Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Ấn Độ gọi lời đe dọa tăng thuế của Donald Trump liên quan đến việc nước này mua dầu từ Nga là “vô lý và vô căn cứ.” Tổng thống Mỹ cho biết ông sẽ “tăng đáng kể” mức thuế 25% áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ, vốn đã được ban hành tuần trước, vì Ấn Độ đang bán lại dầu Nga để thu lợi lớn. Bộ ngoại giao Ấn Độ phản bác rằng các giao dịch mua của họ giúp ổn định “thị trường năng lượng toàn cầu” và đã từng được Mỹ “khuyến khích.” Căng thẳng này càng làm xấu thêm quan hệ giữa hai nước.
Doanh thu quý hai của Palantir lần đầu tiên vượt mốc 1 tỷ USD, tăng 48% so với cùng kỳ năm trước — đánh dấu quý tăng trưởng thứ tám liên tiếp. Công ty phần mềm tình báo này cho biết tăng trưởng đến từ “tác động đáng kinh ngạc của AI” mà họ giúp các doanh nghiệp triển khai. Ngoài ra Palantir cũng hưởng lợi từ nhu cầu ngày càng tăng đối với công nghệ quốc phòng và tình báo trong bối cảnh các biên giới bị siết chặt và cạnh tranh siêu cường gia tăng.
Úc đã trao một đơn đặt hàng trị giá 10 tỷ đô-la Úc (6,5 tỷ USD) cho tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries của Nhật Bản để đóng các tàu hộ vệ mới cho hải quân. Động thái này nằm trong nỗ lực tăng cường năng lực phòng thủ của Úc giữa lúc căng thẳng tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương leo thang. Nhật Bản cho biết đây là một “bước tiến lớn” trong hợp tác quốc phòng giữa hai nước. Hợp đồng chính thức dự kiến sẽ được ký kết vào năm 2026.
Tòa án Tối cao Brazil đã ra lệnh quản thúc tại gia đối với Jair Bolsonaro, cựu tổng thống theo đường lối cánh hữu và là đồng minh của ông Trump, sau khi ông vi phạm lệnh cấm sử dụng mạng xã hội. Ông Bolsonaro hiện đang bị xét xử vì cáo buộc âm mưu đảo chính (mà ông phủ nhận). Vụ việc đang làm tổn hại quan hệ giữa Brazil và Mỹ. Tuần trước, ông Trump đã áp thuế 50% lên hàng hóa nhập khẩu từ Brazil, viện dẫn “cuộc đàn áp mang động cơ chính trị” nhắm vào ông Bolsonaro.
Hội đồng quản trị Tesla đã trao cho Elon Musk số cổ phiếu trị giá khoảng 30 tỷ USD. Ông Musk trước đó từng đe dọa sẽ rời khỏi hãng xe điện nếu không được cấp thêm cổ phần. Quyết định này được đưa ra trong lúc ông đang kháng cáo phán quyết của tòa án hủy bỏ gói lương năm 2018 trị giá lên tới 56 tỷ USD. Tesla cho biết phần thưởng này nhằm khuyến khích ông Musk tiếp tục gắn bó với công ty.
Các cơ quan chống tham nhũng ở Ukraine đã truy tố sáu người liên quan đến một vụ tham nhũng trong chương trình mua sắm máy bay không người lái. Trong những người bị truy tố có một nghị sĩ, một chỉ huy vệ binh quốc gia, và các quan chức địa phương. Tuần trước, quốc hội Ukraine đã khôi phục quyền độc lập cho hai cơ quan chống tham nhũng chính sau một cuộc bỏ phiếu gây tranh cãi nhằm hạn chế quyền lực của họ — động thái từng châm ngòi cho các cuộc biểu tình quy mô lớn.
Stella Rimington, người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo cơ quan tình báo nội địa MI5 của Anh, đã qua đời ở tuổi 90. Bà từng đứng đầu MI5 từ năm 1992 đến 1996, và được cho là nguồn cảm hứng cho nhân vật M do Judi Dench thủ vai trong các bộ phim James Bond. Sau khi nghỉ hưu, bà Rimington đã viết một loạt tiểu thuyết trinh thám được nhiều độc giả yêu thích.
Con số trong ngày: 25%, là tỷ lệ dân số Delhi mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
TIÊU ĐIỂM
Khủng hoảng lợi nhuận của các công ty dầu mỏ
Saudi Aramco và BP sẽ công bố kết quả kinh doanh quý hai vào thứ Ba. Dự kiến lợi nhuận của hai tập đoàn dầu khí này sẽ sụt giảm, kéo theo cổ tức giảm. Nguyên nhân chính là giá dầu yếu đi. OPEC đang tăng sản lượng, trong khi các mức thuế quan của Donald Trump làm chậm tăng trưởng toàn cầu, khiến nhu cầu năng lượng giảm.
Cổ đông đang gây áp lực lên cả hai công ty. Quỹ đầu tư Elliott đang thúc giục BP đẩy nhanh việc bán tài sản trị giá 20 tỷ USD trước năm 2027. Chính phủ Ả Rập Saudi, cổ đông chính của Aramco, tỏ ra không hài lòng vì công ty cắt giảm gần một phần ba cổ tức trong năm nay. Để ứng phó, Aramco được cho là đang đàm phán một thỏa thuận trị giá 10 tỷ USD với BlackRock nhằm bán bớt tài sản liên quan đến khí đốt.
Nhà đầu tư của BP có thể cảm thấy yên tâm phần nào sau thông báo hôm thứ Hai là công ty đã phát hiện mỏ dầu khí lớn nhất trong vòng 25 năm tại Brazil. Song khu vực này có thể phải mất nhiều năm nữa mới bắt đầu sản xuất quy mô lớn. Trước mắt, BP và Aramco có lẽ sẽ phải tiếp tục chịu đựng cơn khát tiền mặt.
Cuộc đối đầu của các tỷ phú: Trump và Murdoch
Donald Trump và Rupert Murdoch có nhiều điểm chung: đều là tỷ phú theo đường lối bảo thủ và tự nhận mình là người theo chủ nghĩa dân túy. Mối quan hệ giữa họ từng có lợi cho cả hai: hình ảnh công chúng của ông Trump phần lớn được xây dựng qua các phương tiện truyền thông do Murdoch sở hữu — đầu tiên là New York Post, sau đó là Fox News.
Song lợi ích của họ đôi khi xung đột. Gần đây, ông Trump đã kiện ông Murdoch và tờ Wall Street Journal vì đăng tải bài viết về mối quan hệ của ông với Jeffrey Epstein — một tội phạm ấu dâm đã chết. Khi News Corp, công ty mẹ của WSJ, báo cáo kết quả tài chính vào thứ Ba, các nhà đầu tư sẽ muốn biết liệu họ phản ứng bằng cách dàn xếp hay chiến đấu. Nhiều khả năng họ sẽ chọn phương án thứ hai. Ông Murdoch được cho là tin tưởng vào độ chính xác của bài báo và không muốn trả tiền bồi thường, khác với Disney và Paramount — hai công ty từng trả 16 triệu USD để dàn xếp với ông Trump. Một điểm chung nữa: cả ông Trump và Murdoch đều ghét bị từ chối.
Bangladesh kỷ niệm biến cố chính trị
Thứ Ba này đánh dấu một năm kể từ khi phong trào sinh viên ở Bangladesh lật đổ nữ thủ tướng độc tài Sheikh Hasina. Chính phủ lâm thời của Muhammad Yunus — người từng đoạt giải Nobel Hòa bình — đã tổ chức một lễ hội với âm nhạc, diễu hành, và cầu nguyện, khép lại bằng “Tuyên ngôn tháng 7” do nhiều đảng phái ký tên.
Nhưng sự đồng thuận dừng lại tại đó. Những cải cách cần thiết để phục hồi hệ thống dân chủ bị phá hủy dưới thời bà Hasina đang bị trì hoãn. Gói cải cách bầu cử và tư pháp của chính quyền Yunus vẫn chưa được công bố do các bên còn bất đồng. Và các đảng phái lại đang toan tính cho cuộc bầu cử năm 2026.
Khi cải cách bị đình trệ, những màn trả đũa vẫn tiếp diễn. Human Rights Watch cáo buộc chính phủ lâm thời đã nhắm vào những người ủng hộ bà Hasina, lặp lại mô hình đàn áp của chính bà. Bangladesh đang ăn mừng một kỷ nguyên mới, nhưng những nỗi lo ngày nào vẫn rình rập.
Thế giới có kiểm soát được ô nhiễm nhựa?
Trong ba năm qua, 175 quốc gia đã nỗ lực đàm phán một hiệp ước toàn cầu nhằm kiểm soát ô nhiễm nhựa — quy định cách sản xuất, sử dụng, và xử lý loại vật liệu này. Nhưng đàm phán tỏ ra rất khó khăn. Vòng đàm phán được kỳ vọng là cuối cùng đã kết thúc mà không đạt được thỏa thuận nào tại Hàn Quốc vào năm 2024.
Vòng đàm phán mới sẽ bắt đầu vào thứ Ba tại Geneva. Vấn đề là rõ ràng: mỗi năm có khoảng 350 triệu tấn nhựa bị vứt bỏ, phần lớn không được thu gom, gây ô nhiễm môi trường. Vi nhựa bị nghi ngờ gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe con người. Song lợi ích của nhựa là không thể phủ nhận, đặc biệt ở các nước nghèo — từ chuỗi cung ứng thực phẩm đến y tế và xây dựng.
Bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải cân bằng giữa các lợi ích này, đồng thời thuyết phục được các nước sản xuất nhựa lớn như Ả Rập Saudi và Nga, những bên phản đối việc cắt giảm sản lượng nhựa.