Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Các nhà lãnh đạo châu Âu trong tuần này sẽ tìm cách phác thảo các bảo đảm an ninh cho Ukraine hậu chiến, tận dụng cam kết của Donald Trump rằng Mỹ sẽ hỗ trợ nếu có binh sĩ châu Âu được triển khai. Trước đó, tổng thống Mỹ nói với Fox News là Mỹ có thể hỗ trợ đường không. Ông cũng tuyên bố đã “gần” sắp xếp được một hội nghị thượng đỉnh với Volodymyr Zelensky, tổng thống Ukraine, và Vladimir Putin, tổng thống Nga.
Chỉ số công nghệ NASDAQ giảm 1,4% do lo ngại về bong bóng AI. Giá cổ phiếu của Palantir, công ty phân tích dữ liệu, giảm 9,4%, trong khi Nvidia, nhà sản xuất chip, giảm 3,5%. Ngược lại, giá cổ phiếu Intel tăng gần 7% sau khi SoftBank, tập đoàn công nghệ Nhật Bản, cho biết sẽ đầu tư 2 tỷ USD vào hãng này và Nhà Trắng xác nhận đang xem xét mua 10% cổ phần.
Ông Trump đã gặp lãnh đạo BHP và Rio Tinto, hai tập đoàn khai khoáng, để thảo luận về liên doanh tại mỏ đồng Resolution ở Arizona, một dự án lớn nhưng bị trì hoãn lâu năm. Hôm thứ Hai, một tòa phúc thẩm đã cấp lệnh khẩn ngăn chặn việc trao đổi đất, vốn sẽ mở đường cho dự án. Ông Trump gọi những người phản đối là “chống Mỹ.”
Hãng hàng không AirCanada sẽ dần khôi phục hoạt động sau khi đạt được thỏa thuận sơ bộ với công đoàn tiếp viên, chấm dứt cuộc đình công kéo dài ba ngày. Công đoàn cho biết hãng sẽ tính lương từ khi tiếp viên đón khách lên máy bay, phần việc trước đây không được trả công. Thỏa thuận vẫn cần được chính các tiếp viên chấp nhận thông qua.
Chính phủ Ấn Độ dự kiến sẽ đề xuất lệnh cấm các trò chơi trực tuyến có thưởng. Theo một dự thảo luật bị rò rỉ, “trò chơi trực tuyến bằng tiền” sẽ trở thành bất hợp pháp nhằm bảo vệ sức khỏe tài chính và tinh thần của người chơi, cũng như ngăn chặn rửa tiền. Thị trường game trực tuyến vốn là một trong những câu chuyện thành công của kinh tế Ấn Độ, ước tính thu hút khoảng 3 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Cơ quan Thống kê Quốc gia Anh (ONS) đã hoãn công bố số liệu chi tiêu bán lẻ hàng tháng do “vấn đề chất lượng.” Số liệu tháng 7, dự kiến công bố vào thứ Sáu, sẽ được dời sang ngày 5 tháng 9. Hồi tháng 4, chính phủ Anh đã mở cuộc điều tra ONS sau khi phát hiện sai sót trong các dữ liệu dùng để tính GDP.
Begoña Gómez, vợ của thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez, bị buộc tội tham ô tiền nhà nước. Bà bị cáo buộc đã dùng tiền công quỹ để trả lương cho trợ lý, người hỗ trợ bà giải quyết các vấn đề cá nhân. Trước đây, bà Gómez cũng từng bị cáo buộc lợi dụng ảnh hưởng và tham nhũng. Bà phủ nhận mọi cáo buộc. Trong những tháng gần đây, nội bộ ông Sánchez liên tiếp vướng bê bối tham nhũng và hối lộ.
Con số trong ngày: 250.000, là số dân thường đang sống tại các khu vực thuộc tỉnh Donetsk do Ukraine kiểm soát, nơi mà Vladimir Putin muốn chiếm đoạt từ tay Ukraine.
TIÊU ĐIỂM
Israel xem xét ngừng bắn ở Gaza
Israel đang cân nhắc lệnh ngừng bắn tại Gaza. Hôm thứ Hai, Hamas được cho là đã đưa ra phản hồi tích cực với một đề xuất ngừng bắn do Ai Cập và Qatar soạn thảo. Điều này không gây ngạc nhiên vì trước đó Ai Cập đã dồn dập triển khai các hoạt động ngoại giao, bao gồm các cuộc đàm phán tại Cairo với lãnh đạo Hamas và đại diện của Chính quyền Palestine. Hamas hiện chịu áp lực phải chốt thỏa thuận, khi Israel đang chuẩn bị cho một đợt tấn công mới vào thành phố Gaza, nơi còn nhiều căn cứ của nhóm này.
Kế hoạch hiện tại đưa ra lệnh ngừng bắn 60 ngày để đổi lấy việc Hamas trả tự do cho 10 con tin Israel. Nhưng để trở thành hiện thực, Israel và Mỹ sẽ phải trực tiếp tham gia đàm phán. Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu vẫn tỏ ra lưỡng lự. Ông cố gắng thể hiện rằng không chịu sức ép từ các cuộc biểu tình rầm rộ trong nước kêu gọi chấm dứt chiến tranh. Nhưng nếu thật sự như vậy, hẳn ông đã bác bỏ đề xuất ngay lập tức.
Tình thế bấp bênh của kinh tế châu Âu
Thứ Tư này EU sẽ công bố số liệu lạm phát tháng 7 của khu vực đồng euro, với lạm phát theo năm dự kiến gần như không đổi so với mức 2% hồi tháng 6. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), vốn đặt mục tiêu lạm phát 2%, sẽ không muốn thấy bất ngờ nào.
Hồi tháng 6, ECB đã hạ lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm xuống 2%, sau tám lần cắt giảm liên tiếp trong vòng một năm. Lạm phát đã được kiểm soát, nhưng việc Mỹ áp thuế 15% với hàng xuất khẩu châu Âu đang đe dọa tăng trưởng. Vẫn chưa chắc ECB có hạ thêm lãi suất trong cuộc họp ngày 11/9 hay không. Các chuyên gia tỏ ra chia rẽ về câu hỏi này, và quyết định sẽ phụ thuộc vào chi tiết thỏa thuận mới đạt được giữa EU và Mỹ, vốn vẫn chưa rõ ràng.
Trung Quốc giảm lãi suất một cách gián tiếp
Trung Quốc có hệ thống ngân hàng lớn nhất thế giới. Tổng nợ và tài sản ở nước này lên tới 444 nghìn nhân dân tệ (62 nghìn tỷ đô la) vào thời điểm cuối năm 2024, tương đương 330% GDP. Nhưng trong tháng 7 một hiện tượng hiếm thấy vừa xảy ra: dư nợ cho vay bằng nhân dân tệ của các ngân hàng sụt giảm lần đầu tiên sau 20 năm. Nguyên nhân là các hộ gia đình ngần ngại vay nợ khi thị trường bất động sản ảm đạm và thị trường lao động bấp bênh.
Hôm thứ Tư, các ngân hàng giữ nguyên “lãi suất cơ bản cho vay”, và chưa có khả năng hạ thêm trừ khi ngân hàng trung ương giảm lãi suất chính sách. Trong lúc đó, chính phủ công bố trợ cấp mới cho vay tiêu dùng, giảm 1 điểm phần trăm lãi suất. Đây là biện pháp hỗ trợ phần nào, nhưng để vực dậy hệ thống ngân hàng lớn nhất thế giới, có lẽ cần hành động mạnh hơn.
