Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết không kích của họ vào Beirut đã giết chết một chỉ huy cấp cao của Hezbollah. Đây là lần thứ ba trong vòng một tuần IDF tấn công thủ đô Lebanon. Theo bộ y tế Lebanon, các cuộc tấn công của Israel vào miền Nam và miền Đông nước này đã giết chết ít nhất 564 người, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, và làm bị thương 1.850 người khác. Các vụ không kích đã làm gia tăng lo ngại về một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Israel và lực lượng dân quân người Shia do Iran hậu thuẫn. Hàng nghìn người đã tháo chạy khỏi miền Nam Lebanon. Trong một “thông điệp gửi đến người dân Lebanon” đăng trên X, thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu cho biết cuộc chiến của nước ông là với Hezbollah chứ không phải người dân. Bộ trưởng y tế Lebanon nói với BBC rằng các nạn nhân “không phải là những chiến binh như người Israel tuyên bố.”
Đặc phái viên của Israel tại Liên Hợp Quốc cho biết nước ông “không muốn bắt đầu bất kỳ cuộc xâm lược trên bộ nào ở bất kỳ đâu.” Bình luận của ông được đưa ra sau những cảnh báo từ các lãnh đạo thế giới tại Đại hội đồng LHQ ở New York, bao gồm cả tổng thống Joe Biden, người đã nói rằng một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Israel và Lebanon không phù hợp với “lợi ích của bất kỳ ai.”
Bộ tư pháp Mỹ đã kiện Visa độc quyền bất hợp pháp. Được biết công ty này hiện xử lý hơn 60% giao dịch ghi nợ ở Mỹ trên mạng lưới thanh toán của mình. Các quan chức cáo buộc Visa làm hạn chế cạnh tranh một cách bất hợp pháp và tính phí cắt cổ cho các thương nhân để xử lý thanh toán bằng thẻ ghi nợ – hành vi ảnh hưởng đến “giá của hầu hết mọi thứ.” Công ty chưa đưa ra bình luận.
Thị trường chứng khoán toàn cầu tăng giá sau khi ngân hàng trung ương Trung Quốc công bố gói kích thích kinh tế và cắt giảm lãi suất. Chỉ số chứng khoán thế giới MSCI tăng 0,3% lên gần mức cao kỷ lục; trong khi giá hàng hóa cơ bản cũng tăng vọt, với giá dầu tăng hơn 2%. Các nhà hoạch định chính sách hy vọng những biện pháp này sẽ giúp nền kinh tế ảm đạm của Trung Quốc đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP 5% trong năm nay.
Thủ tướng Anh Keir Starmer đã bảo vệ một số chính sách không được lòng dân nhất của đảng ông tại hội nghị thường niên Đảng Lao động ở Liverpool. Trong một bài phát biểu không có nhiều tuyên bố chính sách, Starmer đã nhắc đến quyết định chỉ áp dụng thanh toán nhiên liệu mùa đông cho những người về hưu nghèo nhất như một lựa chọn khó khăn nhưng cần thiết. Trước đó, bộ trưởng nội vụ Yvette Cooper đã cam kết sẽ giảm một nửa tội phạm dùng dao cho tới năm 2035.
Theo một cuộc khảo sát của Viện Ifo, tâm lý kinh doanh ở Đức đã giảm trong tháng thứ tư liên tiếp vào tháng 9. Tâm trạng chung của ngành sản xuất thậm chí giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 6 năm 2020. Nền kinh tế lớn nhất châu Âu có thể suy thoái trong quý ba, từ đó đi vào suy thoái về mặt kỹ thuật (hai quý liên tiếp suy thoái).
Thụy Điển cáo buộc Iran gửi hàng nghìn tin nhắn văn bản kêu gọi trả thù những người đốt kinh Koran. Một số cá nhân đã đốt kinh Koran ở các địa điểm công cộng tại Thuỵ Điển vào năm ngoái. Chính quyền Thụy Điển cho biết một nhóm hoạt động thay mặt cho Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đã hack vào một dịch vụ nhắn tin và gửi khoảng 15.000 tin nhắn văn bản bằng tiếng Thụy Điển.
Con số trong ngày: 40%, là chi tiêu chính phủ trên GDP ở các nước giàu, tăng từ 30% vào năm 1960.
TIÊU ĐIỂM
Liệu Israel và Hezbollah có tiếp tục leo thang?
Hôm thứ Ba, Israel tiếp tục tiến hành thêm nhiều đợt không kích vào miền nam và miền đông Lebanon, nơi số người chết đã vượt quá 500. Các xa lộ dẫn đến Beirut và miền bắc bị tắc nghẽn bởi hàng chục nghìn thường dân tháo chạy khỏi các vụ ném bom. Đáp lại, Hezbollah, lực lượng dân quân Shia ở Lebanon và mục tiêu của các cuộc tấn công của Israel, đã bắn trả khoảng 100 quả đạn vào miền bắc Israel.
Song cả hai bên đều đang kiềm chế. Hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy Israel đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ: ví dụ, họ chưa triệu tập một số lượng lớn quân dự bị. Và Hezbollah vẫn chưa dùng tên lửa tầm xa để tấn công Tel Aviv. Nhưng tình hình có vẻ sẽ tiếp tục leo thang. Hezbollah khẳng định sẽ không ngừng bắn cho đến khi Israel đồng ý ngừng bắn ở Gaza. Mỹ đã từ bỏ nỗ lực kiềm chế giao tranh ở miền bắc Israel, mục tiêu chính của họ hiện là ngăn chặn một cuộc xâm lược trên bộ của Israel.
IMF xem xét tiếp tục cho Pakistan vay
Sau khi gần vỡ nợ vào năm ngoái, nền kinh tế Pakistan đang trên đà phục hồi. GDP ước tính tăng 2,4% trong năm tính đến tháng 6, sau khi đã giảm trong năm ngoái. Tỷ lệ lạm phát năm, đạt đỉnh ở mức 38% vào tháng 5 năm 2023, đang giảm dần. Tháng trước tỷ lệ này đã giảm xuống còn 9,6%, mức thấp nhất trong gần ba năm.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã hỗ trợ đà phục hồi của Pakistan bằng khoản cứu trợ 3 tỷ đô la vào tháng 6 năm 2023. Kể từ đó, tổ chức này đã ca ngợi chính phủ Pakistan vì “chính sách nhất quán.” Nhưng các quan chức Pakistan đang hy vọng nhiều hơn thế. Vào thứ Tư, hội đồng của IMF sẽ họp để phê duyệt một chương trình cho vay mới trị giá 7 tỷ đô la. Đây sẽ là khoản cứu trợ thứ 24 mà Pakistan được nhận kể từ năm 1958.
Theo thỏa thuận, Pakistan sẽ phải tăng doanh thu thuế lên 3% GDP trong ba năm tới. Nhiều người Pakistan cho rằng các điều kiện này là quá nặng nề. Nhưng các nhà kỹ trị cầm quyền khó có thể bị lay chuyển bởi những cuộc biểu tình mà họ từng mạnh tay đàn áp.
Liên Hợp Quốc tìm cách hỗ trợ Sudan
Sau hơn 17 tháng nội chiến giữa Lực lượng vũ trang Sudan và Lực lượng Hỗ trợ Nhanh, đất nước này đang bên bờ vực sụp đổ. Có lẽ hơn 150.000 người đã thiệt mạng và 10 triệu người (khoảng một phần năm dân số trước chiến tranh) đã phải rời bỏ nhà cửa. Nạn đói đã được tuyên bố tại Zamzam, một trại tị nạn ở Darfur đang có hơn 400.000 người sinh sống. Theo Viện nghiên cứu Clingendael của Hà Lan, hơn 2 triệu người có thể chết vì đói và các bệnh liên quan cho tới cuối năm nay.
Vào thứ Tư, Liên Hợp Quốc sẽ kêu gọi các quốc gia thành viên cung cấp thêm viện trợ nhân đạo. Liên Hợp Quốc đã yêu cầu 2,7 tỷ đô la nhưng chỉ nhận được hơn một nửa số tiền, và họ đang xem xét các lựa chọn khác. Một trong số đó là đưa các quan sát viên quân sự vào để hỗ trợ lệnh ngừng bắn tại địa phương. Bấy nhiêu không ngăn được chiến tranh, nhưng ít nhất thì nó có thể làm giảm số người chết.