Category: Thế giới hôm nay

Thế giới hôm nay: 13/12/2023


Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Joe Biden nói toàn cầu đang ngày càng giảm ủng hộ cho “hành vi ném bom bừa bãi” của Israel ở Gaza và thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu “không muốn có giải pháp hai nhà nước.” Trong một diễn biến khác, ông Netanyahu thừa nhận Israel và Mỹ không đồng ý về cách quản trị Gaza sau chiến tranh. Trước đó Israel đã tấn công các mục tiêu ở Khan Younis và Rafah, hai thành phố ở miền nam Gaza. Theo Liên Hợp Quốc, chỉ có 11 bệnh viện hoạt động ít nhất một phần trong toàn khu vực, giảm so với 36 bệnh viện trước ngày 7 tháng 10. Khoảng 85% dân số Gaza — 1,9 triệu người — đã phải di dời trong khi một nửa dân số đang chết đói.

Trong một chiến thắng quan trọng cho Rishi Sunak, thủ tướng Anh, Hạ viện đã thông qua dự luật An toàn Rwanda bất chấp phiếu trắng của một số nghị sĩ trong đảng Bảo thủ. Các phán quyết trước đó ở toà án đều ngăn chặn nỗ lực của ông Sunak nhằm trục xuất người xin tị nạn đến Anh trên những chiếc thuyền nhỏ tới Rwanda vì cho rằng nước này không an toàn. Dự luật của ông Sunak, đi ngược lại phán quyết của toà, bị nhiều người trong Đảng Bảo thủ cầm quyền chỉ trích. Nó sẽ đối mặt nhiều cuộc bỏ phiếu hơn nữa vào năm 2024. Continue reading “Thế giới hôm nay: 13/12/2023”

Thế giới hôm nay: 12/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Lực lượng Phòng vệ Israel đã tiếp cận phần phía đông của Khan Younis, một thành phố miền nam Dải Gaza. Họ đã kêu gọi hàng trăm nghìn người trong thành phố di dời tới al-Mawasi, một thị trấn nhỏ ven biển. Trước đó Hamas cho biết Israel sẽ không thể được trao “tù nhân còn sống” trừ khi đồng ý “trao đổi và đàm phán.” Nhưng thủ tướng Qatar cho rằng cơ hội tiến tới lệnh ngừng bắn mới đang ngày càng nhỏ đi. Theo bộ y tế của Hamas, hơn 18.000 người ở Gaza đã thiệt mạng kể từ ngày 7 tháng 10.

Cơ quan khí hậu của Liên Hợp Quốc đã công bố một dự thảo thỏa thuận nêu ra cách mà các nước “có thể” hạn chế tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch cho tới năm 2050. Tuy vậy, cơ quan này không đề cập đến việc “loại bỏ dần” việc sử dụng tất cả các loại nhiên liệu hóa thạch, khiến những người tham dự COP28 tức giận. Bộ ngoại giao Mỹ cho biết ngôn ngữ phải được “tăng cường đáng kể;” trong khi đại diện EU cho biết các phần của tài liệu này “hoàn toàn không thể chấp nhận được.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 12/12/2023”

Thế giới hôm nay: 11/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Quân đội Israel (IDF) đã tiến tới trung tâm Khan Younis, một thành phố ở phía nam Dải Gaza, sau khi vượt qua kháng cự quyết liệt của Hamas. IDF cũng cho biết đã làm ngập các đường hầm của Hamas bên dưới thành phố. Hôm thứ Bảy, Liên Hợp Quốc nói một nửa dân số Gaza đang chết đói và 9/10 người dân ở lãnh thổ này không thể ăn uống hàng ngày.

Tân tổng thống theo chủ nghĩa tự do của Argentina, Javier Milei, đã nhậm chức và cảnh báo sẽ có một “cú sốc” khi ông tái cơ cấu lại nền kinh tế. Lạm phát năm ở Argentina đang ở mức trên 140%. Một trong những điều đầu tiên ông Milei sẽ phải làm là cắt giảm chi tiêu, vốn đã tăng vọt từ 22% GDP năm 2003 lên 38% hiện nay. Continue reading “Thế giới hôm nay: 11/12/2023”

Thế giới hôm nay: 08/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Israel và Hamas đã giao tranh ác liệt tại Jabalia, một trại tị nạn ở phía bắc Gaza. Chính quyền địa phương do Hamas điều hành cho biết có khoảng 100.000 người trong trại này. Hôm thứ Tư, tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres đã viện dẫn một điều khoản trong Hiến chương Liên hợp quốc – không được sử dụng từ năm 1989 – để cảnh báo Hội đồng Bảo an về “nguy cơ sụp đổ nghiêm trọng hệ thống nhân đạo” ở Gaza. Ông cũng nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn nhân đạo. UAE, một thành viên của Hội đồng, cho biết đã đệ trình dự thảo nghị quyết để bỏ phiếu về lệnh ngừng bắn. Trước đây Mỹ đã bác bỏ những động thái tương tự.

Mỹ tuyên bố sẽ thực hiện các chuyến bay quân sự chung với Guyana trong bối cảnh căng thẳng giữa quốc gia Nam Mỹ này và nước láng giềng Venezuela leo thang. Hôm thứ Ba, tổng thống Venezuela Nicolás Maduro đã yêu cầu các công ty nhà nước của nước này bắt đầu khai thác dầu, khí đốt và các mỏ ở Essequibo. Trước đó vào Chủ nhật, Venezuela đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý mà ông Maduro cho rằng ủng hộ nỗ lực thúc đẩy tuyên bố chủ quyền của ông ở Guyana. Continue reading “Thế giới hôm nay: 08/12/2023”

Thế giới hôm nay: 07/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trước cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện Mỹ hôm thứ Tư, tổng thống Joe Biden đã kêu gọi các đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội thông qua gói ngân sách viện trợ quân sự cho Ukraine, cáo buộc họ đang mặc cả trên an ninh quốc gia.” Ông nói sẵn sàng thỏa hiệp đáng kể về chính sách biên giới; trong khi đảng Cộng hòa nói sẽ hạn chế tài trợ trừ khi phe Dân chủ đồng ý bổ sung các biện pháp trấn áp tình trạng di cư ở biên giới Mỹ-Mexico. Trước đó, chánh văn phòng của tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố nếu Mỹ hoãn viện trợ, Ukraine có “nguy cơ lớn” sẽ thua trong cuộc chiến với Nga.

Liên Hợp Quốc cho biết hơn 600.000 người đang được kêu gọi sơ tán ở miền nam Gaza – nơi đã trở thành trọng tâm trong chiến dịch quân sự của Israel. Song không có nơi nào an toàn để chứa họ vì các nơi trú ẩn đều đã đầy. Lực lượng Phòng vệ Israel gọi hôm thứ Ba là “ngày căng thẳng nhất” khi họ đụng độ với Hamas ở một số khu vực, bao gồm thành phố Khan Younis ở phía nam. Continue reading “Thế giới hôm nay: 07/12/2023”

Thế giới hôm nay: 06/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết họ đang hoạt động “ở trung tâm” ba khu vực của Dải Gaza, bao gồm Khan Younis ở phía nam, vào ngày mà họ gọi là “ngày căng thẳng nhất” trong chiến dịch trên bộ. Lynn Hastings, một quan chức cấp cao của Liên Hợp Quốc, nói không còn nơi nào là an toàn cho người Palestine ở Gaza và “một kịch bản thậm chí còn khủng khiếp hơn sắp diễn ra.” Bộ Y tế của Hamas cho biết gần 16.000 người đã thiệt mạng ở Gaza kể từ ngày 7 tháng 10.

Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thực hiện chuyến công du quốc tế hiếm hoi vào thứ Tư tới Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Ả Rập Saudi để đàm phán về quan hệ song phương và các vấn đề quốc tế. Việc đi lại của ông Putin bị hạn chế bởi lệnh bắt giữ do Tòa án Hình sự Quốc tế ban hành liên quan đến cuộc xâm lược Ukraine. Tổng thống Iran Ebrahim Raisi sẽ tới Moscow vào thứ Năm để hội đàm với ông Putin. Continue reading “Thế giới hôm nay: 06/12/2023”

Thế giới hôm nay: 05/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Phiên tòa xét xử cáo buộc tham nhũng đối với Binyamin Netanyahu sẽ được nối lại vào thứ Hai, sau khi giai đoạn đình chỉ tạm thời của các tòa án Israel sau vụ khủng bố 7 tháng 10 của Hamas hết hạn. Thủ tướng Israel đang đứng trước cáo buộc hối lộ và lừa đảo, cùng các tội danh khác; ông phủ nhận tất cả. Trong một diễn biến khác, Israel yêu cầu người dân ở các vùng của Khan Younis, một thành phố miền nam Gaza, sơ tán. Thành phố này đã trở thành tâm điểm trong các hoạt động trên bộ của Israel, vốn được thông báo hôm Chủ Nhật là đang mở rộng ra tất cả các khu vực ở Gaza. Bộ y tế của Hamas ở Gaza cho biết hơn 15.500 người đã thiệt mạng ở Gaza kể từ ngày 7/10.

Chính phủ Venezuela tuyên bố người dân nước họ đã bỏ phiếu ủng hộ việc đòi chủ quyền đối với Essequibo, một khu vực giàu dầu mỏ, vốn chiếm 2/3 lãnh thổ của nước láng giềng Guyana. Chính phủ tuyên bố có 10,5 triệu cử tri, trên hơn 20 triệu cử tri đủ điều kiện, đã bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý hôm Chủ nhật – dù các báo cáo cho thấy rất ít cử tri thực sự đi bỏ phiếu. Biên giới giữa hai nước đã ở trong tình trạng tranh chấp kể từ khi được vẽ vào thế kỷ 19. Continue reading “Thế giới hôm nay: 05/12/2023”

Thế giới hôm nay: 04/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Israel tiếp tục không kích trên khắp Dải Gaza, và dường như đã tấn công vào trại tị nạn Jabalia ở phía bắc cũng như các thành phố Khan Younis và Rafah ở phía nam. Hamas nói các chiến binh của họ đã đụng độ với quân đội Israel xung quanh Khan Younis. Trong khi đó, các quan chức hàng đầu của Mỹ kêu gọi Israel nỗ lực bảo vệ dân thường. Bộ y tế của Hamas ở Gaza cho biết số người chết ở khu vực này kể từ ngày 7/10 đã vượt quá 15.500.

Lầu Năm Góc cho biết họ “đã nắm thông tin” một tàu khu trục hải quân Mỹ bị tấn công ở Biển Đỏ cùng với các tàu thương mại. Phiến quân Houthi từ Yemen cho biết họ đã tấn công hai tàu, dù không thừa nhận có tấn công một tàu chiến Mỹ. Những vụ việc như thế này đang gia tăng trong khu vực: hồi tháng 11, phiến quân Houthi đã bắt giữ một tàu chở hàng mà họ cho rằng có liên hệ với Israel. Continue reading “Thế giới hôm nay: 04/12/2023”

Thế giới hôm nay: 01/12/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Henry Kissinger, cựu Ngoại trưởng Mỹ, vừa qua đời ở tuổi 100. Là người từng đoạt giải Nobel Hòa bình, ông đã giúp định hình các vấn đề thế giới dưới thời chính quyền Richard Nixon và Gerald Ford, đồng thời giám sát việc Mỹ rút quân khỏi Việt Nam. Hoạt động “ngoại giao con thoi” của ông cũng giúp ổn định Trung Đông sau Chiến tranh Yom Kippur năm 1973. Nhưng di sản của ông lại gây tranh cãi: hồi thập niên 1970, ông ủng hộ Pakistan khi nước này tiến hành các vụ thảm sát ở khu vực ngày nay là Bangladesh. Với tư cách là một nhà tư vấn và tác giả, ông đã tiếp tục công việc chính trị và kinh doanh trong suốt quãng đời còn lại của mình. Continue reading “Thế giới hôm nay: 01/12/2023”

Thế giới hôm nay: 30/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các cuộc đàm phán để trao đổi con tin và tù nhân, cũng như gia hạn ngừng bắn giữa Hamas và Israel, đã bị lung lay sau khi Hamas tuyên bố rằng một gia đình đang bị giam giữ ở Gaza đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của Israel. Israel đang điều tra cáo buộc này. Hamas dự kiến sẽ thả 10 con tin Israel vào thứ Tư. Hai phụ nữ Israel gốc Nga được cho là đã được thả ra. Thỏa thuận ngừng bắn hiện có sẽ hết hạn vào thứ Năm. Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/11/2023”

Thế giới hôm nay: 29/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Người đứng đầu các cơ quan tình báo của Israel và Mỹ đã gặp nhau tại Qatar để thảo luận về giai đoạn tiếp theo của lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas, hiện đã bước sang ngày thứ năm. Theo Reuters, cuộc gặp giữa CIA và Mossad còn có sự tham dự của các quan chức Ai Cập. Lệnh ngừng bắn tạm thời đã được gia hạn vào thứ Hai để tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi thêm con tin đang bị giam giữ ở Gaza với các tù nhân Palestine bị giam giữ ở Israel. Theo Lực lượng Phòng vệ Israel, Hamas đã thả một nhóm gồm 12 con tin cho Hội Chữ thập Đỏ vào thứ Ba; 30 tù nhân Palestine cũng lần lượt được Israel thả. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/11/2023”

Thế giới hôm nay: 28/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

11 con tin đã được Hamas giải thoát trong đợt trao trả con tin thứ tư kể từ khi Israel và nhóm chiến binh bắt đầu thỏa thuận ngừng bắn tạm thời vào thứ Sáu. Trước đó, Bộ Ngoại giao Qatar cho biết lệnh ngừng bắn, ban đầu dự kiến kết thúc vào thứ Ba, đã được kéo dài thêm hai ngày. Các quan chức Qatar không cung cấp thêm thông tin chi tiết về việc gia hạn, nhưng thỏa thuận ngừng bắn ban đầu nói rằng cứ mỗi 10 con tin được thả ra, Hamas sẽ có thêm một ngày ngừng bắn. Việc tạm dừng giao tranh cũng cho phép cung cấp thực phẩm, nhiên liệu, và thuốc men vào Gaza. Continue reading “Thế giới hôm nay: 28/11/2023”

Thế giới hôm nay: 27/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thúc giục Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu gia hạn lệnh ngừng bắn kéo dài 4 ngày với Hamas, để cho phép thả thêm con tin. Một phát ngôn viên của Hamas kêu gọi Biden gây sức ép để Israel chấm dứt cuộc tấn công. Hôm Chủ nhật, Hamas đã bàn giao thêm con tin – 14 người Israel và 3 người Thái Lan – và Israel đã thả đợt người thứ ba, gồm 39 tù nhân Palestine. Việc tạm dừng giao tranh cũng cho phép cung cấp thực phẩm, nhiên liệu, và thuốc men vào Gaza. Continue reading “Thế giới hôm nay: 27/11/2023”

Thế giới hôm nay: 24/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bộ Ngoại giao Qatar cho biết thoả thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas sẽ bắt đầu vào lúc 7 giờ sáng thứ Sáu, theo giờ địa phương. Hamas dự kiến sẽ thả 13 con tin đầu tiên vào lúc 4 giờ chiều. Việc thả 50 con tin là một phần trong thỏa thuận bao gồm việc tạm dừng bốn ngày trong cuộc tấn công của Israel vào Gaza. Theo thỏa thuận, Israel dự kiến sẽ trả tự do cho khoảng 150 tù nhân Palestine và cho phép khoảng 300 xe tải chở hàng viện trợ từ Ai Cập vào Gaza mỗi ngày. Trong khi đó, Hamas cho biết giám đốc bệnh viện al-Shifa ở Gaza đã bị Israel bắt giữ cùng với nhiều nhân viên y tế khác. Israel tuyên bố rằng bệnh viện này đóng vai trò là trung tâm chỉ huy của Hamas. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/11/2023”

Thế giới hôm nay: 23/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Theo người phát ngôn của Hamas, thỏa thuận ngừng bắn tạm thời giữa Israel và Hamas, một phần của thỏa thuận con tin mới, có thể sẽ bắt đầu vào lúc 10 giờ sáng thứ Năm. Lực lượng Phòng vệ Israel chưa xác nhận về thời điểm. Chính phủ Israel trước đó đã phê chuẩn một thỏa thuận với nhóm chiến binh, theo đó thả 50 con tin Israel để đổi lấy việc tạm dừng 4 ngày trong cuộc giao tranh ở Gaza. Theo thỏa thuận, Israel cũng dự kiến sẽ trả tự do cho khoảng 150 tù nhân Palestine và cho phép khoảng 300 xe tải viện trợ từ Ai Cập vào Gaza mỗi ngày. Trong khi đó, Bộ Y tế do Hamas điều hành cho biết 14.000 người ở Gaza đã thiệt mạng vì các cuộc tấn công của Israel kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Continue reading “Thế giới hôm nay: 23/11/2023”

Thế giới hôm nay: 22/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu nói rằng chính phủ của ông đang “đạt được tiến bộ” trong thỏa thuận với Hamas về việc thả con tin. Ông đã triệu tập các cuộc họp tối nay với nội các chiến tranh, nội các an ninh, và chính phủ. Trước đó Ismail Haniyeh, người đứng đầu nhánh chính trị của Hamas, cho biết nhóm chiến binh này đã “gần đạt được thỏa thuận ngừng bắn” với Israel. Các điều khoản được cho là bao gồm việc Israel đồng ý tạm dừng 5 ngày trong cuộc tấn công ở Dải Gaza, để đổi lấy việc Hamas thả một số con tin. Qatar, quốc gia đang làm trung gian thỏa thuận cùng với Mỹ, cho biết các cuộc đàm phán về thỏa thuận này đang ở “giai đoạn quan trọng và cuối cùng.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/11/2023”

Thế giới hôm nay: 21/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Gần như toàn bộ nhân viên của OpenAI đã ký vào một bức thư ngỏ kêu gọi hội đồng quản trị công ty từ chức, sau khi CEO Sam Altman bất ngờ bị sa thải vào thứ Sáu. Những người đứng sau bức thư ngỏ cho biết gần 700 nhân viên – trong tổng cộng 770 người – đã đe dọa chuyển sang công ty mới thành lập của Altman thuộc Microsoft (vốn là nhà đầu tư lớn nhất của OpenAI). Emmett Shear, cựu giám đốc của Twitch, một dịch vụ phát video trực tuyến, sẽ tạm thời lãnh đạo OpenAI. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/11/2023”

Thế giới hôm nay: 20/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Israel công bố bằng chứng chứng minh “Hamas đang tiến hành khủng bố từ các bệnh viện.” Cụ thể, Lực lượng Phòng vệ Israel đã công bố một video về một đường hầm mà họ nói rằng nằm bên dưới bệnh viện al-Shifa ở Gaza (Hamas đã bác bỏ việc có các lối vào đường hầm bên dưới các cơ sở hạ tầng dân sự). IDF cũng công bố một đoạn phim cho thấy Hamas đưa hai con tin xuống hầm vào ngày 7/10, ngày xảy ra vụ tấn công đẫm máu. Trước đó, Tổ chức Y tế Thế giới đã mô tả al-Shifa, hiện đang bị lực lượng Israel chiếm đóng, là một “vùng chết chóc.” Nhân viên WHO đã nhìn thấy một ngôi mộ tập thể ở lối vào và được cho biết nó chứa hơn 80 thi thể. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/11/2023”

Thế giới hôm nay: 17/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Trong cuộc hội đàm tại San Francisco, Tổng thống Mỹ, Joe Biden, và Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, đã đồng ý rằng hai nước sẽ nối lại liên lạc quân sự. Họ cũng cam kết chống lại việc phổ biến fentanyl – Trung Quốc hiện là nguồn cung nhiều loại hóa chất được sử dụng để sản xuất loại thuốc này, vốn đang tàn phá nhiều vùng của nước Mỹ. Nhưng Biden cũng nhắc lại đánh giá của mình, rằng Tập là một “nhà độc tài,” và mô tả quan hệ giữa hai nước là “cạnh tranh.” Trung Quốc đã cắt đứt đối thoại quân sự với Mỹ vào năm 2022 sau khi Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó, đến thăm Đài Loan. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/11/2023”

Thế giới hôm nay: 16/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lực lượng Phòng vệ Israel tuyên bố đã tìm thấy dấu hiệu của Hamas, bao gồm cả vũ khí, tại bệnh viện al-Shifa, trong một chiến dịch quân sự vào thứ Tư. Tình hình tại bệnh viện lớn nhất ở Gaza đã xấu đi suốt nhiều ngày qua, khiến các bệnh nhân và hàng nghìn người trú ẩn trong khuôn viên bệnh viện gặp nguy hiểm. Hôm thứ Ba, người Mỹ ủng hộ tuyên bố của Israel, rằng Hamas đã sử dụng cơ sở này làm căn cứ. John Kirby, người phát ngôn về an ninh quốc gia của Mỹ, cho biết các chiến binh đang cất giữ vũ khí ở đó. Tuy nhiên, các bác sĩ tại bệnh viện đã phủ nhận những tuyên bố này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/11/2023”