Thế giới hôm nay: 09/09/2021

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hôm nay bắt đầu phiên tòa xét xử những kẻ bị buộc tội tổ chức vụ tấn công khủng bố vào nhà hát Bataclan và các địa điểm khác ở Paris hồi năm 2015 trong bối cảnh an ninh cực kỳ nghiêm ngặt. Thành viên duy nhất còn sống của nhóm thủ phạm, Salah Abdeslam, đã tự nhận là “chiến binh Nhà nước Hồi giáo” trước tòa. 20 bị cáo sẽ hầu tòa ở Paris suốt chín tháng tới.

Chính quyền Biden tuyên bố muốn nâng tỉ lệ điện mặt trời trong tổng điện năng của Mỹ lên 40% vào năm 2035, từ mức 3% hiện nay. Năm ngoái Mỹ thêm được 15 gigawatt công suất điện mặt trời; và sẽ phải đạt 30GW mỗi năm cho đến năm 2025, sau đó thêm 60GW hàng năm nữa cho đến 2030 mới có thể đạt được mục tiêu. Toàn bộ còn phụ thuộc vào việc các hạ nghị sĩ Dân chủ có thông qua ngân sách 3,5 nghìn tỷ đô la hay không, vì gói này giúp phân bổ tiền chống biến đổi khí hậu.

Bộ Lao động Mỹ cho biết số vị trí tuyển dụng trong tháng 7 tăng lên 10,9 triệu từ mức 10,2 triệu của tháng 6, đạt mức cao kỷ lục, và là bằng chứng cho thấy thiếu hụt nhân công trầm trọng. Trong đó ngành y tế và thực phẩm đặc biệt thiếu nhân sự. Hiện số người thất nghiệp ở Mỹ đang cao hơn 6 triệu so với trước đại dịch — có thể do họ muốn được trả lương cao hơn, sợ dịch hoặc thiếu các kỹ năng phù hợp cho công việc hiện có.

Bốn mươi mốt người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương trong vụ hỏa hoạn tại một nhà tù đông đúc ở Indonesia. Ngọn lửa phát ra từ một khu chứa tội phạm ma túy, và được cho là vì chập điện; được biết hệ thống điện của nhà tù đã không được nâng cấp kể từ năm 1972. Cơ sở này có khoảng 2.000 tù nhân – gấp ba lần công suất thiết kế.

Chính phủ Ấn Độ đã thông báo với tòa án tối cao nước này rằng phụ nữ có thể tham gia các trường đại học quân sự và đủ điều kiện làm sĩ quan chuyên nghiệp. Cho đến nay, tiến độ thực hiện bình đẳng giới vẫn còn chậm, khi phụ nữ chỉ chiếm 0,56% trong tổng số 1,4 triệu quân nhân của Ấn Độ (ví dụ: so với khoảng 20% ​​ở Mỹ). Tháng trước, tòa đã chỉ trích chính phủ vì cấm phụ nữ tham gia một số kỳ thi quân sự.

EU từ chối các lời kêu gọi mới từ Anh để đàm phán lại giao thức Bắc Ireland, một thành tố gây tranh cãi của thỏa thuận Brexit, theo đó cho phép Bắc Ireland ở lại trong liên minh thuế quan. Anh nói thỏa thuận không hiệu quả và thông báo hôm thứ Hai là sẽ tiếp tục hoãn các thủ tục kiểm tra biên giới đối với hàng hóa đi từ đất liền Anh vào Bắc Ireland.

Sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase cho biết các cơ quan quản lý tài chính Mỹ muốn kiện họ về sản phẩm cho vay sắp ra mắt, theo đó trả lãi suất đối với các tài sản tiền điện tử được lưu giữ trên hệ thống. Chủ tịch mới của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch đã báo hiệu quy định chặt chẽ hơn đối với các công ty tiền điện tử, với lập luận phải bảo vệ nhà đầu tư tốt hơn.

TIÊU ĐIỂM

Kinh tế Trung Quốc: “lấy vĩ mô bù vi mô”

Đầu năm nay Đảng Cộng sản Trung Quốc luôn khoa trương thành tích phục hồi nhanh chóng từ đại dịch, cũng như xóa bỏ tình trạng nghèo đói. Nhưng tâm lý lạc quan đã qua đi vì tình trạng tăng cường phong tỏa chống covid và thắt chặt quy định quản lý (trên thị trường bất động sản và nền kinh tế internet). Các nhà đầu tư hiện đang tìm kiếm sự yên tâm.

Vào hôm thứ Hai, cố vấn kinh tế của Chủ tịch Tập Cận Bình đã giúp an ủi phần nào bằng cách tán dương khu vực tư nhân. Và xuất khẩu của Trung Quốc, vốn tăng hơn 25% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm ngoái, được hưởng lợi nhờ đối thủ Việt Nam chật vật với covid. Giờ đây người ta sẽ nhìn sang dữ liệu lạm phát được công bố hôm nay cũng như số liệu doanh số bán lẻ và sản xuất công nghiệp được công bố tuần tới. Dù sao thì Trung Quốc có thể bù đắp cho việc thắt chặt quy định quản lý bằng cách nới lỏng tài khóa và tiền tệ (“lấy vĩ mô bù vi mô”, theo như cách nói của ngân hàng Goldman Sachs).

Tổng thống Nga và Belarus chuẩn bị họp ở Moscow

Vào tháng 12 năm 1999, tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã ký hiệp ước với Nga, hứa hẹn thành lập một “quốc gia liên hiệp” của hai nước, với 30 bước “lộ trình” cụ thể. Song tiến trình đó không hề bằng phẳng. Giờ đây ông Lukashenko đã yếu đi sau một năm khó khăn, với cáo buộc gian lận bầu cử, đàn áp biểu tình và các hành vi gây hấn ngoài lãnh thổ, dẫn đến hàng loạt lệnh trừng phạt từ phương Tây.

Vì vậy người ta đang rất mong chờ cuộc gặp của ông với tổng thống Nga Vladimir Putin. Nga, nước vào năm 2019 đã trợ cấp năng lượng cho Belarus đổi lại hội nhập sâu hơn, sẽ rất vui lòng nếu hai bên tiếp tục đàm phán các “lộ trình” cũ. Một quan chức Belarus tuyên bố quá trình 22 năm đã “đi đến đích”. Nếu vậy đồng nghĩa đưa đến các thay đổi luật và thể chế ngang với việc Belarus gần như trở thành một phần của Nga. Tập trận quân sự chung giữa hai nước vào ngày mai chỉ càng củng cố thêm cho quan điểm đó.

Hôm nay FDA quyết định tương lai của thuốc lá điện tử

Hôm nay Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) sẽ quyết định các nhà sản xuất thuốc lá điện tử và các sản phẩm vaping có được bán hàng hay không. Gần đây, FDA đã ra lệnh cho ba công ty loại 55.000 sản phẩm ra khỏi thị trường. Các sản phẩm có hương vị của họ, bao gồm vụn táo và ngũ cốc bánh mì quế, thu hút giới trẻ hơn người trưởng thành, FDA lập luận. Khả năng cao Juul, một gã khổng lồ trong ngành, cũng sẽ chịu số phận tương tự.

Hiện có khoảng 3,6 triệu thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử; với hầu hết nói điểm hấp dẫn họ là hương vị. Những người phản đối nói FDA đã không ngăn được một thảm họa y tế công cộng. Hơn nữa, đã có ít nhất 19 người thiệt mạng vì hút vape với các sản phẩm bất hợp pháp có chứa chiết xuất cần sa, khiến FDA phải tiến hành điều tra. Có hơn 500 công ty đã nộp đơn lên FDA để xem xét cho khoảng 6,5 triệu sản phẩm của họ.

Dù không vô hại, nhưng thuốc lá điện tử vẫn ít gây hại và gây nghiện hơn so với thuốc lá truyền thống. Do đó các cơ quan quản lý phải nhắm tới một sự cân bằng: vừa giúp người hút thuốc bỏ thuốc, vừa ngăn chặn một thế hệ nghiện nicotine mới.