Thế giới hôm nay: 23/10/2019

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các nhà lập pháp Anh ủng hộ thỏa thuận Brexit mới của Boris Johnson trong một cuộc bỏ phiếu quan trọng, một chiến thắng lớn cho ông Johnson, nhưng họ bác bỏ kế hoạch của ông trình Nghị viện phê chuẩn trong ba ngày tới. Điều đó có nghĩa là Anh rất khó rời khỏi EU trước ngày 31 tháng 10 như ông Johnson đã hứa. Các nhà lãnh đạo châu Âu đã báo hiệu họ sẽ đồng ý gia hạn cho Brexit.

William Taylor, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ ở Ukraine, nói rằng ông được thông báo việc cấp viện trợ quân sự cho Ukraine phụ thuộc vào việc nước này có hay không tuyên bố công khai sẽ điều tra Joe Biden, một trong những đối thủ chính trị của Tổng thống Donald Trump, cũng như cuộc bầu cử năm 2016. Lời khai kín của ông Taylor là một phần trong cuộc điều tra luận tội của Đảng Dân chủ đối với ông Trump, và lời khai này mâu thuẫn với lời phủ nhận của tổng thống rằng ông không sử dụng tiền để thúc đẩy lợi ích chính trị.

Doanh thu của Procter & Gamble, một công ty hàng tiêu dùng, tăng trưởng cao hơn dự kiến ​​trong ba tháng tính đến cuối tháng Chín. Doanh thu ròng của công ty tăng 6,6%, tính theo năm, đạt 17,8 tỷ đô la. Nhu cầu cao đối với các thương hiệu làm đẹp cao cấp của P&G  đã thúc đẩy tăng trưởng về cả doanh thu và lợi nhuận.

Tổng thống Vladimir Putin của Nga và Recep Tayyip Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết quân đội của họ sẽ kiểm soát chung một vùng lãnh thổ rộng lớn ở miền bắc Syria vốn do lực lượng người Kurd nắm giữ trước đây. Theo các điều khoản của thỏa thuận, lực lượng người Kurd Syria phải rút lui hơn 20 dặm tính từ biên giới, bỏ lại vùng đất mà họ đã kiểm soát hoàn toàn cho đến khi Mỹ thông báo sẽ rút quân.

Naspers đã phá vỡ kế hoạch hợp nhất của Takeaway.com và Just Eat, hai công ty giao đồ ăn. Tập đoàn internet Nam Phi đã đưa ra lời chào mua bằng tiền mặt trị giá 4,9 tỷ bảng Anh (6,3 tỷ đô la) cho Just Eat. Giá trị bản chào mua toàn bộ cổ phiếu của Just Eat mà Takeaway.com đưa ra đã giảm do giá cổ phiếu Just Eat đã giảm. Giá chào mua của Nasper giờ đây đang cao hơn khoảng 20% so với đề nghị của Takeaway.com.

Harley-Davidson báo cáo lợi nhuận hàng năm giảm 24% trong ba tháng kết thúc vào ngày 29 tháng 9. Nhà sản xuất xe máy Mỹ đã bị ảnh hưởng bởi doanh số bán hàng giảm tại Mỹ và chi phí cao hơn do thuế quan của Liên minh châu Âu áp cho sản phẩm xe máy được sản xuất tại các nhà máy của hãng ở Mỹ.

Bolivia đang bị tê liệt bởi các cuộc biểu tình trong khi kết quả bầu cử chuẩn bị được công bố. Có thời điểm Tổng thống Evo Morales dường như dẫn trước đối thủ chính của mình, Carlos Mesa, với tỉ lệ 10,1%, chỉ cao hơn 0,1% so với mức phải tổ chức một cuộc bầu cử vòng hai. Các nhà quan sát bầu cử đã vặn vẹo những con số “không thể giải thích được” này, và cách biệt của ông Morales đã giảm một chút. Nếu tổ chức bầu cử vòng hai, phe đối lập có thể sẽ liên kết với nhau.

TIÊU ĐIỂM

Facebook điều trần trước Quốc hội về đồng Libra

Ông chủ Facebook Mark Zuckerberg hôm nay sẽ điều trần trước các nhà lập pháp Mỹ. Chủ đề chính có thể là Libra, loại tiền kỹ thuật số còn đang phôi thai mà gã khổng lồ mạng xã hội công bố hồi tháng 6. Dự án này đã có một vài tháng khó khăn. Hiệp hội Libra, cơ quan có trụ sở tại Geneva được thành lập để giám sát đồng tiền này, bắt đầu với 28 thành viên nhưng 7 bên đã rút lui, bao gồm Mastercard, Stripe và Visa, tất cả đều là các công ty thanh toán. Người đứng đầu bộ phận sản phẩm của hiệp hội, Simon Morris, cũng nghỉ việc vào tháng Tám.

Trong khi đó, các chính trị gia ở Mỹ, châu Âu và Ấn Độ đều không mấy ấn tượng, viện dẫn lo ngại về ổn định tài chính, quyền riêng tư và thái độ ngờ vực chung đối với Facebook. Một báo cáo của G7 cảnh báo Facebook không được tiến hành dự án cho đến khi Libra có thể được chứng minh là “an toàn và bảo mật”. Facebook đến nay vẫn tỏ ra dũng cảm. David Marcus, người điều hành dự án, nói về việc các bên tham gia ban đầu rời bỏ dự án: “theo cách nào đó thì nó giống như giải phóng”. Rất có thể như vậy. Nhưng ông Zuckerberg còn phải đương đầu với thử thách ở Washington.

Hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi

Nga đã trở lại châu Phi. Đó là thông điệp mà Vladimir Putin muốn truyền tải tại hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi đầu tiên, khai mạc hôm nay tại khu resort Biển Đen ở Sochi. Tổng thống Nga và người đồng cấp Ai Cập, Abdel Fatah al-Sisi, sẽ chủ trì sự kiện. Khoảng 50 nhà lãnh đạo châu Phi và hàng ngàn doanh nhân dự kiến sẽ tham dự, phản ánh sự tăng cường quan hệ gần đây giữa Nga và nhiều nước châu Phi.

Từ năm 2006 đến 2018, thương mại giữa Nga và Châu Phi tăng 335%, nhiều hơn cả số liệu của Trung Quốc và Ấn Độ (mặc dù Nga khởi đầu ở mức thấp hơn). Nga hiện là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu của Châu Phi, hiện đã ký ít nhất 20 thỏa thuận hợp tác quân sự. Nga sử dụng các thỏa thuận này nhằm đổi lấy quyền khai thác vàng, kim cương và các khoáng sản khác. Nhiều thỏa thuận béo bở hơn sẽ được ký tại Sochi trong tuần này. Nhưng mục đích chính của hội nghị thượng đỉnh là để báo hiệu cường quốc Nga đã hồi sinh.

Scandal rửa tiền của Swedbank

Hôm nay, bên cạnh thu nhập quý ba, Swedbank dự kiến ​​sẽ công bố thêm thông tin về các nỗ lực chống rửa tiền của họ. Ngân hàng bán lẻ lớn nhất Thụy Điển đã bị ảnh hưởng nặng nề hồi đầu năm bởi vì các cáo buộc rằng tiền bẩn, phần lớn từ các nước Liên Xô cũ, đã đi qua chi nhánh của họ ở Estonia. Vào tháng 2, SVT, đài truyền hình nhà nước Thụy Điển, cho biết các khách hàng mưu mẹo đã chuyển số tiền lên tới 135 tỷ euro (150 tỷ đô la) qua chi nhánh Swedbank ở Estonia từ năm 2008 đến 2018 trong một đường dây liên quan đến Danske Bank (Đan Mạch).

Ngân hàng của Đan Mạch thừa nhận rằng 200 tỷ euro, phần lớn là tiền đáng ngờ, đã đi qua chi nhánh Estonia của họ trong cùng khoảng thời gian này. Vụ tiết lộ đã dẫn đến sự ra đi của giám đốc điều hành và chủ tịch Swedbank, cùng với việc bổ nhiệm một giám đốc điều hành mới. Swedbank đã thừa nhận “những thiếu sót” của họ trong việc giám sát hoạt động rửa tiền và yêu cầu hãng luật Clifford Chance tiến hành một cuộc điều tra nội bộ. Tuy nhiên, phát hiện của các luật sư sẽ không xuất hiện vào hôm nay. Theo dự kiến họ sẽ công bố vào đầu 2020.

Benny Gantz trước cơ hội thành lập chính phủ mới ở Israel

Lần đầu tiên sau mười một năm rưỡi, một người không phải Binyamin Netanyahu sẽ có cơ hội lãnh đạo một chính phủ Israel, bắt đầu từ hôm nay. Năm tuần sau khi người Israel đi bầu cử, Thủ tướng đã thừa nhận ông không thể tập hợp các phiếu bầu cần thiết trong Knesset (quốc hội) để thành lập chính phủ liên minh. Bây giờ Benny Gantz, lãnh đạo của đảng lớn nhất hiện nay ở Israel, Xanh và Trắng, sẽ nhận được ủy quyền từ tổng thống để tiến hành nỗ lực của riêng ông.

Tuy nhiên, triển vọng của ông Gantz vẫn chưa rõ ràng. Mặc dù đa số nghị sĩ phản đối ông Netanyahu, họ lại bao gồm từ những người theo chủ nghĩa dân tộc cho đến những người Hồi giáo –quá khác biệt để có thể tiến đến đồng thuận. Ông Gantz sẽ cố gắng mời gọi đảng Likud của ông Netanyahu cùng tham gia vào một liên minh đoàn kết dân tộc. Song như vậy vấn đề lại trở về như cũ. Cả hai ông đều khăng khăng nắm quyền lãnh đạo chính phủ mới. Và cũng không bên nào có thể áp đặt ý chí của mình.

Bầu cử ở Uruguay

Các chiến dịch cho cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội vào Chủ nhật sẽ kết thúc hôm nay. Chính phủ cánh tả của nước này đang đấu tranh để tồn tại sau gần 15 năm nắm quyền. Đảng Mặt trận Rộng lớn, được biết đến với việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới và cần sa, dự kiến ​​sẽ dẫn đầu trong cuộc bầu cử tổng thống, nhưng cũng sẽ không đạt 50% số phiếu cần thiết cho chiến thắng ngay từ vòng một. Ứng viên của họ, Daniel Martínez, đối đầu với lãnh đạo phe đối lập Luis Lacalle Pou, con trai của một cựu tổng thống.

Ông Lacalle Pou, người có kế hoạch liên minh với các bên thứ ba để tìm kiếm chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp diễn ra vào tháng 11, hứa hẹn sẽ giảm thâm hụt ngân sách đang gia tăng của Uruguay, hiện ở mức 4,8% GDP, và phục hồi tăng trưởng, mà theo dự báo sẽ chỉ là 0,6% trong năm nay. Về vấn đề chủ chốt là an ninh, Đảng Quốc gia của ông có một đối tác tiềm năng là Diễn đàn Mở, một lực lượng chính trị mới có khả năng về thứ ba sau khi vận động tranh cử tập trung vào vấn đề luật pháp và trật tự – một chiến lược hấp dẫn ở một quốc gia có mức độ cướp vũ trang và giết người gần như kỷ lục.