Thế giới hôm nay: 17/09/2021

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp cho biết việc Mỹ, AnhÚc ký hiệp ước an ninh mới là “một nhất đâm sau lưng”. Hiệp ước AUKUS thay thế một thỏa thuận trước đó giúp cung cấp tàu ngầm Pháp cho Úc. Trung Quốc cáo buộc ba nước thể hiện “tâm lý cạnh tranh tổng bằng không thời chiến tranh lạnh.” Thỏa thuận mới cho thấy các nước đang quan ngại trước sức mạnh gia tăng của Trung Quốc ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Trong khi đó Trung Quốc nộp đơn xin gia nhập CPTPP, một hiệp định thương mại thay thế Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) thời Tổng thống Barack Obama vốn nhằm hạn chế ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc ở khu vực. Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi TPP vào năm 2017 sau khi cả phe Dân chủ và Cộng hòa phản đối hiệp định. Để được tham gia, Trung Quốc phải được cả 11 thành viên chấp nhận.

Cơ quan quản lý thuốc của Mỹ cho biết các loại vắc-xin covid-19 họ đã phê duyệt vẫn hiệu quả không cần tiêm nhắc lại, nhưng nếu tiêm thêm mũi vẫn giúp cải thiện miễn dịch. FDA đã công bố một báo cáo phân tích dữ liệu do Pfizer và BioNTech nộp lên để yêu cầu cho phép tiêm nhắc lại. Vào thứ Sáu ủy ban cố vấn sẽ ra quyết định; Tổng thống Joe Biden ủng hộ tiêm nhắc lại.

Đài Loan đề xuất chi tiêu quốc phòng thêm 8,7 tỷ USD trong 5 năm tới, bao gồm cả cho các tên lửa mới. Bộ Quốc phòng nói cần có thêm vũ khí “trước các mối đe dọa nghiêm trọng” từ Trung Quốc, nước tuyên bố Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình. Hoa Kỳ, đồng minh thân cận nhất của Đài Loan, đã giục nước này tăng chi tiêu quốc phòng.

Doanh số bán lẻ ở Mỹ tăng 0,7% trong tháng 8; dù giới quan sát dự đoán sụt giảm. Người tiêu dùng tăng mua đồ nội thất và thiết bị xây dựng nhưng mua ít ô tô hơn vì khan hàng và giá cao. Ngoài ra họ cũng ăn ngoài ít đi và mua sắm trực tuyến nhiều hơn khi biến thể Delta làm tăng số ca nhiễm covid-19. Trong khi đó, 332.000 người đã nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần vừa rồi, tăng 20.000 so với tuần trước đó.

Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên cho biết hai tên lửa đạn đạo phóng hôm qua được bắn từ một đoàn tàu của Trung đoàn Tên lửa Di động Đường sắt mới. Cơ quan này công bố hình ảnh cho thấy tên lửa được bắn xuyên qua nóc một toa tàu. Di chuyển tên lửa bằng tàu hỏa có thể giúp che giấu chúng. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã họp khẩn để thảo luận về mối đe dọa này.

Hơn 3.000 nhân viên y tế Pháp chưa tiêm vắc-xin covid-19 đã bị đình chỉ, một ngày sau khi quy định vắc-xin của nước này đối với nhân viên y tế và điều dưỡng viên có hiệu lực. Bộ trưởng Y tế Olivier Véran cho biết phần lớn đình chỉ là tạm thời nhưng sẽ giúp ngăn làn sóng ca nhiễm vào mùa thu.

Con số trong ngày: 3.100, là số người chết vì Covid-19 ở Mỹ vào ngày kỷ niệm 20 năm sự kiện 11/9. Con số này cao hơn tổng số người chết trong cuộc tấn công ngày 11/9/2001.

TIÊU ĐIỂM

Evergrande đứng trên bờ vực phá sản

Trước đây không lâu, không ai có thể tưởng tượng tập đoàn bất động sản nhiều nợ nhất thế giới Evergrande sẽ sụp đổ. Với khoản nợ 300 tỷ đô la, nếu phá sản, công ty có trụ sở tại Thâm Quyến này chắc chắn sẽ làm rung chuyển toàn bộ hệ thống tài chính của đất nước. Song trong những tuần gần đây, khả năng vỡ nợ càng ngày càng cao. Bản thân Evergrande cũng đã cảnh báo nhà đầu tư về khả năng vỡ nợ.

Do đó, một nhóm nhà đầu tư đã mua trái phiếu phát hành ở nước ngoài của công ty đã chỉ định một đội cố vấn để giúp kiểm soát cuộc khủng hoảng, theo hãng nghiên cứu Reorg. Trong khi đó, các nhà đầu tư tức giận tiếp tục bao vây các văn phòng Evergrande, sau khi đã mua các sản phẩm tài chính thông qua công ty. Một gói cứu trợ là kết quả khả dĩ nhất. Nhưng cơ quan quản lý tài chính của Trung Quốc khả năng cao sẽ bênh vực những người dân đã bỏ ra hơn 1,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (200 tỷ USD) tiền ứng trước để mua nhà mới. Do vậy các nhà đầu tư trái chủ không nên mong đợi nhiều.

Anh, Úc, Mỹ ký hiệp ước an ninh

Hôm thứ Tư, các lãnh đạo Mỹ, Anh và Úc đã công bố một “quan hệ đối tác an ninh ba bên tăng cường” mang tên AUKUS. Ba nước sẽ hợp tác chế tạo tàu ngầm năng lượng hạt nhân trong tương lai cho Hải quân Hoàng gia Úc — phản ánh mối quan ngại chung trước sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc.

Tính biểu tượng của hiệp ước đủ để kích động Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói hiệp ước này làm tổn hại hòa bình khu vực, thúc đẩy chạy đua vũ trang, và phá hoại hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Ngoài ra họ cũng làm phật lòng Pháp, nước trước đó đã ký một thỏa thuận – hiện đã bị hủy bỏ – cung cấp tàu ngầm thông thường cho Australia. Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian đã gọi hiệp ước là một “quyết định đơn phương, tàn bạo, bất ngờ” gợi nhớ đến phong cách của Tổng thống Donald Trump. Đại sứ quán Pháp tại Washington đã ngay lập tức hủy bỏ một buổi dạ tiệc tổ chức vào thứ Sáu này để kỷ niệm những đóng góp của Pháp cho cách mạng Mỹ. Thay vì chúc mừng quan hệ hai nước, ông Le Drian sẽ phải hồi phục từ “một nhát đâm sau lưng”.

Người ủng hộ Trump chuẩn bị xuống đường

Cảnh sát đang tăng cường an ninh trước khi người ủng hộ Trump xuống đường biểu tình ở Washington, D.C. vào thứ Bảy. Hàng rào đang được dựng lại xung quanh điện Capitol, bổ sung thêm camera giám sát và ban hành tuyên bố khẩn cấp cho phép Cảnh sát Capitol gọi hỗ trợ, dù sự kiện lần này có ít người hâm mộ Trump hơn hồi tháng 1. Song vì cảnh giác, cảnh sát sẽ làm mọi thứ để đảm bảo thứ Bảy không lặp lại sự kiện 6 tháng 1.

Hệ quả của vụ việc vẫn kéo dài đến nay. Hơn 600 vụ án cấp liên bang đã được đệ trình chống lại những kẻ bạo loạn. Ít nhất 60 trong số những người bị buộc tội đã nhận tội; trong khi hầu hết các vụ vẫn đang chờ xử lý. Các nhà điều tra cũng đề nghị hình thức kỷ luật đối với sáu sĩ quan Cảnh sát Capitol vì hành vi của họ trong ngày hôm đó. Ủy ban Tình báo Hạ viện đang xử lý hàng nghìn tài liệu do các cơ quan liên bang và các công ty truyền thông xã hội đệ trình vào tuần trước để phục vụ cuộc điều tra. Hy vọng thứ Bảy không làm phức tạp hóa quá trình điều tra.

Nga bầu cử quốc hội, phe đối lập tìm cách gây khó cho Putin

Trong ba ngày tới, người Nga sẽ bầu quốc hội mới. Nhưng kết quả đã được quyết định bởi Điện Kremlin. Với việc đối lập chính trị bị cấm, truyền thông bị kiểm soát, và lãnh đạo đối lập Alexei Navalny ngồi tù, đảng nước Nga Thống nhất của Tổng thống Vladimir Putin chắc chắn sẽ chiếm đa số. Thậm chí, việc tỷ lệ ủng hộ theo thăm dò của Levada Centre của đảng chỉ dưới 30% cũng không quá quan trọng.

Kịch tính thực sự của cuộc bầu cử là cuộc chiến giữa Điện Kremlin và ông Navalny, người đang cố gắng vận động cử tri phản đối bằng cách làm theo chiến lược “bỏ phiếu thông minh” của ông. Thông qua mạng xã hội, ông kêu gọi những người ủng hộ bỏ phiếu cho bất kỳ đảng nào khác ngoài Nước Nga Thống nhất. Nhóm của ông cũng đã tuyên bố ủng hộ những ứng viên phù hợp nhất để đánh bại các ứng viên của ông Putin.

Điện Kremlin phản ứng bằng cách chặn bất kỳ trang web nào có liên quan đến kế hoạch của ông Navalny và đàn áp những người ủng hộ ông. Đây là một ván bài sống còn. Mạng sống của ông Navalny phụ thuộc vào khả năng thể hiện tầm ảnh hưởng của ông. Và quyền lực của Putin cũng vậy.