Nguồn: Khang Vu, “Why North Korea is modernising its conventional arsenal”, The Interpreter, 12/12/2025
Biên dịch: Viên Đăng Huy
Đối với kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, năm 2025 là một năm tương đối yên tĩnh. Nước này không thử nghiệm vũ khí hạt nhân hay phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa nào.
Tuy nhiên, câu chuyện lại khác đối với kho vũ khí thông thường. Triều Tiên đã khởi động một chương trình hiện đại hóa đầy tham vọng bằng cách ra mắt các tàu chiến lớn nhất từ trước đến nay, nâng cấp xe tăng, sản xuất một loại đạn pháo mới, đưa vào sử dụng các drone cảm tử sử dụng AI tiên tiến, và ra mắt các hệ thống phòng không mới. Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un cũng hứa sẽ trang bị cho lực lượng không quân các “khí tài quân sự chiến lược mới”.
Kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, Triều Tiên đã bỏ bê các lực lượng thông thường để theo đuổi khả năng răn đe hạt nhân nhằm bù đắp cho khoảng cách quân sự ngày càng lớn với Hàn Quốc. Tỷ lệ hoạt động của ngành công nghiệp quốc phòng Triều Tiên đã giảm từ 50% vào giữa thập niên 1980 xuống còn khoảng 20% vào năm 1991 do khó khăn kinh tế. Sự sụp đổ của Liên Xô đã tước đi của Bình Nhưỡng nguồn cung cấp phụ tùng và chuyên môn đáng tin cậy để bảo trì và nâng cấp kho vũ khí thông thường. Nga, với chính sách đứng giữa Bình Nhưỡng và Seoul, đã không đảm nhận vai trò là nhà cung cấp vũ khí chính của Triều Tiên như Liên Xô trước đây.
Triều Tiên đã thừa nhận tình trạng xuống cấp của kho vũ khí thông thường của mình. Năm 2017, nước này đã đề ra năm ưu tiên hiện đại hóa cho lực lượng của mình và tuyên bố rằng nỗ lực răn đe bằng tên lửa hạt nhân đã “hoàn tất”. Tuy nhiên, việc thiếu chuyên môn và vốn đã khiến việc hiện đại hóa không được ưu tiên hơn các lực lượng hạt nhân. Kho vũ khí thông thường của Triều Tiên vẫn dựa vào các vũ khí từ thời Chiến tranh Lạnh đã có từ hàng thập kỷ, không thể sánh được với vũ khí của Hàn Quốc.
Nhưng vận may của Triều Tiên đã thay đổi khi nước này ký hiệp ước liên minh với Nga vào tháng 6 năm 2024. Nhờ nguồn vốn Nga đổ vào, được ước tính từ 5,6 tỷ USD đến 9,8 tỷ USD, ngành công nghiệp quốc phòng Triều Tiên đang được hồi sinh để đáp ứng nhu cầu của Nga trong cuộc chiến chống Ukraine. Các nhà máy vũ khí Triều Tiên đang sản xuất một loạt hệ thống vũ khí đa dạng để xuất khẩu, bao gồm đạn pháo, pháo tự hành, tên lửa đạn đạo tầm ngắn và bệ phóng tên lửa. Bình Nhưỡng cũng giữ lại một số hệ thống này để sử dụng trong nước.
Chuyên môn của Nga, cùng với kinh nghiệm của những người lính Triều Tiên chiến đấu ở Kursk, đang định hướng cho việc hiện đại hóa vũ khí thông thường của Triều Tiên. Quân đội Triều Tiên đã làm quen với việc sử dụng drone trong chiến đấu hiện đại và khuyến khích chính phủ đẩy nhanh một chương trình drone sử dụng AI mới và các nền tảng phòng không mới.
Kinh nghiệm thực tế với đạn pháo Triều Tiên trên chiến trường cũng thúc đẩy việc phát triển một loại đạn mới. Các cuộc tấn công cơ giới của Nga chống lại Ukraine đã chứng minh tầm quan trọng của tác chiến điện tử và giáp bổ sung cho xe tăng hiện đại, điều mà các xe tăng T-54/55 và T-62 của Triều Tiên còn thiếu. Triều Tiên đã giới thiệu các xe tăng mới với thiết bị tác chiến điện tử hiện đại trong cuộc duyệt binh vào tháng Mười.
Nguồn tiền và chuyên môn đổ vào đã lan sang các lĩnh vực khác của kho vũ khí thông thường Triều Tiên. Hiện đại hóa hải quân Triều Tiên là một ví dụ điển hình. Các khu trục hạm lớp Choe Hyon mới chủ yếu phục vụ một mục tiêu chính trị và dễ bị tấn công trên biển mở, nhưng chúng là những tàu tương đối hiện đại có thể mang tên lửa đạn đạo chiến thuật và tên lửa hành trình tấn công mặt đất. Mặc dù vẫn còn sớm, mức độ hiện đại hóa không quân vượt ra ngoài đội hình hiện tại gồm MiG-21, MiG-29 và Su-25 cho thấy Bình Nhưỡng sẽ đối phó như thế nào với các kế hoạch của Mỹ-Hàn Quốc nhằm sử dụng máy bay chiến đấu tàng hình cho các cuộc tấn công phủ đầu.
Việc hiện đại hóa thông thường của Triều Tiên không nên được coi là một sự từ bỏ việc theo đuổi khả năng răn đe hạt nhân. Thật vậy, nó có thể củng cố khả năng này bằng cách cung cấp cho Triều Tiên các lựa chọn không đòi hỏi leo thang hạt nhân. Việc gia tăng mối đe dọa mà pháo tầm xa và tên lửa đạn đạo tầm ngắn của Triều Tiên gây ra cho Seoul và khu vực lân cận mang lại cho Triều Tiên một công cụ răn đe phi hạt nhân. Đồng thời, một lực lượng thông thường được hiện đại hóa có thể thể hiện năng lực của Triều Tiên với khách hàng nước ngoài ngoài Nga.
Hiện tại, cán cân quân sự thông thường vẫn nghiêng về Seoul, nhưng Triều Tiên đã báo hiệu rằng họ sẽ tăng cường lực lượng thông thường. Một cuộc chạy đua vũ trang thông thường giữa hai miền Triều Tiên sẽ lan sang cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân. Những nỗ lực của Triều Tiên nhằm chế tạo một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và việc Hàn Quốc nhận được sự chấp thuận của Mỹ cho một chương trình tương tự là điềm báo về nhiều cuộc chạy đua vũ trang sắp tới.
Khang Vũ là học giả thỉnh giảng tại Khoa Khoa học Chính trị của Đại học Boston.
