25/03/1918: Cộng hòa Nhân dân Belarus được thành lập

Print Friendly, PDF & Email

Government_of_BNR

Nguồn:Belarusian Peoples’ Republic established”, History.com (truy cập ngày 25/3/2016).

Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân

Chưa đầy ba tuần sau khi Hiệp ước Brest-Litovsk chính thức chấm dứt sự tham gia của Nga vào Thế chiến I, Belarus, nguyên là một tỉnh của Nga, đã tuyên bố trở thành một nước cộng hòa dân chủ độc lập vào ngày này năm 1918.

Nước Belarus ngày nay – còn gọi là Belorussia – trước đây là một phần của Ba Lan, nước láng giềng về phía tây, cho đến khi một loạt các cuộc chiến tranh trong những năm cuối thế kỷ 18 dẫn tới sự chia cắt của Ba Lan và Belarus rơi vào tay Nga. Năm 1917, Belarus đã tận dụng sự yếu kém của Nga và các rối loạn do sự tham gia của Nga vào Thế chiến I cũng như cuộc cách mạng Bolshevik vào năm đó để tuyên bố độc lập, sau hơn một thế kỷ nằm dưới sự chiếm đóng của đế chế Sa hoàng. Vào thời điểm đó, Belarus đang bị chiếm bởi quân đội Đức, theo các điều khoản được chính thức hóa tại Brest-Litovsk vào ngày 3 tháng 3.

Vào ngày 25/3, một Rada (tức Hội đồng) đã tuyên bố sự ra đời của Cộng hòa Nhân dân Belarus. Tuy nhiên, tám tháng sau, với sự thất bại của phe Liên minh Trung tâm dưới tay quân Đồng minh trong Thế chiến I, Hiệp ước Brest-Litovsk bị mất hiệu lực và quân đội Đức buộc phải rút khỏi Belarus cũng như những lãnh thổ cũ của Nga. Điều này khiến nước cộng hòa non trẻ dễ bị tổn thương trước một cuộc xâm lược mới của lực lượng Hồng quân Bolshevik, những người tiến vào thành phố thủ đô của Belarus là Minsk vào ngày 5 tháng 1 năm 1919 và đè bẹp chính phủ của nước cộng hòa này.

Với việc Rada phải lưu vong, những người Bolshevik tuyên bố thiết lập nên nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô-viết Belarus. Ba Lan, với quyết tâm tái thiết lập sự thống trị lịch sử của mình trong khu vực, đã nhanh chóng tiến hành xâm lược nhà nước Xô-viết mới này; và Hiệp ước Riga năm 1921 đã trao cho Ba Lan một phần phía tây của Belarus. Phần còn lại của Belarus đã trở thành một bộ phận cấu thành của Liên bang Xô-viết được thành lập bởi Vladimir Lenin và những người Bolshevik vào năm 1922. Sau khi Đức xâm lược Ba Lan vào năm 1939, Liên Xô chớp thời cơ để sáp nhập lại phần đất đã mất vào năm 1921. Những đường biên giới này đã được khẳng định trong một hiệp ước ký giữa Liên Xô và Ba Lan vào cuối Thế chiến II.

Liên Xô giải thể vào năm 1991, và Belarus đã trở thành một trong những thành viên sáng lập của Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS), một hiệp hội của 12 nước cộng hòa cũ của Liên Xô được thành lập để giúp điều chỉnh các vấn đề đối ngoại, cũng như các chính sách quân sự và kinh tế giữa các quốc gia thành viên. Vào ngày 25 tháng 3 năm 1993, lễ kỷ niệm ngày Belarus tuyên bố độc lập đã được tổ chức công khai lần đầu tiên tại Minsk và các thành phố khác của nước cộng hòa này.

Hình: Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Belarus. Nguồn: Wikipedia.

[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”420″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]