25/07/1897: Jack London lên đường đến Klondike

Nguồn: Jack London sails for the Klondike, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1897, Jack London đã lên đường đến Klondike để tham gia cơn sốt vàng, nơi ông sẽ viết nên những câu chuyện thành công đầu tiên của mình.

London sinh ra ở San Francisco năm 1876. Cha ông, một nhà chiêm tinh tên Chaney, đã bỏ rơi gia đình, nên mẹ ông, một nhà tâm linh và giáo viên âm nhạc, đã quyết định tái hôn. Jack lấy họ của cha dượng là London. Continue reading “25/07/1897: Jack London lên đường đến Klondike”

23/07/1923: Trùm tội phạm John Dillinger gia nhập Hải quân Mỹ

Nguồn: John Dillinger joins the Navy in an attempt to avoid prosecution, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1923, John Herbert Dillinger đã gia nhập Hải quân Mỹ để tránh bị buộc tội trộm xe hơi ở Indiana, đánh dấu khởi đầu cho hành trình sa ngã của tên tội phạm khét tiếng nhất nước Mỹ. Nhiều năm sau, Dillinger đã tạo dựng “danh tiếng” chỉ trong khoảng thời gian 12 tháng khi cướp nhiều ngân hàng hơn Jesse James đã làm trong 15 năm và trở thành tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất cả nước. Continue reading “23/07/1923: Trùm tội phạm John Dillinger gia nhập Hải quân Mỹ”

21/07/1970: Đập Cao Aswan hoàn thành

Nguồn: Aswan High Dam completed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1970, sau 11 năm xây dựng, Đập cao Aswan bắc qua Sông Nile ở Ai Cập đã được hoàn thành. Với chiều dài hơn 3 km ở đỉnh, con đập khổng lồ trị giá 1 tỷ USD đã chấm dứt chu kỳ lũ lụt và hạn hán ở khu vực Sông Nile, đồng thời khai thác một nguồn năng lượng tái tạo khổng lồ, nhưng lại gây ra tác động môi trường gây tranh cãi. Continue reading “21/07/1970: Đập Cao Aswan hoàn thành”

20/07/1881: Tù trưởng Sitting Bull đầu hàng quân đội Mỹ

Nguồn: Sitting Bull surrenders, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1881, năm năm sau thất bại nhục nhã của Trung tá George A. Custer trong Trận Little Bighorn, tù trưởng tộc Hunkpapa của người Teton Sioux, Sitting Bull, đã đầu hàng Quân đội Mỹ, những người hứa sẽ ân xá cho ông và những người ủng hộ. Sitting Bull là một lãnh đạo quan trọng trong cuộc nổi dậy của người Sioux vào năm 1876, vốn đã dẫn đến cái chết của Custer và 264 lính dưới quyền tại Little Bighorn. Bị Quân đội Mỹ truy đuổi sau chiến thắng, ông cùng những người theo mình đã chạy sang Canada. Continue reading “20/07/1881: Tù trưởng Sitting Bull đầu hàng quân đội Mỹ”

18/07/1947: Harry S. Truman ký Đạo luật Kế vị Tổng thống thứ hai

Nguồn: Harry S. Truman signs second Presidential Succession Act, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1947, Tổng thống Harry S. Truman đã ký Đạo luật Kế vị Tổng thống. Đạo luật này là bản sửa đổi đạo luật kế vị cũ được thông qua vào năm 1792, trong nhiệm kỳ đầu tiên của George Washington.

Đạo luật Kế vị ban đầu chỉ định Chủ tịch Thượng viện tạm quyền là hàng kế vị đầu tiên của Tổng thống nếu ông và Phó Tổng thống đột ngột qua đời khi đang đương chức. Nếu vì lý do nào đó Chủ tịch Thượng viện tạm quyền không thể đảm nhận nhiệm vụ, thì Chủ tịch Hạ viện sẽ là người kế vị tiếp theo. Năm 1886, dưới thời chính quyền Grover Cleveland, Quốc hội đã loại bỏ cả Chủ tịch Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện khỏi danh sách kế vị. Continue reading “18/07/1947: Harry S. Truman ký Đạo luật Kế vị Tổng thống thứ hai”

16/07/1999: John F. Kennedy, Jr. thiệt mạng trong tai nạn máy bay

Nguồn: JFK Jr. killed in plane crash, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1999, John F. Kennedy, Jr.; vợ ông, Carolyn Bessette Kennedy; và chị gái bà, Lauren Bessette, đã thiệt mạng khi chiếc máy bay một động cơ mà Kennedy đang cầm lái đâm xuống vùng nước Đại Tây Dương gần Martha’s Vineyard, Massachusetts.

John Fitzgerald Kennedy, Jr., sinh ngày 25/11/1960, chỉ vài tuần sau khi cha ông được bầu làm tổng thống thứ 35 của Mỹ. Vào sinh nhật lần thứ ba của mình, “John-John” đã tham dự đám tang của người cha bị ám sát và được chụp lại cảnh đang chào quan tài của cha mình trong một bức ảnh nổi tiếng. Cùng với chị gái Caroline, ông được mẹ, Jacqueline, nuôi dưỡng ở Manhattan. Sau khi tốt nghiệp Đại học Brown và tham gia diễn xuất trong một thời gian ngắn, ông theo học tại Trường Luật của Đại học New York. Ông đã vượt qua kỳ thi tập sự hành nghề luật sư sau lần thử thứ ba và đã làm việc ở New York với tư cách là trợ lý của chưởng lý quận, thắng cả sáu vụ án của mình. Năm 1995, ông thành lập tạp chí chính trị George, với số lượng phát hành hơn 400.000 bản. Continue reading “16/07/1999: John F. Kennedy, Jr. thiệt mạng trong tai nạn máy bay”

14/07/1913: Ngày sinh Gerald R. Ford

Nguồn: Future president Gerald R. Ford is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1913, Gerald R. Ford đã chào đời với tên gọi Leslie Lynch King, Jr. tại Omaha, Nebraska. Cha ruột của ông đã bỏ nhà đi từ khi Ford mới ba tuổi. Người chồng thứ hai của mẹ ông, Gerald Ford, đã nhận nuôi và đặt tên mới cho cậu bé. Chàng trai trẻ Ford sau này trở thành phó tổng thống đầu tiên nhậm chức tổng thống sau khi Richard M. Nixon từ chức năm 1974. Continue reading “14/07/1913: Ngày sinh Gerald R. Ford”

13/07/1949: Giáo hoàng Pius XII ra vạ tuyệt thông với tín đồ Công giáo cộng sản

Nguồn: Pope Pius XII excommunicates all communist Catholics, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1949, Vatican đã công bố “Sắc lệnh chống chủ nghĩa cộng sản”. Sắc lệnh thời Chiến tranh Lạnh này, được Giáo hoàng Pius XII ban hành vào ngày 1/7, đã phạt vạ tuyệt thông đối với tất cả các tín đồ Công giáo theo chủ nghĩa cộng sản.

Là người đứng đầu Giáo hội Công giáo La Mã trong phần lớn Thế chiến II và thập niên đầu tiên của Chiến tranh Lạnh – và là một người chống Cộng nhiệt thành – Đức Pius XII đã ủy quyền cho Văn phòng Tòa Thánh trục xuất khỏi nhà thờ bất kỳ tín đồ Công giáo nào tham gia hoặc cộng tác với “những kẻ vô thần” Cộng sản. Continue reading “13/07/1949: Giáo hoàng Pius XII ra vạ tuyệt thông với tín đồ Công giáo cộng sản”

11/07/1978: Hỏa hoạn thiêu rụi khu cắm trại ở Tây Ban Nha

Nguồn: Gas fire incinerates crowded campsite, killing hundreds, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1978, một chiếc xe tải chở khí gas hóa lỏng đã lao vào một khu cắm trại đông đúc ở San Carlos de la Rapita, Tây Ban Nha. Vụ nổ sau đó đã giết chết hơn 200 người và khiến nhiều người khác bị bỏng nặng.

Khoảng hơn 3 giờ chiều vào một ngày nóng nực trên bờ biển Địa Trung Hải của Tây Ban Nha, một chiếc xe tải 38 tấn chở khí propylene, được sử dụng để sản xuất rượu, đang di chuyển trên một con đường nhỏ, quanh co cách Barcelona gần 200km về phía nam. Chiếc xe tải, thuộc sở hữu của hãng Cisternas Reunidas, có lẽ đã đi trên con đường ven biển này thay vì đường cao tốc gần đó để tránh phải trả phí. Không rõ nguyên nhân nhưng chiếc xe tải sau đó đã đâm vào một bức tường xi măng. (Một số nhân chứng cho biết đã nhìn thấy chiếc xe bốc cháy trước khi vụ tai nạn xảy ra.) Continue reading “11/07/1978: Hỏa hoạn thiêu rụi khu cắm trại ở Tây Ban Nha”

09/07/1915: Đức đầu hàng và chuyển giao Tây Nam Phi

Nguồn: Germans surrender Southwest Africa to Union of South Africa, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1915, trong khi Liên minh Trung tâm đang tận dụng lợi thế của họ trên Mặt trận phía Tây trong Thế chiến I, phe Đồng minh đã giành được chiến thắng ở một nơi khác, khi các lực lượng quân sự của Liên hiệp Nam Phi chấp nhận sự đầu hàng của Đức trên lãnh thổ Tây Nam Phi. Continue reading “09/07/1915: Đức đầu hàng và chuyển giao Tây Nam Phi”

07/07/1797: Thượng nghị sĩ William Blount bị luận tội

Nguồn: First impeachment of a U.S. Senator, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1797, lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, Hạ viện đã thực hiện quyền luận tội và bỏ phiếu theo hiến pháp để xét xử Thượng nghị sĩ William Blount của bang Tennessee vì “hành vi sai trái nghiêm trọng, hoàn toàn không phù hợp với nghĩa vụ và sự tín nhiệm dành cho ông trong tư cách là Thượng nghị sĩ.” Continue reading “07/07/1797: Thượng nghị sĩ William Blount bị luận tội”

06/07/1957: Althea Gibson trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên vô địch Wimbledon

Nguồn: Althea Gibson is first African American to win Wimbledon, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, Althea Gibson đã giành chức vô địch quần vợt đơn nữ tại Wimbledon và trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên giành chức vô địch tại Câu lạc bộ Quần vợt Sân cỏ và Croquet Toàn Anh ở London.

Sinh ngày 25/08/1927 tại Silver, Nam Carolina, Gibson lớn lên ở khu Harlem của Thành phố New York. Bà bắt đầu chơi quần vợt khi còn ở tuổi thiếu niên và từng hai lần giành chức vô địch quần vợt nữ quốc gia dành cho người Mỹ gốc Phi. Vào thời điểm quần vợt vẫn còn bị phân biệt chủng tộc, Alice Marble, người bốn lần vô địch Giải Vô địch Quốc gia Mỹ, đã lên tiếng ủng hộ Gibson và tay vợt cao 1m80 này đã được mời tham dự Giải Vô địch Quốc gia Mỹ (nay được gọi là Giải Mỹ Mở rộng) vào năm 1950. Continue reading “06/07/1957: Althea Gibson trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên vô địch Wimbledon”

04/07/1940: Đánh bom khủng bố tại Hội chợ Thế giới New York

Nguồn: Terrorist bomb explodes at the New York World’s Fair, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1940, khoảng 5 giờ chiều, một quả bom đã phát nổ tại Hội chợ Thế giới New York ở Flushing, Queens, khiến hai thám tử cảnh sát thành phố New York thiệt mạng ngay lập tức và năm người khác bị thương, hai người trong tình trạng nguy kịch.

Hội chợ Thế giới New York, diễn ra từ tháng 4/1939 đến tháng 10/1940 với chủ đề “Xây dựng Thế giới Ngày mai”, đã thu hút khoảng 45 triệu du khách trong hai mùa diễn ra, khiến nó trở thành sự kiện có lượng người tham dự đông nhất trong nửa đầu thế kỷ 20. Continue reading “04/07/1940: Đánh bom khủng bố tại Hội chợ Thế giới New York”

02/07/2021: Mỹ rút khỏi Căn cứ Không quân Bagram ở Afghanistan

Nguồn: U.S. withdraws from Bagram Air Force Base in Afghanistan, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2021, người Mỹ đã rời khỏi Sân bay Bagram, Căn cứ Không quân Mỹ ở phía bắc Kabul, và bàn giao sân bay này cho các lực lượng Afghanistan, một dấu mốc quan trọng trong cuộc chiến dài nhất lịch sử quân sự Mỹ.

Bagram, trước đây được Liên Xô sử dụng làm nhà chứa máy bay, đã trở thành tâm điểm trong quá trình chiếm đóng của Mỹ. Lực lượng Mỹ lần đầu tiên đến Afghanistan để lật đổ chế độ Taliban sau vụ tấn công ngày 11/9. Và chính quyền Biden đã hứa rút toàn bộ quân khỏi tất cả các căn cứ của mình trước ngày 11/9/2021. Continue reading “02/07/2021: Mỹ rút khỏi Căn cứ Không quân Bagram ở Afghanistan”

30/06/1876: Sơ tán thương binh khỏi Little Big Horn bằng tàu hơi nước

Nguồn: Wounded soldiers evacuated from the Little Big Horn by steamboat, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1876, sau hai ngày hành quân chậm chạp, những người lính bị thương trong Trận Little Big Horn đã đến được tàu hơi nước Far West.

Far West được quân đội Mỹ thuê trong suốt chiến dịch năm 1876 chống lại các bộ lạc Lakota Sioux và Bắc Cheyenne ở vùng Đồng bằng phía Bắc. Dưới sự chỉ huy của thuyền trưởng dân sự lành nghề Grant Marsh, con tàu dài 58m này là phương tiện lý tưởng để di chuyển trên vùng nước nông của hệ thống Thượng sông Missouri. Con tàu chỉ chìm xuống khoảng 76cm nước khi được chất đầy hàng và Thuyền trưởng Marsh đã điều khiển nó đi khắp Sông Big Horn nông ở miền nam Montana vào tháng 6/1876. Tại đó, con tàu trở thành trụ sở chỉ huy cho cuộc tấn công được lên kế hoạch của quân đội Mỹ vào một ngôi làng của hai bộ tộc Sioux và Cheyenne mà họ tin rằng đang cắm trại trên Sông Little Big Horn gần đó. Continue reading “30/06/1876: Sơ tán thương binh khỏi Little Big Horn bằng tàu hơi nước”

29/06/1972: Tối cao Pháp viện Mỹ bãi bỏ án tử hình

Nguồn: Supreme Court strikes down death penalty, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1972, trong vụ Furman kiện Georgia, Tối cao Pháp viện Mỹ đã ra phán quyết bằng số phiếu 5-4 rằng: án tử hình, theo cách thức hiện đang được áp dụng ở cấp tiểu bang và liên bang, là vi hiến. Đa số cho rằng án tử hình đã vi phạm Tu chính Án thứ tám của Hiến pháp Mỹ và được xem là “hình phạt tàn nhẫn và bất thường” chủ yếu bởi vì các bang áp dụng hình thức thi hành án theo “những cách tùy tiện và thất thường,” đặc biệt là khi liên quan đến chủng tộc. Đây là lần đầu tiên tòa án cao nhất của đất nước ra phán quyết chống lại án tử. Continue reading “29/06/1972: Tối cao Pháp viện Mỹ bãi bỏ án tử hình”

27/06/2015: Cờ Hợp bang Miền Nam bị gỡ khỏi Tòa nhà Tiểu bang Nam Carolina

Nguồn: Activist Bree Newsome removes Confederate flag from South Carolina State House, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2015, các nhà hoạt động đóng giả người chạy bộ ra hiệu cho một đồng đội của họ rằng cảnh sát đã tạm thời rời mắt khỏi cột cờ bên ngoài Tòa nhà chính quyền Tiểu bang Nam Carolina. Sau khi nhận được tín hiệu, Brittany “Bree” Newsome leo lên cột, gỡ lá cờ Hợp bang Miền Nam đang bay phấp phới ở đó và bị bắt giữ. Hành động của Newsome đã gây tiếng vang trên toàn nước Mỹ và cuối cùng dẫn đến việc bang Nam Carolina vĩnh viễn gỡ bỏ lá cờ Hợp bang khỏi tòa nhà. Continue reading “27/06/2015: Cờ Hợp bang Miền Nam bị gỡ khỏi Tòa nhà Tiểu bang Nam Carolina”

25/06/1996: 19 phi công Mỹ thiệt mạng trong vụ đánh bom Khobar Towers

Nguồn: Khobar Towers bombing in Saudi Arabia kills 19 U.S. airmen, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1996, một chiếc xe tải chở dầu chứa hơn 11 tấn chất nổ đã phát nổ tại khu phức hợp nhà ở quân sự Khobar Towers của Lực lượng Không quân Mỹ ở Dhahran, Ả Rập Saudi. Vụ việc khiến 19 phi công Mỹ thiệt mạng và gần 500 người khác bị thương.

Vụ tấn công khủng bố này đã san phẳng phần lớn Tòa nhà 131 cao tám tầng, tạo ra một miệng hố sâu gần 5m và rộng 15m, và là vụ tấn công đẫm máu nhất nhắm vào lực lượng Mỹ kể từ vụ đánh bom doanh trại Thủy quân Lục chiến ở Beirut năm 1983, khiến 241 người thiệt mạng. Continue reading “25/06/1996: 19 phi công Mỹ thiệt mạng trong vụ đánh bom Khobar Towers”

23/06/1972: H.R. Haldeman hối thúc Nixon ngăn chặn FBI trong vụ Watergate

Nguồn: H.R. Haldeman encourages Nixon to ward off FBI, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1972, cố vấn của Richard Nixon, H.R. Haldeman, đã yêu cầu tổng thống gây sức ép buộc Giám đốc FBI phải “đứng ngoài chuyện này [cuộc điều tra về vụ đột nhập Watergate].” Về cơ bản, Haldeman đang yêu cầu Nixon cản trở công lý, đây là một trong những tội danh mà Quốc hội đã đe dọa luận tội Nixon vào năm 1974. Continue reading “23/06/1972: H.R. Haldeman hối thúc Nixon ngăn chặn FBI trong vụ Watergate”

22/06/1898: Ngày sinh Erich Maria Remarque

Nguồn: Author Erich Maria Remarque born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1898, Erich Maria Remarque, tác giả cuốn tiểu thuyết vĩ đại về Thế chiến I, Im Westen nichts Neues (Phía Tây không có gì lạ), đã chào đời ở Osnabruck, Đức.

Là sinh viên của Đại học Munster, Remarque bị bắt nhập ngũ vào quân đội Đức năm 18 tuổi. Ông chiến đấu trên Mặt trận phía Tây trong Thế chiến I và đã bị thương không dưới năm lần, lần cuối cùng rất nặng. Sau chiến tranh, ông làm nhiều công việc khác nhau – giáo viên, thợ đẽo đá, tay đua xe, nhà báo thể thao – trong khi nỗ lực hoàn thành cuốn tiểu thuyết mà ông đã ấp ủ từ thời chiến. Được xuất bản tại Đức năm 1929, với tựa đề Im Westen Nichts Neues, cuốn sách đã bán được 1,2 triệu bản trong vòng một năm; bản dịch tiếng Anh, All Quiet on the Western Front, xuất bản cùng năm đó, cũng đạt được thành công tương tự. Sau đó, nó được dịch sang 12 thứ tiếng và được dựng thành một bộ phim Hollywood nổi tiếng vào năm 1930. Continue reading “22/06/1898: Ngày sinh Erich Maria Remarque”