Thế giới hôm nay: 15/11/2019

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Giá cổ phiếu Walmart đã tăng sau khi gã khổng lồ bán lẻ Mỹ công bố tăng trưởng doanh số tốt hơn mong đợi. Doanh số bán hàng của công ty trong ba tháng tính đến hết tháng 10 đã tăng 3,2% so với cùng kỳ năm trước. Brett Biggie, giám đốc tài chính của Walmart, đã nâng dự đoán triển vọng cả năm nay của công ty và dự đoán sẽ có một mùa mua sắm Giáng sinh bội thu.

Đức đánh bại sít sao những dự đoán cho rằng họ sẽ bước vào suy thoái, bằng cách tăng trưởng 0,1% trong quý 3. Chi tiêu gia đình và chính phủ cao hơn đã bù đắp cho lĩnh vực sản xuất giảm tốc trong nền kinh tế tập trung xuất khẩu này.

Ngược lại, người tiêu dùng Anh lại giảm chi tiêu trong tháng qua. Khối lượng bán lẻ hàng tháng bất ngờ giảm 0,1% trong tháng 10, so với mức tăng 3,1% của cùng kì năm trước. Các số liệu làm gia tăng lo ngại rằng nền kinh tế Anh đang chậm lại vì sự bất định quanh vấn đề Brexit.

Deval Patrick, cựu thống đốc bang Massachusetts, vừa muộn màng tham gia vào cuộc đua giành đề cử của đảng Dân chủ cho vị trí tổng thống. Ông Patrick, người có quan hệ mật thiết với Barack Obama, có thể không phải là người cuối cùng: Michael Bloomberg, một ông trùm kinh doanh và cựu thị trưởng New York, cũng đã đánh tiếng khả năng ra tranh cử. Động thái của họ phản ánh sự không chắc chắn của đảng Dân chủ, khi mà không một ứng cử viên nào thực sự nổi bật.

Một loạt dữ liệu yếu cho thấy tình trạng suy thoái kinh tế của Trung Quốc vẫn sẽ tiếp diễn. Sản lượng công nghiệp tăng 4,7% trong tháng 10, thấp hơn nhiều so với dự báo, trong khi đầu tư vào tài sản cố định tăng chậm nhất trong hai thập niên qua. Một thỏa thuận sơ bộ về thương mại với Mỹ sẽ giúp thúc đẩy tinh thần ở Trung Quốc, nhưng, như Donald Trump đã nói rõ, chưa có gì được ký hết.

Một lệnh ngừng bắn yếu ớt giữa IsraelPalestine vẫn sẽ tiếp tục dù đã có năm tên lửa được phóng từ dải Gaza vào Israel. Bạo lực đã leo thang giữa hai bên sau khi Israel ám sát thủ lĩnh nhóm Thánh chiến Hồi giáo Palestine. Israel cho biết hai trong số năm tên lửa đã bị chặn và không có thiệt hại nào từ các tên lửa kia.

Báo chí Anh cáo buộc Donald Tusk, chủ tịch sắp mãn nhiệm của Hội đồng châu Âu, can thiệp vào cuộc bầu cử sắp tới của Anh, sau khi ông, trong bài phát biểu tại Đại học Châu Âu ở Bruges, đã kêu gọi cử tri Anh “không bỏ cuộc” trong nỗ lực chống lại Brexit. Đảng Bảo thủ, với lời hứa đưa Anh rời EU vào ngày 31 tháng 1, vẫn đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò.

TIÊU ĐIỂM

Bầu cử tổng thống Sri Lanka

Khi người Sri Lanka đi bỏ phiếu vào thứ Bảy, khoảng 16 triệu cử tri đủ điều kiện sẽ chọn trong số 35 ứng cử viên tổng thống trên một lá phiếu dài 60cm. Nhưng cuộc đua thực sự là giữa Gototti Rajapaksa, một cựu sĩ quan quân đội, và Sajith Premadasa, con trai của tổng thống thứ ba của Sri Lanka. Ông Rajapaksa là bộ trưởng quốc phòng khi anh trai ông, Mahinda, là tổng thống, người vào năm 2009 đã kết thúc cuộc nội chiến đẫm máu kéo dài 26 năm.

Ủng hộ người Sinhalese theo Phật giáo, nhà Rajapaksa đã phải đối mặt với các cáo buộc vi phạm nhân quyền đối với người theo đạo Hindu, Hồi giáo và thiểu số Kitô giáo. Ông Premadasa, người đang tranh cử trên cương lĩnh cải cách kinh tế và cải thiện cuộc sống của người dân bình thường, có thể mong đợi phiếu bầu từ các nhóm thiểu số, chiếm khoảng 30% tổng cử tri. Nhưng điều đó có lẽ sẽ không đủ. Sau vụ đánh bom vào Chủ nhật Phục sinh năm ngoái làm chết hơn 250 người, khả năng cao ông Rajapaksa sẽ thắng thế, và kết quả sẽ là một chế độ chuyên chế.

Jet Airways: Hãng hàng không thua lỗ của Ấn Độ

“Chúng tôi đang lắng nghe 24/7” Jet Airways khẳng định trên Twitter của họ, kèm theo một đường link đã chết dẫn đến một tờ khai “yêu cầu hỗ trợ hoàn tiền do hủy chuyến bay”. Trang web của hãng hàng không Ấn Độ được phủ đầy các tài liệu liên quan đến tình trạng mất khả năng thanh toán. Từng là hãng dẫn đầu thị trường Ấn Độ với đội bay gồm hơn 120 máy bay, giờ đây họ nợ 300 tỷ rupee (tương đương 4,2 tỷ đô). Các nguyên nhân bao gồm quản lý sai lầm, một vụ mua lại đối thủ trong năm 2007 và cạnh tranh từ các hãng hàng không giá rẻ.

Synergy Group, một tập đoàn Colombia và là bên duy nhất muốn mua hãng hàng không này, phải đưa ra được cách giải quyết vào hôm nay. Nếu không, tài sản của Jet sẽ bị thanh lý. Vào tháng Tư, cựu giám đốc hào nhoáng và có mối quan hệ chính trị của công ty, Naresh Gidel, đã viết rằng “trong một khoảng thời gian ngắn … hãng hàng không sẽ lấy lại vị trí xứng đáng của mình trong nhóm những công ty vĩ đại toàn cầu”. Thay vào đó, họ có thể đi vào lịch sử như một bài học thực nghiệm về những điều cần tránh khi vận hàng một hãng hàng không.

Twitter cấm quảng cáo chính trị

Twitter hôm nay sẽ công bố chi tiết về lệnh cấm quảng cáo chính trị của họ, động thái sẽ có hiệu lực vào ngày 22 tháng 11. Jack Dorsey, ông chủ của Twitter, công bố chính sách này vào tháng trước trong một câu châm chọc rõ ràng nhắm vào Facebook, rằng “sự tiếp cận công chúng của các thông điệp chính trị nên đạt được qua tự lan tỏa, không phải nhờ mua”. Động thái này là một chiêu PR đầy khôn khéo. Sự rõ ràng về mặt đạo đức trong cách ông Dorsey đưa ra lời đề nghị mơ hồ của mình xảy ra ngay sau khi Facebook bị chỉ trích vì từ chối xóa quảng cáo chính trị có nội dung sai lệch.

Các chi tiết được công bố hôm nay sẽ cho biết chính sách này có hợp lý hay không. Những người phản đối e ngại chính sách sẽ nâng đỡ các ứng viên đã có tiếng tăm (những người có lượng theo dõi trên mạng xã hội lớn) và gây khó cho các phương tiện tin tức. Nó cũng có thể định nghĩa “chính trị” theo cách làm thiên vị các cuộc tranh luận, chẳng hạn như cho phép các công ty năng lượng chạy quảng cáo trong khi cấm các nhà môi trường làm điều tương tụ. Ngoài việc có chính sách đúng, Twitter cũng phải thực hiện nó cho phù hợp, một điều mà họ đã phải vật lộn trong quá khứ.

Các sản phẩm điện thoại gập liên tục được trình làng

Điện thoại nắp gập có thể đã trở thành chuẩn mực hồi đầu thế kỷ, nhưng giờ đây ai lại muốn có một chiếc điện thoại như vậy? Huawei đang hy vọng sẽ có nhiều người thích nó. Hôm nay, sau nhiều lần trì hoãn, gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc ra mắt Mate X tại thị trường Trung Quốc. Ý tưởng là kết hợp tính di động của điện thoại thông minh với màn hình của máy tính bảng chỉ trong một thiết bị. Màn hình lớn của sản phẩm này có thể được gấp thành một màn hình nhỏ hơn (mặc dù vẫn rất dày).

Đây là sản phẩm điện thoại thông minh gập được thứ hai trên thị trường sau khi Samsung Fold ra mắt vào tháng 9. Nhiều sản phẩm tương tự sẽ nhanh chóng tham gia cuộc chơi. Razr của Motorola, phiên bản gập, toàn màn hình của một trong những thiết bị cổ điển của hãng, sẽ được bán vào tháng 1 năm 2020. Những điện thoại như vậy có nhược điểm lớn nhất là giá bán. Tất cả có giá từ $ 1.500 đến $ 2.400.

Thị phần toàn cầu của các hãng điện thoại lớn.

Cựu tổng thống Kyrgyzstan rơi vào vòng lao lý

Cựu tổng thống Kyrgyzstan hôm nay sẽ ra tòa vì các cáo buộc giúp đỡ một ông trùm mafia được ra tù. Đó là bước ngoặt mới nhất trong một câu chuyện dài đáng buồn. Khi lực lượng an ninh bắt giữ Almazbek Atambayev vào tháng 8, họ đã vụng về làm hỏng chiến dịch, khiến một trong số họ bị bắn chết. Các công tố viên đang chuẩn bị một loạt các cáo buộc khác, bao gồm tội hỗ trợ giết người, kích động bất ổn dân sự và tham nhũng, những điều mà ông Atambayev cho là có động cơ chính trị.

Các rắc rối pháp lý bắt đầu khi ông bất hòa với Sooronbay Jeyenbekov, người được ông bảo trợ và là người kế nhiệm của ông. Vào năm 2017, ông Atambayev được khen ngợi vì đã tình nguyện từ chức tổng thống – một điều hiếm có ở Trung Á. Ông kỳ vọng sẽ tiếp tục ngầm nắm giữ quyền lực, nhưng cuối cùng lại rơi vào rắc rối từ hệ thống pháp lý mà bản thân ông trước đó thường xuyên sử dụng để chống lại các đối thủ. Điều đáng lo ngại là ông Jeyenbekov đã học được một bài học đơn giản từ người cố vấn của mình: nhượng lại quyền lực đi kèm với rủi ro.