12/11/1982: Yuri Andropov lên làm Tổng Bí thư Liên Xô

Print Friendly, PDF & Email

Yuri Andropov

Nguồn:Yuri Andropov assumes power in the Soviet Union,” History.com (truy cập ngày 11/11/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1982, hai ngày sau khi nhà lãnh đạo lâu năm của Liên Xô Leonid Brezhnev (nhiệm kỳ 1964–82) qua đời, Yuri Andropov được chọn làm Tổng Bí thư mới của Đảng Cộng sản. Đây là kết quả của một quá trình thăng tiến dài nhưng ổn định của Andropov trong hàng ngũ của Đảng.

Sinh ra ở Nga năm 1914, đến những năm 1930 Andropov đã trở thành một đoàn viên tích cực trong Đoàn Thanh niên Cộng sản. Trong Thế chiến II, ông lãnh đạo một nhóm chiến sĩ du kích hoạt động bên trong biên giới nước Đức Quốc xã. Trong quá trình hoạt động ông nắm giữ nhiều chức vụ khác nhau ở Moskva, và đến năm 1954 ông trở thành Đại sứ Liên Xô tại Hungary.

Trong cuộc khủng hoảng Hungary năm 1956, Andropov đã chứng minh mức độ đáng tin cậy của mình (đối với Đảng Cộng sản Liên Xô). Andropov nói dối Thủ tướng Hungary Imre Nagy về ý định can thiệp quân sự của Liên Xô, và sau đó trấn an Nagy rằng ông sẽ không bị Liên Xô trả đũa. Thế nhưng vào tháng 11 năm 1956, những đoàn xe tăng của Liên Xô đã tiến vào Budapest để nghiền nát cuộc nổi dậy, còn Nagy bị bắt giữ và hành quyết hai năm sau đó.

Công việc của Andropov ở Hungary đã đưa ông trở lại Moskva, nơi ông tiếp tục thăng tiến trong hàng ngũ của Đảng Cộng sản. Năm 1967 ông được chỉ định làm lãnh đạo KGB, lực lượng cảnh sát mật của Liên Xô. Là người theo đường lối cứng rắn, ông ủng hộ cuộc xâm lược Tiệp Khắc năm 1968 và giám sát các cuộc trấn áp những người bất đồng chính kiến như nhà vật lý Andrei Sakharov và nhà văn Aleksandr Solzhenitsyn.

Năm 1982, với việc Brezhnev ốm yếu và nhanh chóng trở nên mờ nhạt, Andropov rời KGB và bắt đầu cuộc đua giành quyền lực. Khi Brezhnev qua đời vào ngày mùng 10 tháng 11 cùng năm, Andropov đã sẵn sàng lên nắm quyền. Ông được bầu làm Tổng Bí thư vào ngày 12 tháng 11.

Nhiệm kỳ của ông diễn ra ngắn ngủi nhưng đầy sự kiện. Trong nước, ông cố gắng phục hồi nền kinh tế đang suy thoái và tấn công nạn tham nhũng và rượu chè của người dân Liên Xô. Về chính sách đối ngoại, Andropov đối đầu với chính sách chống cộng quyết liệt của Tổng thống Mỹ Ronald Reagan. Quan hệ giữa Hoa Kỳ và Liên Xô trở nên căng thẳng nghiêm trọng khi Liên Xô bắn hạ một chiếc máy bay chở khách của Hàn Quốc vào tháng 9 năm 1983. Cuối năm đó, các nhà ngoại giao Liên Xô đã phá vỡ đàm phán liên quan đến việc cắt giảm lực lượng hạt nhân tầm trung và Đàm phán Cắt giảm Vũ khí Chiến lược (START).

Andropov bắt đầu phải chịu đựng những căn bệnh gây suy ngược từ đầu năm 1983, và qua đời vào ngày mùng 9 tháng 2 năm 1984. Lên kế nhiệm ông là Konstantin Chernenko.

[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”620″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]