Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói “Sự im lặng của Mỹ và các nước khác trên thế giới chỉ giúp khuyến khích Putin,” sau khi Nga tiến hành đợt tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa lớn nhất kể từ đầu cuộc chiến, nhằm vào các thành phố của Ukraine. Ít nhất 14 người đã thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương trong đêm tấn công thứ hai liên tiếp. Trước đó, Ukraine cho biết hầu hết những công dân được Nga trao trả trong một cuộc trao đổi 1.000 tù binh chiến tranh đã bị tra tấn, bỏ đói, và tẩy não.
Masayoshi Son, giám đốc điều hành tập đoàn công nghệ Nhật Bản SoftBank, được cho là đã đề xuất thành lập một quỹ đầu tư công chung giữa Mỹ và Nhật. Theo tờ Financial Times, ông Son đã thảo luận kế hoạch này với bộ trưởng tài chính Mỹ, Scott Bessent, và các quan chức cấp cao khác. Quỹ này sẽ được điều hành chung bởi bộ tài chính Mỹ và Nhật, và sẽ đầu tư vào công nghệ cũng như cơ sở hạ tầng trên toàn nước Mỹ.
Hai ứng viên đối thủ trong cuộc bầu cử tổng thống vòng hai của Ba Lan vào ngày 1 tháng 6 đã tổ chức những cuộc vận động lớn tại Warsaw. Thị trưởng thủ đô, Rafal Trzaskowski — một người theo khuynh hướng tự do xã hội — chủ trì cái gọi là “Cuộc Tuần hành của Những Người Yêu Nước.” Đối thủ của ông, Karol Nawrocki — một nhân vật cực hữu — thì lại tổ chức “Cuộc Tuần hành vì Ba Lan.” Cả hai hiện đang ngang ngửa nhau trong các cuộc thăm dò dư luận.
Chính phủ mới của Syria cam kết giúp Mỹ tìm kiếm và trao trả những công dân Mỹ mất tích trong cuộc nội chiến Syria bắt đầu từ năm 2011 — hoặc trả lại hài cốt. Đây là một dấu hiệu nữa cho thấy mối quan hệ giữa hai bên đang ấm lên. Hôm thứ Bảy, Mỹ đã chính thức dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế từ thời chế độ độc tài của Bashar al-Assad.
Giới chức Triều Tiên đã bắt giữ ba người bị cáo buộc chịu trách nhiệm cho vụ ra mắt thất bại của một tàu chiến mới hôm thứ Tư. Cả ba đều làm việc tại xưởng đóng tàu Chongjin, nơi con tàu được chế tạo; một trong số đó là kỹ sư trưởng của xưởng. Tai nạn xảy ra khi con tàu bị lật; hiện nó nằm nghiêng dưới nước, được che phủ bằng một tấm bạt.
Những cơn mưa đầu mùa đã gây ra ngập lụt nghiêm trọng tại thủ đô Delhi của Ấn Độ, làm gián đoạn giao thông đường không và đường bộ. Hôm thứ Bảy gió mùa đã chính thức đến bang Kerala ở tây nam sớm hơn tám ngày so với dự kiến. Năm nay những trận mưa — có vai trò sống còn đối với nông nghiệp Ấn Độ —đến sớm nhất kể từ năm 2009 và dự kiến sẽ lan rộng khắp cả nước vào giữa tháng 7.
Một vụ mất điện lớn tại Cannes và các khu vực lân cận ở đông nam nước Pháp đã được xác định là do hành vi phá hoại trạm điện của những kẻ chưa rõ danh tính. Một số sự kiện trong ngày cuối cùng của liên hoan phim nổi tiếng tại thị trấn này đã bị ảnh hưởng. Song buổi lễ bế mạc — nơi bộ phim It Was Just an Accident của một đạo diễn bất đồng chính kiến người Iran được trình chiếu — vẫn diễn ra như kế hoạch.
TIÊU ĐIỂM
Chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Pháp
Emmanuel Macron sẽ đến Hà Nội vào Chủ nhật trong chặng đầu tiên của chuyến công du ba nước châu Á. Tổng thống Pháp cũng sẽ đến Indonesia và sau đó là Singapore. Vào ngày 30 tháng 5, ông sẽ khai mạc Đối thoại Shangri-La. Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung, Pháp đang tìm cách củng cố vị thế của mình tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương nhằm khuếch đại tiếng nói của châu Âu tại đây.
Như thường lệ trong các chuyến công du, ông Macron sẽ tìm cách ký kết hợp đồng kinh doanh cho các công ty Pháp, bao gồm lĩnh vực quốc phòng và năng lượng hạt nhân. Nhưng ông cũng hy vọng gửi đi một thông điệp, đặc biệt tới giới trẻ. Nhiều người trong khu vực chỉ trích châu Âu vì tiêu chuẩn kép — quan tâm nhiều hơn đến sinh mạng ở Ukraine so với ở Gaza. Ông Macron sẽ nhấn mạnh rằng cả hai nơi đều xứng đáng được ủng hộ. Là một đồng minh lâu năm của Israel, Pháp, cùng với Anh và Canada, cũng đã tuyên bố cam kết công nhận nhà nước Palestine — một vấn đề từ lâu là ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Indonesia.
Bầu cử tổng thống Ba Lan diễn ra căng thẳng
Giới tự do đã thở phào nhẹ nhõm sau cuộc bầu cử tổng thống Romania cuối tuần qua khi thị trưởng Bucharest, Nicusor Dan, bất ngờ đánh bại đối thủ cực hữu. Nhưng tình hình ở Ba Lan đối với họ là rất hồi hộp. Trong vòng đầu của cuộc bầu cử tổng thống hôm 18 tháng 5, Rafal Trzaskowski của liên minh cầm quyền Cương lĩnh Dân sự chỉ dẫn trước Karol Nawrocki, ứng viên được hậu thuẫn bởi đảng Luật pháp và Công lý dân túy, với khoảng cách nhỏ đáng lo ngại. Ông giờ không còn là ứng viên sáng giá trong vòng hai ngày 1 tháng 6.
Hôm Chủ nhật, cả hai bên đều tổ chức vận động tranh cử tại Warsaw. Hai ứng viên phải huy động được cử tri nòng cốt của mình, đồng thời cố gắng thu hút hơn 21% cử tri đã bỏ phiếu cho các ứng viên cực hữu ở vòng đầu. Việc này sẽ dễ dàng hơn cho ông Nawrocki, người được kỳ vọng sẽ tham dự một hội nghị vào thứ Hai của CPAC — tổ chức bảo thủ thân Trump. Trong khi đó, ông Trzaskowski phải nỗ lực thu hút cử tri cánh hữu mà không làm mất lòng các cử tri cánh tả ủng hộ ông. Nhiều người ở Ba Lan — và cả bên ngoài — sẽ nín thở chờ đợi kết quả.
Các cuộc bầu cử đáng ngờ ở Venezuela
Mười tháng sau chiến thắng trong một cuộc bầu cử tổng thống giả hiệu, Nicolás Maduro lại kêu gọi cử tri đi bầu, lần này để bầu thống đốc, thị trưởng, và đại biểu Quốc hội. Dự kiến sẽ có rất ít người tham gia bỏ phiếu. Một đa số rõ ràng đã bỏ phiếu phế truất nhà độc tài vào tháng 7 năm ngoái, nhưng ủy ban bầu cử lại tuyên bố ông là người chiến thắng.
Nhà lãnh đạo đối lập, María Corina Machado, hiện đang phải tị nạn chính trị, đã kêu gọi tẩy chay cuộc bầu cử. Kết quả chính thức sẽ thổi phồng số cử tri đi bầu và có lẽ sẽ trao một vài ghế cho các ứng viên đối lập đồng ý tham gia. Phần kỳ quặc nhất sẽ là cuộc bỏ phiếu tại “bang” Guayana Esequiba — một khu vực chiếm hai phần ba diện tích lãnh thổ của nước láng giềng Guyana, mà chính quyền Maduro tuyên bố là một phần của Venezuela vào năm 2023. Sẽ không ai đi bỏ phiếu trong khu vực này. Nhưng chính quyền vẫn sẽ tuyên bố chiến thắng như thường lệ.
