Thế giới hôm nay: 28/05/2020

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đề xuất một quỹ mới trị giá 750 tỷ euro (825 tỷ đô la) để giúp các nền kinh tế châu Âu phục hồi sau đại dịch. Cùng với gói giải cứu trước đó và ngân sách 1,1 nghìn tỷ euro cho giai đoạn 2021-27, ủy ban sẽ có tổng cộng 2,4 nghìn tỷ euro để sử dụng. Một số quốc gia thành viên EU hoan nghênh đề xuất này, nhưng những nước tiết kiệm, chẳng hạn như Hà Lan, thì thận trọng hơn.

Cảnh sát Hồng Kông bắn đạn hơi cay và bắt giữ hàng trăm người trong các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc lên kế hoạch hình sự hóa tội kích động nổi loạn và xúc phạm quốc ca Trung Quốc. Trong khi đó tại Washington, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói với Quốc hội rằng cuộc đấu tranh của người biểu tình đã thất bại. Ông khẳng định Hong Kong không còn được tự trị so với Trung Quốc nữa, ngụ ý rằng vị thế đặc biệt của nó theo luật pháp Mỹ đang gặp đe dọa.

Một tòa án Canada từ chối nỗ lực của giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu nhằm bác bỏ yêu cầu dẫn độ của Mỹ, nơi bà phải đối mặt với các cáo buộc gian lận và lách lệnh trừng phạt. Bà bị bắt tại Vancouver vào tháng 12 năm 2018. Thẩm phán bác bỏ tuyên bố của các luật sư của bà rằng các cáo buộc không đủ cấu thành “tội đôi” (tức đều phạm tội ở cả Mỹ và Canada).

Nội các Nhật Bản đã phê duyệt ngân sách bổ sung 31,9 nghìn tỷ yên (296 tỷ đô la) để chống đỡ thiệt hại kinh tế do covid-19. Được đưa ra chỉ một tháng sau ngân sách trước đó, gói mới này sẽ nâng chi tiêu kích thích kinh tế của Nhật lên tới 230 nghìn tỷ yên. Thủ tướng Abe Shinzo tuyên bố ý định cứu nền kinh tế Nhật Bản “bằng bất cứ giá nào”.

Liên minh tài chính Renault, Nissan và Mitsubishi công bố các biện pháp cắt giảm chi phí và một chiến lược mới để vượt qua đại dịch. Các công ty sẽ phân chia trách nhiệm để quá trình phát triển xe mới trở nên rẻ hơn. Jean-Dominique Senard, chủ tịch Renault, đã loại trừ một vụ sáp nhập hoàn toàn, ý tưởng được thúc đẩy bởi Carlos Ghosn, sếp cũ của liên minh.

WHO cho biết Mỹ Latinh là tâm dịch mới của covid-19. Kh vực này đã vượt qua Châu Âu và Hoa Kỳ về số ca nhiễm mới trong ngày. Một nghiên cứu từ Đại học Washington đã dự đoán rằng Brazil, một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất, đến đầu tháng 8 có thể sẽ có tới 125.000 ca tử vong.

Twitter gắn cho Tổng thống Donald Trump một cảnh báo kiểm tra thông tin mới. Bên dưới một dòng tweet tuyên bố rằng việc mở rộng bỏ phiếu qua bưu điện của California sẽ dẫn đến gian lận, Twitter đã thêm vào một dấu chấm than và dẫn liên kết đến một trang cho biết các tuyên bố của ông là “vô căn cứ”, và khuyến khích độc giả tìm hiểu sâu hơn. Đáp lại, ông Trump đe dọa sẽ “quản lý chặt” hoặc đóng cửa các nền tảng truyền thông xã hội.

TIÊU ĐIỂM

Luật an ninh khắt khe của Trung Quốc đối với Hồng Kông

Một tuần sau khi hé lộ kế hoạch đầy tranh cãi, quốc hội Trung Quốc hôm nay dự kiến bế mạc kỳ họp hiện tại bằng việc công bố chi tiết luật an ninh quốc gia nước này sẽ áp đặt lên Hồng Kông. Đã phải đợi 23 năm để lãnh thổ này tự thông qua một luật như vậy, giờ đây Nhân Đại quyết định tự mình làm luật. Các luật mới nhằm trừng phạt chủ nghĩa ly khai, lật đổ, khủng bố và can thiệp nước ngoài sẽ khắc nghiệt và rộng hơn so với các luật mà cơ quan lập pháp Hồng Kông có thể thông qua.

Điều đó phù hợp với chính quyền trung ương, bên hy vọng sẽ khiến những kẻ chống đối sợ hãi. Đáng lo ngại nhất, nó sẽ cho phép công an Đại lục tham gia thực thi luật. Sau một năm bất ổn, chính phủ Hồng Kông hứa hẹn sẽ có ổn định. Nhưng nhiều người Hồng Kông không vừa lòng. Khẩu hiệu mới nhất được nghe thấy trong các cuộc biểu tình đường phố là “Hồng Kông độc lập là lối thoát duy nhất”. Hét lên điều này sẽ ngày càng nguy hiểm, tương tự như việc suy nghĩ như vậy ngày càng trở nên phổ biến hơn.

Triển vọng kinh tế Hàn Quốc sau đại dịch

Hôm nay, Ngân hàng trung ương Hàn Quốc dự kiến cắt giảm lãi suất lần thứ hai trong năm, sau khi giảm từ 1,25% xuống 0,75% vào tháng 3 để đối phó đại dịch. Họ cũng sẽ tiết lộ dự báo kinh tế của mình, được cho là rất đen tối, và có lẽ cả các biện pháp tiếp theo để giải quyết suy thoái. Mặc dù Hàn Quốc không ghi nhận nhiều ca tử vong do covid-19 và tránh được phong tỏa, nhưng nền kinh tế mở của họ vẫn bị ảnh hưởng.

Xuất khẩu đã giảm mạnh. Vào tháng Tư, họ ghi nhận thâm hụt thương mại lần đầu tiên trong tám năm, cũng như số việc làm bị mất cao nhất kể từ năm 1999, tức ngay sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á. Thất nghiệp dự kiến sẽ còn tăng khi các công ty bắt đầu sa thải các lao động toàn thời gian, những người vốn được bảo vệ tốt hơn bởi luật bảo vệ lao động so với các nhân viên bán thời gian. GDP, tăng 1,3% trong quý đầu tiên, có thể sẽ giảm trong quý hai. Hàn Quốc có thể đã vượt qua đại dịch; nhưng còn đó cơn bão kinh tế.

Quốc hội Iran họp trở lại

Quốc hội mới của Iran thường khai mạc kỳ họp bằng buổi cầu nguyện tại đền thờ của người sáng lập nước Cộng hòa Hồi giáo, Ayatollah Ruhollah Khomeini. Năm nay thì không. Các nghị sĩ sẽ bước vào ngày làm việc chính thức đầu tiên của họ vào hôm nay với khẩu trang và găng tay. Số người chết do covid-19  ở Iran là cao nhất trong tất cả các nước Trung Đông. Và đất nước còn phải đối mặt với một làn sóng thứ hai khi dỡ phong tỏa. Tổng thống thực dụng Hassan Rouhani khẳng định Iran phải làm việc ngay cả khi cái nóng mùa hè không ngăn được căn bệnh lây lan.

Các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với việc bán dầu đã làm trống kho bạc của ông. Và quốc hội mới có thể kiềm chế ông hơn nữa. Các nghị sĩ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hồi tháng Hai hầu hết đều là những người ủng hộ các giáo sĩ cứng rắn và Vệ binh Cách mạng. Họ muốn “một nền kinh tế thánh chiến” và đối đầu nhiều hơn với Mỹ. Việc năm tàu ​​chở dầu Iran cập bến Venezuela trong tuần này bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ khiến họ vui mừng. Nhưng ông Rouhani biết Iran không đủ khả năng leo thang.

Cửa hàng giá rẻ Dollar General tăng trưởng

Miễn nhiễm trước sự cạnh tranh của Amazon, miễn nhiễm trước phong tỏa, và miễn nhiễm luôn cả suy thoái, chuỗi bán hàng giá rẻ của Mỹ khiến nhiều nhà bán lẻ phải ghen tị. Giá rẻ và vị trí thuận tiện đã giúp nó phát triển mạnh ngay cả khi ít tham gia thương mại điện tử. Dollar General phát triển trong cuộc suy thoái kinh tế mới nhất khi người Mỹ thắt lưng buộc bụng. Giờ đây, trong kỷ nguyên covid-19, họ trở thành một nhà bán lẻ thiết yếu và một lần nữa tăng trưởng nhờ các gia đình chi tiêu dè dặt hơn.

Các nhà đầu tư sẽ tìm hiểu xem sự tự tin của họ, vốn đã khiến cổ phiếu của chuỗi tăng 16,7% kể từ đầu năm, có được bảo đảm hay không, khi hãng công bố thu nhập quý vào hôm nay. Các nhân viên có thể có cảm xúc lẫn lộn khi công ty thành công. Tiêu chí giá rẻ của Dollar General khiến lương của họ đã thấp ngay cả trước đại dịch. Giờ đây, với các báo cáo về việc nhân viên thiếu thiết bị bảo hộ cá nhân và quy định nghỉ ốm phù hợp, và không thể duy trì giãn cách xã hội trong cửa hàng, có vẻ như câu chuyện thành công của công ty có cái giá của nó.

Hỗn loạn ở Brazil vì covid-19

Hôm nay là ngày đầu tiên sau lệnh cấm của Donald Trump đối với du khách đến từ Brazil, nhưng các hạn chế đã có hiệu lực sớm hơn hai ngày sau khi số ca tử vong hàng ngày do covid-19 ở Brazil vượt qua Mỹ. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết Mỹ Latinh là tâm dịch mới. Tại Brazil, nơi có hơn 390.000 ca nhiễm chính thức và hơn 24.000 ca tử vong, thái độ coi thường của Tổng thống Jair Bolsonaro đối với tình trạng y tế khẩn cấp đã dẫn đến xét nghiệm đình trệ, chậm đưa thiết bị y tế đến các bang và thái độ chống đối lan rộng đối với các hướng dẫn giãn cách xã hội của các thống đốc.

Manaus, một thành phố trong rừng nhiệt đới Amazon, hết giường bệnh từ tháng 4 và đã phải chôn cất nạn nhân trong các ngôi mộ tập thể. Trong một nỗ lực tuyệt vọng để giữ mọi người ở nhà, São Paulo, thành phố lớn nhất Brazil, đã tuyên bố một kỳ nghỉ sáu ngày từ 20 đến 25 tháng 5. Tuy nhiên, cư dân khu ổ chuột vẫn đổ xô đến các quán bar và những người khá giả hơn đổ ra các bãi biển.