Thế giới hôm nay: 17/06/2020

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Triều Tiên đã phá hủy văn phòng liên lạc chung gần biên giới với Hàn Quốc, và cho biết sẵn sàng đưa quân đội của mình vào khu phi quân sự giữa hai nước. Các quan chức Hàn Quốc nói nước này sẽ “phản ứng quyết liệt” với bất kỳ hành động khiêu khích quân sự nào khác. Quan hệ giữa hai miền Triều Tiên gần đây đã xấu đi. Tuần trước, miền Bắc đã cắt tất cả các kênh liên lạc với miền Nam vì xuất hiện tờ rơi và tài liệu chống Bình Nhưỡng được rải qua biên giới.

Ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ đã thiệt mạng trong cuộc đụng độ với quân đội Trung Quốc tại biên giới tranh chấp giữa hai nước. Vụ việc xảy ra giữa lúc mà theo Ấn Độ mô tả là “quá trình xuống thang”, sau hơn một tháng chạm mặt liên tục giữa hai đội quân sở hữu vũ khí hạt nhân ở khu vực Ladakh. Không có phát súng nào được bắn ra; các quan chức cấp cao Ấn Độ và Trung Quốc đã gặp nhau để tìm cách xoa dịu tình hình.

Các nhà khoa học tại Đại học Oxford cho biết dexamethasone, một loại steroid giá rẻ, bày bán rộng khắp, đã giảm một phần ba số ca thở máy tử vong do covid-19. Số người chết đã giảm 1/5 ở những bệnh nhân chỉ được thở oxy. Đây là loại thuốc đầu tiên được công nhận là có thể làm giảm tỷ lệ tử vong, vốn được trao cho 2.104 bệnh nhân trong một thử nghiệm lâm sàng và dự kiến ​​sẽ trở thành một phần của phác đồ điều trị tiêu chuẩn.

Trung Quốc vội vã ngăn chặn một đợt bùng phát coronavirus mới ở Bắc Kinh, mà theo lời một quan chức là “cực kỳ nghiêm trọng”. Đã có ít nhất 70 ca nhiễm mới tại địa phương trong những ngày gần đây. Chúng tập trung tại một chợ bán buôn lớn; người dân gần đó đã bị cấm rời khỏi thành phố. Những người đến chợ gần đây cũng được lệnh cách ly tại nhà.

Doanh số bán lẻ ở Mỹ, giảm 14,7% trong tháng 4 so với tháng trước đó, đã tăng 17,7% trong tháng 5 – thay đổi lớn nhất kể từ khi số liệu bắt đầu được ghi chép vào năm 1992 – khi các bang mở cửa lại nền kinh tế sau phong tỏa. Mặc dù doanh số vẫn còn dưới mức trước đại dịch, sự phục hồi đạt gấp đôi so với những gì các nhà phân tích dự đoán. Các lãnh đạo ngành bán lẻ cho biết người mua sắm đã trở lại nhanh hơn dự kiến; doanh số của các cửa hàng quần áo tăng thêm 188%.

Donald Trump xác nhận kế hoạch rút 9.500 lính Mỹ khỏi Đức, trừ khi nước này tăng đóng góp cho ngân sách NATO. Khoảng 34.500 lính Mỹ đang đóng quân ở đây. “Chúng tôi đang bảo vệ nước Đức trong khi họ thì chểnh mảng”, ông Trump phàn nàn. Đại sứ Đức tại Mỹ đã vặn lại rằng các căn cứ của Mỹ ở nước này giúp giữ gìn an ninh xuyên Đại Tây Dương. Đức đã đồng ý tăng chi tiêu quân sự lên 2% GDP.

Ủy ban Châu Âu đang tiến hành thăm dò chống độc quyền đôi vào hai dịch vụ lớn của Apple. Một cuộc điều tra nhắm vào các hạn chế mà người dùng và các đối thủ cạnh tranh như Spotify phải đối mặt trong App Store. Còn cuộc điều tra thứ hai xem xét kỹ các điều khoản mà Apple Pay đặt ra để được dùng trong các ứng dụng và trang web của bên thứ ba, cũng như hạn chế các đối thủ truy cập vào hệ thống thanh toán.

TIÊU ĐIỂM

Dexamethasone: tin tốt trong cuộc chiến chống covid

Một thí nghiệm lâm sàng lớn ở Anh mang đến tin tốt lành cho các bệnh nhân covid-19. Kết quả cho thấy dexamethasone, một loại thuốc steroid rẻ tiền và có sẵn rộng rãi, là một phương pháp điều trị hiệu quả cao cho những bệnh nhân bị nặng nhất. Trong cuộc thí nghiệm với hơn 6.000 bệnh nhân tại 175 bệnh viện, thuốc này đã làm giảm 1/3 tỷ lệ tử vong trong số các bệnh nhân covid-19 nặng đến mức cần máy thở (trong trường hợp bình thường 41% số đó sẽ chết). Trong số những người chỉ cần oxy bổ sung, thuốc này giảm 20% số ca tử vong.

Đây là một phát hiện lớn. Nếu loại thuốc này được dùng trong phác đồ tiêu chuẩn ở các bệnh viện Anh từ đầu đại dịch, nó có thể đã giúp giảm khoảng 10% số trường hợp tử vong. Dexamethasone là một loại thuốc gốc được bán rộng rãi, vì vậy có thể cứu sống vô số nhân mạng trên khắp thế giới. Nó phổ biến và từ lâu đã được sử dụng cho bệnh hen suyễn, viêm khớp dạng thấp và các vấn đề khác. Một liều thuốc ở các nước nghèo sẽ chỉ tốn khoảng 1 đô la. Khi đại dịch tăng tốc, kết quả của cuộc thí nghiệm là một tin tốt lành hiếm có cho các bác sĩ trên thế giới.

Ấn Độ và Trung Quốc đụng độ chết người ở biên giới

Một cuộc chạm trán ngày hôm qua giữa quân đội Ấn Độ và Trung Quốc tại biên giới tranh chấp của họ ở khu vực Ladakh đã khiến ít nhất 20 lính Ấn Độ thiệt mạng, theo các nguồn tin Ấn Độ, trong khi chưa rõ thương vong của Trung Quốc. Cuộc đối đầu là đỉnh điểm của một tháng ẩu đả trên núi khi hai bên liên tục chạm mặt nhau. Không rõ chi tiết cụ thể về cuộc đụng độ, nhưng hai bên đều nói rằng không có phát súng nào được bắn ra.

Dù vậy, đây là những thương vong đầu tiên ở vùng biên giới này sau 45 năm, kết thúc kỷ nguyên giải quyết khác biệt trong hòa bình của hai cường quốc châu Á. Các quan chức cấp cao của hai nước đã gặp gỡ để “tháo gỡ” tình hình, nhưng bước ngoặt lớn này trong tranh chấp biên giới có thể làm sâu sắc thêm thái độ nghi ngờ của Ấn Độ đối với ý định của Trung Quốc và đẩy nhanh quá trình nước này nghiêng về phía Mỹ, bên đã ký với họ thỏa thuận bán vũ khí trị giá 3,5 tỷ đô la vào tháng Hai. Cả hai nước đều có khả năng chuyển nhiều quân và vũ khí đến biên giới. Các cuộc cãi vã vẫn còn có thể leo thang.

Mỹ cải tổ lực lượng cảnh sát

Chiều hôm qua Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp tạo ra một cơ sở dữ liệu quốc gia để theo dõi hành vi sai trái của các sĩ quan, khiến các cảnh sát có hồ sơ xấu gặp khó trong việc thuyên chuyển công tác, và khuyến khích các chính sách sử dụng vũ lực hợp lý hơn cũng như sự tham gia nhiều hơn của các chuyên gia tâm lý. Đó là một động thái khiêm tốn; hai dự luật đang cạnh tranh nhau ở Quốc hội còn táo bạo hơn. Các nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện dự kiến ngày mai ​​sẽ công bố một dự luật cắt ngân sách liên bang đối với các địa phương không cấm cảnh sát kẹp cổ, đồng thời biến việc giết nghi phạm một cách tự phát không qua xét xử là một tội thù ghét cấp liên bang và cung cấp ngân sách cho camera đeo thân.

Trong khi đó, các thành viên Dân chủ tại Hạ viện lại ủng hộ một biện pháp tham vọng hơn bao gồm hạn chế điều kiện miễn trừ truy tố (vốn che chở các sĩ quan khỏi các vụ kiện dân sự); yêu cầu bộ trưởng tư pháp thu thập dữ liệu sâu rộng về thực tiễn của ngành cảnh sát; cung cấp ngân sách cho các tổng chưởng lý bang để điều tra hành vi sai trái của cảnh sát; cấm bóp cổ; hạn chế chuyển giao thiết bị quân sự; và chỉ cho phép các sĩ quan sử dụng vũ lực khi bị đe dọa tính mạng hoặc bị thương nặng. Hai bên sẽ đàm phán và có thể sẽ thực sự thông qua một luật có ý nghĩa, điều hiếm có ở nhiệm kỳ quốc hội này.

NATO họp bộ trưởng thường niên với tâm thế hoang mang

Quyết định đột ngột của Donald Trump trong việc rút 9.500 lính Mỹ khỏi Đức, hơn một phần tư trong tổng số quân thường trú, khiến các bộ trưởng quốc phòng NATO phải bàn luận nhiều hơn trong cuộc họp online kéo dài hai ngày của họ bắt đầu hôm nay. Các bộ trưởng có thể đã muốn bám sát chương trình nghị sự như lên kế hoạch cho làn sóng covid-19 thứ hai và cập nhật các hướng dẫn về “khả năng phục hồi quốc gia” (nghĩa là đảm bảo cơ sở hạ tầng quan trọng đủ vững chắc).

Thay vào đó, giờ họ sẽ muốn làm rõ về việc rút quân của Mỹ. Jens Stoltenberg, tổng thư ký của liên minh, nhấn mạnh rằng việc này được thực hiện như thế nào và khi nào sẽ là vấn đề để “tiếp tục đối thoại”. Mối quan hệ phức tạp với Mỹ là một vấn đề hiện tại đối với NATO. Bên cạnh đó là mối lo ngại ngày càng tăng đối với sự trỗi dậy của Trung Quốc và kết quả là cần phải tăng cường quan hệ với các nước cùng chí hướng ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Lần đầu tiên trong một cuộc họp cấp bộ trưởng thường niên, NATO mời bộ trưởng quốc phòng Úc tham dự với tư cách khách mời.

Ireland sắp có chính phủ mới

Ireland đang tiến thêm một bước nữa để thoát khỏi tình trạng lấp lửng chính trị, sau cuộc bầu cử không có người chiến thắng rõ ràng hồi tháng 2. Một liên minh được đề xuất của ba đảng, Fianna Fail, Fine Gael và Đảng Xanh là nỗ lực mới nhất nhằm thành lập chính phủ. Micheal Martin của Fianna Fail sẽ trở thành thủ tướng, trước khi trao lại vị trí này cho Leo Varadkar của Fine Gael vào năm 2022.

Đảng Xanh sẽ được đáp ứng một khoản tăng đáng kể thuế carbon và được cam kết cắt giảm 7% lượng khí thải carbon mỗi năm trong năm năm tới. Cuộc dàn xếp này sẽ khiến Sinn Fein, cánh chính trị cũ của Quân đội Cộng hòa Ireland, trở thành phe đối lập chính trong quốc hội. Nhưng các thành viên của mỗi bên vẫn phải bỏ phiếu. Các thành viên Đảng Xanh có thể từ chối. Nếu được chấp thuận, liên minh sẽ đánh dấu một bước ngoặt chính trị ở Ireland, với các đối thủ truyền thống Fine Gael và Fianna Fail lần đầu tiên chính thức cùng nhau cầm quyền.