Thế giới hôm nay: 03/08/2020

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Nam Phi hiện đã ghi nhận hơn 500.000 ca nhiễm covid-19. Nước này giờ có số ca nhiễm cao thứ năm trên thế giới và chiếm hơn một nửa số trường hợp được xác nhận ở Châu Phi. Trong khi đó, hơn 50.000 ca mới cũng được báo cáo ở Ấn Độ trong năm ngày liên tiếp, đưa tổng số ca ở nước này lên tới hơn 1,75 triệu, trong khi Philippines hiện có hơn 100.000 ca.

Sự tăng đột biến số ca nhiễm covid-19 đã khiến bang Victoria của Úc áp dụng các biện pháp phong tỏa mới, bao gồm cả lệnh giới nghiêm. Mặc dù Úc đã thành công bước đầu trong việc kiểm soát căn bệnh này, Victoria, tiểu bang đông dân thứ hai, vừa chứng kiến ​​ca nhiễm tăng trở lại trong những tuần gần đây. Bang này báo cáo 671 trường hợp mới vào Chủ nhật. Các hạn chế sẽ được duy trì cho đến ít nhất là ngày 13 tháng 9.

Siemens Healthineers, một công ty chăm sóc sức khỏe của Đức, cho biết họ sẽ mua lại Varian, một công ty điều trị ung thư, với giá 16,4 tỷ đô la. Varian sử dụng AI, học máy và phân tích dữ liệu để phát triển các phương thức điều trị ung thư mới. Thỏa thuận này sẽ được tài trợ chủ yếu bằng vốn vay và tăng vốn chủ sở hữu thông qua phát hành cổ phiếu mới, và dự kiến ​​sẽ hoàn thành trong năm sau.

Ảnh vệ tinh từ Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Brazil cho thấy số vụ cháy ở rừng Amazon tăng thêm 28% trong tháng 7 so với năm ngoái, mặc dù đầu tháng đã có một lệnh cấm đốt rừng được ban hành. Các nhà khoa học lo ngại các vụ cháy rừng lớn trên khắp khu vực vào mùa hè năm ngoái sẽ lại xảy đến, đặc biệt là với thái độ vô tâm của Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.

UAE vừa bật công tắc nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của thế giới Ả Rập. Nhà máy Barakah dự kiến ​​sẽ cung ứng 25% nhu cầu năng lượng của UAE. Dự án này đã làm khó chịu nước láng giềng Qatar, nước tuyên bố vào năm ngoái rằng đây là “mối đe dọa trắng trợn” đối với hòa bình trong khu vực, và Iran, nước đang bị Mỹ trừng phạt vì chương trình hạt nhân của mình.

Bộ trưởng Nội vụ Ấn Độ Amit Shah đã xét nghiệm dương tính với coronavirus và được đưa vào bệnh viện. Là một đồng minh thân cận của thủ tướng Narendra Modi, ông Shah đã tham dự một cuộc họp nội các vào hôm thứ Tư, làm dấy lên lo ngại virus lây lan trong hàng ngũ lãnh đạo của chính phủ Ấn Độ. Ông Shah theo lịch sẽ tham dự buổi lễ khởi công một ngôi đền Hindu ở Ayodhya.

Haj, cuộc hành hương thiêng liêng nhất của Hồi giáo, đã kết thúc, với chỉ 10.000 tín hữu được phép tham gia. Năm ngoái có tới 2,5 triệu người. Hôm nay những người hành hương đã tham dự nghi lễ ném đá một bức tường đại diện cho Satan. Không giống như mọi năm, khi họ tự đi nhặt đá, những người hành hương năm nay được trao các túi đá đã khử trùng.

TIÊU ĐIỂM

Ấn Độ chuẩn bị xây một ngôi đền Hindu quan trọng

Hôm nay Ayodhya khởi động ba ngày lễ hội để tôn vinh dự án xây dựng gây tranh cãi nhất ở Ấn Độ sau độc lập. Từ thế kỷ 19, ngày càng có nhiều người theo đạo Hindu coi vị trí này, từng là một nhà thờ Hồi giáo thời trung cổ, là nơi ra đời của vị thần Rama. Năm 1992, một đám đông đã phá hủy công trình Hồi giáo, gây ra các cuộc bạo loạn chết người trên khắp đất nước. Nó cũng giúp đưa Đảng Bharatiya Janata (Nhân dân Ấn Độ – BJP) theo chủ nghĩa dân tộc Hindu lên trung tâm quyền lực.

Kể từ khi lãnh đạo BJP đạt được đa số nghị viện đầu tiên vào năm 2014, Narendra Modi đã tổ chức lại gần như mọi thiết chế của Ấn Độ. Năm ngoái, Tòa án Tối cao đã xóa rào cản cuối cùng để xây dựng một ngôi đền lớn nơi từng đặt nhà thờ Hồi giáo. Vào thứ Tư, ông Modi sẽ thực hiện các nghi lễ trên mảnh đất thánh đó, pha trộn thương hiệu Ấn Độ giáo ưa thích của ông với nhà nước Ấn Độ. Các nhà chiêm tinh đã đề xuất ngày này, trùng ngày với ngày kỷ niệm giải thể bang Jammu và Kashmir, hai bang đa số Hồi giáo duy nhất ở Ấn Độ, của ông Modi hồi năm ngoái.

Bangladesh đối mặt lũ lụt lịch sử

Bangladesh đang trải qua trận lụt tồi tệ nhất trong một thập niên qua sau Bão Amphan. Ít nhất một trăm người đã chết và hàng triệu người bị mất nhà cửa. Một phần ba đất nước đã chìm dưới nước. Những cơn mưa tầm tã trên lưu vực lớn nơi sông Brahmaputra hợp nhất với sông Hằng và sông Meghna – nơi 8% nhân loại sống trên chỉ 1% diện tích đất liền thế giới – là thủ phạm,  đồng thời ảnh hưởng tới cả Ấn Độ và Nepal.

Các nhà khoa học Bangladesh nói họ nhìn thấy “dấu vân tay” của biến đổi khí hậu – mặc dù là trận lụt “hai mươi năm mới có một lần” nhưng nó đã xảy ra năm lần trong 20 năm qua. Và như thể lũ lụt, dự kiến sẽ rút vào cuối tháng 8, là chưa đủ gây tổn thương cho Bangladesh, đại dịch covid-19 vẫn còn đang hoành hành. Từng là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới, kinh tế Bangladesh giờ đây lặn ngụp với thất nghiệp và nghèo đói gia tăng.

Thế giới tài chính hậu LIBOR đang dần đến

Hôm nay, Ngân hàng Anh bắt đầu công bố lãi suất trung bình gộp cho SONIA, một lãi suất chuẩn được thiết kế cho đồng bảng thay thế cho lãi suất LIBOR hiện không còn được ưa chuộng. Về mặt khái niệm, LIBOR, chống đỡ cho 200 nghìn tỷ đô la các công cụ phái sinh và khoản cho vay bằng năm loại tiền tệ, là lãi suất mà một số ngân hàng nhất định sẵn sàng cho nhau vay trong tối đa một năm. Vốn trước đây phổ biến nhưng một vụ bê bối liên quan đến thao túng lãi suất đã làm người ta mất niềm tin vào nó.

Nhưng ngay cả trước đó, nó đã rất mỏng manh – thường chỉ dùng để dự đoán thay vì giao dịch thực tế. Nó sẽ bị ngừng vào cuối năm tới. Kể từ thời điểm đó, các ngân hàng trung ương muốn thị trường sử dụng các thang chuẩn mới dựa trên lãi suất qua đêm. Nhưng các ngân hàng, và khách hàng của họ, phải  thay đổi. Một trở ngại là lãi suất qua đêm thiếu cấu trúc kỳ hạn kiểu của LIBOR (ví dụ: lãi suất ba và sáu tháng). Vì vậy, các cơ quan quản lý đang xây dựng thang chuẩn mới. Fed New York đã bắt đầu công bố  chuẩn lãi suất tương tự  SONIA cho đồng dollar từ tháng 3. Thế giới hậu LIBOR đang đến.

Tình hình kiểm soát súng một năm sau thảm kịch El Paso

Hai mươi ba ngọn nến sẽ được thắp lên tại Quảng trường Cleveland vào thứ Năm, tưởng niệm hai mươi ba người đã bị bắn chết một năm trước bởi một người đàn ông điên loại với những ảo tưởng mà anh ta gọi là “cuộc xâm lược của người gốc Tây Ban Nha ở Texas”. Giống như tất cả các vụ xả súng hàng loạt khác, vụ thảm sát El Paso đã thúc đẩy việc kêu gọi kiểm soát súng. Beto O’Rourke, một người gốc El Paso, người từng ra tranh cử vị trí ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ trong một khoảng thời gian ngắn, nói “Dĩ nhiên rồi, chúng tôi sẽ tịch thu khẩu AR-15 của bạn”.

Rõ ràng là không. Đầu năm 2020 doanh số bán súng chậm lại, nhưng số lượng đã tăng lên. Một số người đang mua súng vì covid-19 khiến họ lo lắng; số khác là do đã chứng kiến các cuộc biểu tình sau cái chết của George Floyd. Hồi tháng 3, FBI nhận được số lượng kỷ lục các yêu cầu kiểm tra lý lịch (bắt buộc khi mua súng). Và kỷ lục đó vừa bị xô đổ trong tháng 6. Khả năng phản hồi trong vòng ba ngày của FBI, thời gian một đại lý phải chờ trước khi bán vũ khí theo luật liên bang, có thể không được bảo đảm, đồng nghĩa với nhiều vũ khí hơn đang được bán ra mà không kiểm tra lý lịch.

Anh kích thích tiêu dùng bằng cách trợ cấp khách ăn nhà hàng

Các nhà kinh tế từ lâu đã nói rằng không có bữa trưa nào miễn phí. Nhưng tháng 8 này điều đó sẽ chỉ đúng một nửa. Bắt đầu từ hôm nay, nguồn thu thuế của Anh sẽ chi trả 50% cho bữa ăn của bạn. Bộ Tài chính gọi chương trình này là “ăn ngoài để trợ giúp nền kinh tế” (“eat out to help out”). Nhưng cũng có rất nhiều điều cần chú ý. Thực khách phải ăn trong quán (tức là không được mang về), từ thứ Hai đến thứ Tư, tối đa 10 bảng mỗi người mỗi bữa, và không tính rượu.

Hơn 53.000 doanh nghiệp đã đăng ký. Thuế VAT của ngành khách sạn cũng đã được giảm từ 20% xuống còn 5% cho đến năm 2021. Bộ Tài chính kỳ vọng hai biện pháp này sẽ kích thích tiêu dùng. Tuy nhiên, ngay cả khi nó khuyến khích đi ăn ngoài, chính phủ cũng đã tuyên bố “tạm dừng” nới lỏng các hạn chế khác ở Anh. Tín hiệu từ các nhà lãnh đạo Vương quốc Anh đang không nhất quán lắm.