẽ giảm nhanh hơn: một cuộc thăm dò do Bloomberg thực hiện cho thấy lạm phát được dự đoán giảm xuống 2,9% trong tháng 1.

Estonia cảnh báo Nga đang chuẩn bị cho một cuộc chiến với NATO trong thập niên tới. Cơ quan tình báo nước này cho biết, Nga có ý định tăng gấp đôi số lượng quân đồn trú dọc biên giới với Phần Lan, Estonia và Latvia. Trong khi đó, có thông tin nổi lên là bộ nội vụ Nga đang tiến tới cáo buộc hình sự đối với Kaja Kallas, thủ tướng Estonia, sau khi bà thúc đẩy việc dỡ bỏ các tượng đài thời Xô Viết. Continue reading “Thế giới hôm nay: 14/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Philippe Lazzarini, người đứng đầu UNRWA, cơ quan của Liên Hợp Quốc phụ trách người tị nạn Palestine, cho biết có “cảm giác hoảng loạn sâu sắc” ở Rafah, một thành phố miền nam Gaza, trước một cuộc xâm lược trên bộ của quân đội Israel. Được biết có khoảng 1,4 triệu người đang trú ẩn tại đây, trong đó có nhiều người sơ tán từ những vùng khác của dải đất. Trước đó, lực lượng vũ trang Israel cho biết họ đã tấn công vào Rafah; và các quan chức y tế địa phương thông báo có ít nhất 67 người thiệt mạng. Trong lúc tiến công, Israel cũng giải thoát hai con tin bị Hamas bắt giữ từ tháng 10.

Cổ phiếu của Diamondback Energy, một công ty dầu khí có trụ sở tại Texas, đã tăng mạnh sau khi tuyên bố sẽ mua lại Endeavour Energy Resources, một công ty sản xuất dầu đá phiến tư nhân. Cú bắt tay trị giá 26 tỷ USD này là thương vụ mới nhất trong một loạt vụ sáp nhập quy mô lớn của ngành dầu đá phiến. Hồi tháng 10, ExxonMobil đã cho biết họ sẽ mua lại Pioneer Natural Resources, một nhà sản xuất dầu khác, với giá 59,5 tỷ USD. Continue reading “Thế giới hôm nay: 13/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Binyamin Netanyahu cam kết sẽ có “hành lang an toàn” cho dân thường trước cuộc tấn công của quân Israel vào Rafah ở miền nam dải Gaza. Thủ tướng Israel mô tả thành phố này là “pháo đài cuối cùng” của Hamas và tuyên bố “chiến thắng nằm trong tầm tay.” Hôm thứ Bảy, quân đội Israel cho biết họ đã tìm thấy một đường hầm Hamas dưới trụ sở của một cơ quan Liên Hợp Quốc ở Gaza. UNRWA, cơ quan hỗ trợ người tị nạn Palestine, cho biết họ đã không dùng khu nhà này kể từ tháng 10 và không biết về hoạt động ở đó. Một số nhân viên của UNRWA bị cáo buộc có liên quan đến vụ tấn công của Hamas vào Israel ngày 7 tháng 10. Continue reading “Thế giới hôm nay: 12/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Volodymyr Zelensky tuyên bố tổng tư lệnh của quân đội Ukraine, Valery Zaluzhny, sẽ rời khỏi chức vụ. Vị tướng này là một trong những nhân vật nổi tiếng nhất đất nước, nhưng đã nhiều lần bất đồng với tổng thống về cách tiến hành chiến tranh. Ông Zelensky cho biết đã yêu cầu ông Zaluzhny tiếp tục là “một phần của đội ngũ.” Bộ trưởng quốc phòng Rustem Umerov cho biết giới lãnh đạo quân sự của Ukraine cần phải được thay máu. Oleksandr Syrskyi, chỉ huy lục quân Ukraine, đã lên thay ông Zaluzhny.

Pakistan bắt đầu kiểm phiếu trong cuộc tổng tuyển cử. Cho đến nay có ít nhất 9 người thiệt mạng trong các cuộc tấn công của phiến quân; và chính quyền đã đình chỉ các dịch vụ điện thoại di động với lý do ” gia tăng các vụ khủng bố gần đây.” Hôm thứ Tư, hai vụ đánh bom gần các văn phòng bầu cử ở Balochistan đã giết chết ít nhất 30 người. Nhà nước Hồi giáo sau đó nhận trách nhiệm. Các nhóm chiến binh khác cũng đã tiến hành các vụ tấn công trong những tháng gần đây. Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một tòa án ở Washington DC ra phán quyết rằng Donald Trump không có đặc quyền miễn trừ truy tố xoay quanh cáo buộc âm mưu lật ngược kết quả bầu cử 2020. Cựu tổng thống, người đang dẫn đầu đảng Cộng hòa trong cuộc chạy đua đề cử ứng viên tổng thống năm nay, đã viện dẫn quyền miễn trừ của tổng thống khi lập luận phản bác cáo buộc của Jack Smith, luật sư bộ tư pháp. Ông Trump dự kiến sẽ kháng cáo và có thể trình vụ việc lên Tòa Tối cao.

Tình báo Israel tin rằng hơn 1/5 số con tin Israel bị Hamas bắt giữ đã thiệt mạng, theo New York Times. Trong khi đó ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gặp tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah al-Sisi trong chuyến công du Trung Đông. Mỹ đang thúc đẩy ngừng bắn ở Gaza, từ đó cho phép thả những con tin còn lại. Continue reading “Thế giới hôm nay: 07/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump đã giáng một đòn mạnh vào dự luật an ninh biên giới lưỡng đảng vừa được Thượng viện Mỹ công bố sau nhiều tháng tranh cãi. Ứng viên dẫn đầu của phe Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới đã lên án dự luật này là “khủng khiếp” và kêu gọi có một đạo luật khác để điều chỉnh vấn đề nhập cư. Thỏa thuận trị giá 118 tỷ USD này gắn titlean ninh biên giới với viện trợ cho Israel và Ukraine, mà các nhà lập pháp của đảng Cộng hòa đã phản đối suốt mấy tháng qua. Cuộc bỏ phiếu đầu tiên về dự luật được lên kế hoạch vào thứ Tư.

Cung điện Buckingham thông báo Vua Charles III bị mắc ung thư. Các nhiệm vụ công của ông sẽ phải tạm dừng dù tình hình ông “vẫn hoàn toàn tích cực” và ông mong sớm trở lại công việc. Ung thư được phát hiện vào tháng trước khi nhà vua, 75 tuổi, được điều trị chứng phì đại tuyến tiền liệt; song cung điện không nói rõ là loại ung thư nào. Ông đăng quang vào tháng 5 năm ngoái. Continue reading “Thế giới hôm nay: 06/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Liên minh châu Âu đã thông qua gói hỗ trợ trị giá 50 tỷ euro (54 tỷ USD) cho Ukraine sau nhiều tháng bị Hungary cản trở. Đầu tuần này, các quan chức và lãnh đạo châu Âu được cho là đã đe dọa sẽ rút tài trợ cho kinh tế Hungary để gây áp lực lên thủ tướng thân Nga Viktor Orban. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cho biết thỏa thuận này đảm bảo sự hỗ trợ “ổn định, lâu dài” cho Ukraine. Trong khi đó viện trợ của Mỹ vẫn còn mắc kẹt ở Quốc hội.

Lực lượng Mỹ tiếp tục tấn công vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen, lần này nhắm vào một trạm kiểm soát và 10 máy bay không người lái được xác định là gây ra “mối đe dọa tiềm năng” đối với các tàu nước ngoài. Mỹ và Anh đã thực hiện nhiều đợt tấn công kể từ khi Houthi bắt đầu tấn công các tàu thương mại vào giữa tháng 11. Hôm thứ Tư, Houthi cho biết họ có kế hoạch tiếp tục tấn công các tàu chiến của Mỹ và Anh. Continue reading “Thế giới hôm nay: 02/02/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cựu thủ tướng Pakistan Imran Khan bị kết án 10 năm tù vì làm lộ bí mật nhà nước. Ông Khan bị kết tội chia sẻ nội dung của một bức điện ngoại giao bí mật vì vẫy tài liệu này tại một buổi mít tinh chính trị. Cựu thủ tướng hiện đang ngồi tù vì tội tham nhũng và bị cấm tham gia bầu cử Pakistan ngày 8 tháng 2 tới đây. Ông Khan phủ nhận mọi cáo buộc, chỉ trích chúng là có động cơ chính trị.

Nền kinh tế EU cũng như khu vực đồng euro trì trệ trong ba tháng cuối năm 2023. Kinh tế EU chỉ tăng trưởng 0,2% so với một năm trước. Thành tích của riêng nước Đức đặc biệt kém khi giảm 0,3% so với quý trước đó. Tuy vậy, đà giảm của nền kinh tế lớn nhất khối đã được bù đắp bởi tăng trưởng tốt ở Ý và Tây Ban Nha. Continue reading “Thế giới hôm nay: 31/01/2024”