Thế giới hôm nay: 22/10/2019

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ba nhà phân phối và một nhà sản xuất thuốc, dự kiến phải ra tòa vào thứ Hai vừa rồi về vai trò của họ trong cuộc khủng hoảng opioid ở Mỹ, đã đạt được một thỏa thuận trị giá 260 triệu đô la với hai hạt ở Ohio. Những người khổng lồ bao gồm Teva và McKesson đã đồng ý bồi thường cho các chương trình phục hồi opioid. Trong khi đó chuỗi nhà thuốc Walgreen vẫn chưa tìm ra cách giải quyết. Hiện các vụ kiện do hơn 2.000 nguyên đơn khác chống lại các công ty dược phẩm trên khắp nước Mỹ đang chờ được xử lý.

Liên minh cầm quyền Lebanon đã thống nhất về một gói cải cách kinh tế trong nỗ lực chấm dứt 5 ngày biểu tình chống chính phủ. Những cải cách bao gồm cắt giảm thâm hụt ngân sách xuống mức “gần bằng 0”, giảm lương các chính trị gia và tư nhân hóa ngành công nghiệp viễn thông. Các gia đình nghèo cũng sẽ nhận được hỗ trợ tài chính. Các biện pháp có thể giúp mở ra cơ hội nhận 11 tỷ đô la viện trợ nước ngoài.

Các tờ báo ở Australia cùng nhau phản đối các quy định báo chí bằng cách bôi đen trang nhất. Daily Telegraph, Sydney Morning Herald, Australian và nhiều tòa soạn khác đã xuất bản các tờ báo với một trang được in dấu “mật” màu đỏ. Các tờ báo nói rằng các dự luật được đưa ra hạn chế việc đưa tin trung thực của họ. Các cuộc bố ráp của cảnh sát vào một tổ chức tin tức và một nhà báo vào tháng 6 đã gây ra phản ứng dữ dội.

Sau gần 4 tuần cố gắng thành lập chính phủ, thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu đã thừa nhận thất bại. Thay vào đó, Benny Gantz, lãnh đạo Đảng Xanh và Trắng, sẽ được yêu cầu thành lập một liên minh đủ khả năng tạo nên đa số trong Knesset (Quốc hội Israel). Ông Netanyahu đổ lỗi cho ông Gantz vì đã làm thất bại nỗ lực thành lập “chính phủ thống nhất quốc gia rộng rãi” của ông

Nhà vua Thái Lan đã tước bỏ cấp bậc và danh hiệu của hoàng quý phi vì sự bất trung và tham vọng cạnh tranh với nữ hoàng, vợ ông. Vào tháng 7, Sineenat Wongvajirapakdi là người đầu tiên được trao danh hiệu Hoàng quý phi trong gần một thế kỷ. Là một phi công và y tá, bà phục vụ trong đội cận vệ hoàng gia trước khi trở thành người tình của vua Vajiralongkorn.

Nỗ lực cuối cùng nhằm ngăn chặn việc hợp pháp hóa phá thai và hôn nhân đồng giới ở Bắc Ireland đã thất bại. Vào tháng 7, các nghị sĩ tại Westminster đã đồng ý rằng việc hợp pháp hóa sẽ diễn ra vào nửa đêm hôm thứ Hai, trừ khi nghị viện Bắc Ireland họp. Lần đầu tiên sau hơn hai năm rưỡi, họ đã làm vậy – tuy nhiên vì không có chủ tịch nghị viện mới nên đã họ không thể thông qua điều gì. Các nghị sĩ Đảng Liên hợp nói vấn đề vẫn chưa kết thúc tại đây.

Người Chile phải xếp hàng trước các cửa hàng tạp hóa và xăng dầu sau một ngày cuối tuần bất ổn khi chi phí sinh hoạt tăng cao. Mười một người đã chết khi những kẻ cướp bóc phóng hỏa các tòa nhà, buộc Tổng thống Sebastián Piñera phải từ bỏ kế hoạch tăng giá vé giao thông công cộng. Hầu hết các trường học và doanh nghiệp ở thủ đô Santiago đã phải đóng cửa vào thứ Hai và tình trạng khẩn cấp đã được mở rộng sang các thành phố khác.

TIÊU ĐIỂM

Cao điểm mùa công bố thu nhập quý của các công ty Mỹ

Báo cáo thu nhập của McDonald và Procter & Gamble sẽ được công bố hôm nay và Amazon theo sau vào thứ năm, trong bối cảnh mùa công bố thu nhập quý của Mỹ bước vào cao điểm. Vì các công ty này chị ảnh hưởng lớn bởi thái độ của người tiêu cùng, các bản báo cáo sẽ thể hiện triển vọng của các công ty Mỹ đang xấu đi tới mức nào. Mặc dù lợi nhuận đạt kỷ lục và tăng trưởng kinh tế kéo dài nhất trong lịch sử, các cuộc khảo sát cho thấy các ông chủ công ty đang dần mất lòng tin. Các nhà phân tích dự đoán lợi nhuận của các công ty S&P 500 sẽ giảm trung bình 4% mỗi năm.

Nếu không tính các công ty năng lượng (có lợi nhuận không ổn định), điều này dường như sẽ đánh dấu hiệu suất quý tồi tệ nhất của nước Mỹ trong vòng một thập niên. Có hai điểm sáng tiềm năng. Đầu tiên, Goldman Sachs dự đoán các công ty trung bình vẫn sẽ có lợi nhuận tăng bất chấp dự báo giảm bởi chỉ cần một số lượng nhỏ các gã khổng lồ (như Apple) là đủ kéo con số trung bình xuống. Thứ hai, sự suy giảm lợi nhuận xuất hiện rõ rệt nhất ở các công ty có mức độ tiếp xúc toàn cầu lớn. Vì vậy, hầu hết có lẽ sẽ tiếp tục thịnh vượng.

Lễ đăng quang của Nhật hoàng Naruhito

Hôm nay, hoàng đế thứ 126 của Nhật Bản sẽ lên ngôi. Trong số những vị khách tham dự buổi lễ tại Cung điện Hoàng gia sẽ có Thái tử Anh Charles. Shinzo Abe, thủ tướng Nhật Bản, sẽ là người hô “Banzai” – (“Hoàng đế vạn tuế”). Naruhito trở thành hoàng đế vào tháng 4 khi người cha ốm yếu của ông, Akihito, thoái vị. Người đứng đầu nền quân chủ cha truyền con nối lâu đời nhất thế giới sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng kế vị. Không thể có nữ hoàng, trong khi chỉ có ba người thừa kế nam còn lại trong gia đình hoàng gia, trong đó một người đã 83 tuổi.

Nhưng thách thức lớn nhất của Naruhito có lẽ chính là giữ cho sự tồn tại của hoàng gia vẫn còn phù hợp. Mặc dù nhiều người Nhật lớn tuổi tôn sùng hoàng gia nhưng hầu hết những người trẻ tuổi lại có vẻ thờ ơ. Một lý do là truyền thống ngột ngạt của họ. Akihito tuyên bố thoái vị trước nữ thần mặt trời, người được cho là tổ tiên của ông, trong một nghi thức chỉ được quan sát bởi Naruhito và các thầy tế Thần đạo. Việc lên ngôi của Naruhito được coi là thiêng liêng đến nỗi những vị khách của ông sẽ chỉ được chứng kiến từ màn hình video ở các nơi trong cung điện.

Erdogan gặp Putin bàn về Syria

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sẽ gặp người đồng cấp Nga, Vladimir Putin, tại Sochi vào hôm nay để thảo luận về cuộc tấn công quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ nhắm vào lực lượng người Kurd ở đông bắc Syria. Tuần trước, theo thỏa thuận với Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý đình chỉ cuộc tấn công của họ trong vòng 120 giờ để cho phép người Kurd, vốn được hỗ trợ bởi Mỹ, rút lui 32km (20 dặm) từ biên giới. Trên giấy tờ, thỏa thuận ngừng bắn đã dọn đường cho ông Erdogan áp đặt “vùng an toàn” ở vùng đông bắc Syria.

Trên thực tế, cuộc tấn công của ông mâu thuẫn với Nga. Mặc dù người Kurd đã rút lui khỏi một số khu vực dọc biên giới, ở những nơi khác họ đã tìm đến ông Putin và tổng thống Syria Bashar al-Assad, để yêu cầu bảo vệ. Các lực lượng của ông Assad, đôi khi có quân đội Nga, đã tiến vào một số thị trấn của người Kurd. Liệu các cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ có tiếp tục hay không và nếu có thì ở đâu còn phụ thuộc vào cuộc họp của ông Erdogan với ông Putin. Sẽ không mất nhiều thời gian để thấy kết quả. Lệnh ngừng bắn của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ hết hạn vào tối nay.

Tổng thống Jokowi của Indonesia bước vào nhiệm kỳ hai

Tổng thống Indonesia Joko Widodo (thường được gọi là Jokowi) đã bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai của ông vào Chủ nhật. Với 55,5% số phiếu bầu, ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hồi tháng Tư với tỷ lệ chênh lệch cao hơn so với lần đầu tiên, nhờ vào các chính sách hợp lý, thân thiện với doanh nghiệp như đầu tư vào cơ sở hạ tầng và tinh giảm thủ tục kinh doanh. Ông có đủ tự tin để mời đối thủ bị ông đánh bại, Mitchowo Subianto, một cựu tướng, tham gia nội các của ông.

Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ đầu tiên, Jokowi đã thất bại trong việc đưa ra những cải cách phức tạp, khó khăn về chính trị mà đất nước cần để cải thiện quản trị và tạo việc làm. Làm vậy đòi hỏi phải đối mặt với các nhóm lợi ích thâm căn đầy quyền lực, điều ông xem ra không muốn làm. Điều này làm người Indonesia tức giận, khiến họ xuống đường vào tháng trước để phản đối việc cải tổ ủy ban chống tham nhũng, vốn nhận được sự ủng hộ của Jokowi. Câu hỏi mà ông phải giải đáp khi bước vào nhiệm kỳ hai là liệu ông có nhiều tham vọng hơn hay không. Indonesia có thể không đủ khả năng đáp ứng những tham vọng đó.

Cuộc tranh luận Brexit sẽ còn kéo dài trong Quốc hội Anh

Chủ đề yêu thích của Vương quốc Anh sẽ tiếp tục thống trị phiên làm việc tại Quốc hội vào hôm nay, đặc biệt sau khi chủ tịch John Bercow bác bỏ việc tổ chức cuộc bỏ phiếu “có ý nghĩa” về thỏa thuận của ông Boris Johnson vào thứ Hai. Ông Bercow lập luận rằng theo quy tắc của quốc hội, đề xuất của chính phủ rất giống với đề xuất đã được các nghị sĩ xem xét vào thứ Bảy tuần trước.

Nhiều khả năng hôm nay các nghị sĩ sẽ được yêu cầu bỏ phiếu trong lần đọc thứ hai Dự luật Thỏa thuận Rút khỏi EU bao gồm các chủ đề nhạy cảm như cách Anh sẽ thanh toán “hóa đơn ly hôn” Brexit, và cách thủ tục hải quan mới ở Ireland sẽ hoạt động. Tranh luận có thể diễn ra trong nhiều ngày, nếu không phải vài tuần, càng làm tăng khả năng Anh sẽ không rời Liên minh châu Âu vào ngày 31 tháng 10. Trong khi đó, Ủy ban Châu Âu đang xem xét liệu có nên cho phép trì hoãn Brexit hay không, điều ông Johnson buộc phải yêu cầu nếu theo đúng luật.