06/03/1951: Phiên tòa xử vợ chồng Rosenberg bắt đầu

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Rosenberg trial begins, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1951, phiên tòa xét xử Ethel và Julius Rosenberg bắt đầu tại tòa án liên bang quận Nam New York. Thẩm phán Irving R. Kaufman chủ tọa vụ xét xử tội gián điệp đối với cặp vợ chồng bị buộc tội bán bí mật hạt nhân cho người Nga (họ không thể bị truy tố tội phản quốc vì Hoa Kỳ đang không có chiến tranh với Liên Xô). Vợ chồng Rosenberg, và đồng phạm Morton Sobell, được bảo vệ bởi đội ngũ luật sư cha và con trai Emanuel và Alexander Bloch. Bên công tố bao gồm Roy Cohn vốn nổi tiếng với mối liên hệ với Thượng nghị sĩ Joseph McCarthy.

David Greenglass là một thợ máy tại Los Alamos, nơi Hoa Kỳ phát triển bom nguyên tử. Julius Rosenberg, anh rể của ông, là thành viên của Đảng Cộng sản Hoa Kỳ và đã bị chính phủ sa thải vào thời kỳ Nỗi sợ Cộng sản (Red Scare). Theo Greenglass, Rosenberg đã yêu cầu ông chuyển các hướng dẫn tuyệt mật về chế tạo vũ khí nguyên tử cho Liên Xô. Những tài liệu này đã được chuyển cho Nga bởi Harry Gold, một người quen của Greenglass. Liên Xô đã cho phát nổ quả bom nguyên tử đầu tiên của họ (và chính thức bắt đầu Chiến tranh Lạnh) vào tháng 09 năm 1949 dựa trên thông tin mà họ đã lấy được từ các điệp viên, bao gồm Greenglass.

Bằng chứng trực tiếp duy nhất về sự tham gia của Rosenberg vào đường dây gián điệp là lời thú nhận của Greenglass. Cộng đồng cánh tả tin rằng vợ chồng Rosenberg bị truy tố vì là thành viên Đảng Cộng sản. Vụ án của họ trở thành sự kiện trung tâm của những người cánh tả trên toàn quốc.

Phiên tòa kéo dài gần một tháng, cuối cùng kết thúc vào ngày 04 tháng 04 với các bản án dành cho tất cả các bị cáo. Vợ chồng Rosenberg bị kết án tử hình vào ngày 06 tháng 04. Sobell nhận bản án ba mươi năm. Greenglass nhận án mười lăm năm nhờ sự hợp tác của ông. Vợ chồng Rosenberg được cho là đã được đề nghị một thỏa thuận trong đó bản án tử hình của họ sẽ được giảm xuống nếu họ chịu thừa nhận tội lỗi. Họ đã từ chối và bị hành quyết.

03/02/1950: Bắt điệp viên tiết lộ về bom nguyên tử cho Liên Xô