Thế giới hôm nay: 08/10/2020

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Donald Trump cố gắng cứu vãn niềm tin rằng chính phủ sẽ sớm cung cấp một gói hỗ trợ tài chính mới để giảm thiểu tác động của đại dịch. Chỉ vài giờ sau khi tweet rằng chính quyền của ông đang từ bỏ đàm phán với các nghị sĩ Dân chủ về một gói kích thích mới, khiến thị trường chứng khoán sụt giảm, ông đã kêu gọi một số biện pháp nhỏ: 1.200 đô la mỗi người và viện trợ mới cho một số doanh nghiệp. Đảng Dân chủ nói chung ủng hộ một thỏa thuận lớn và phản đối cách tiếp cận chắp vá.

Eli Lilly nộp đơn đến Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ để được cấp phép khẩn cấp liệu pháp điều trị covid-19 mới của họ. Nhà sản xuất thuốc có trụ sở tại Indianapolis cho biết trong thử nghiệm, liệu pháp sử dụng hai kháng thể đã giúp các bệnh nhân có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình hồi phục, giúp giảm tải lượng virus, giảm triệu chứng và thời gian nhập viện.

Cơ quan giám sát chống độc quyền của Ba Lan đã phạt Gazprom hơn 29 tỷ zlotys (7,6 tỷ USD) vì xây dựng đường ống dẫn khí Nord Stream 2 mà không được phép. Tập đoàn năng lượng quốc doanh khổng lồ của Nga, nhà sản xuất khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, cho biết họ sẽ kháng cáo. Dự án đang gây tranh cãi ở châu Âu vì lo ngại làm tăng sự phụ thuộc của lục địa này vào khí đốt của Nga.

Facebook đã phân loại QAnon, một cộng đồng thuyết âm mưu, là “nguy hiểm” và bắt đầu xóa các nhóm và tài khoản Instagram tự xưng là đại diện của phong trào. Đây là bước tiếp theo của một chính sách được đưa ra vào tháng 8 mà theo đó đã xoá đi khoảng một phần ba số nhóm cổ động bạo lực. Những người tin vào QAnon đã bắt đầu sử dụng ngôn ngữ mã hóa để tránh bị phát hiện.

Một báo cáo của Quốc hội Mỹ kêu gọi các công ty công nghệ lớn ngưng  ngay  các hành vi chống cạnh tranh. Báo cáo cáo buộc Amazon, Apple, Google và Facebook lạm dụng sức mạnh thị trường của mình. Nó cũng gợi ý rằng luật chống độc quyền của Mỹ cần được cải cách để thay đổi hành vi của các công ty, chẳng hạn bằng cách buộc họ tái cấu trúc để cấm việc lợi dụng sự thống trị trong một lĩnh vực này để gây tổn hại cho các đối thủ ở lĩnh vực khác.

Một tòa án Hy Lạp phán quyết Golden Dawn là tổ chức tội phạm. Các thành viên của đảng phát xít tự xưng đã bị cáo buộc dính líu đến một số tội danh trong đó có vụ sát hại một rapper chống phát xít, Pavlos Fyass, vào năm 2013. Hàng nghìn người đã biểu tình phản đối nhóm; cảnh sát đã triển khai thêm 2.000 sĩ quan để đề phòng biểu tình, và đã bắn hơi cay trong các cuộc đụng độ.

Một người mua cuộn thư pháp bị đánh cắp của Mao Trạch Đông — được cho là trị giá 2,3 tỷ đô la Hồng Kông (297 triệu đô la) — đã cắt nó làm đôi. Cuộn giấy bị lấy cắp vào tháng trước từ một căn hộ ở Hồng Kông của một nhà sưu tập nổi tiếng. Nó đã bị những kẻ trộm bán lại cho người mua với giá 500 đô la Hồng Kông. Người mua nghĩ rằng nó là hàng giả nên đã cắt nó làm đôi để nhét vừa vào khung.

TIÊU ĐIỂM

Mỹ vẫn chưa thông qua được gói kích thích tài khóa mới

Để đối phó đại dịch, Mỹ đã thông qua các kế hoạch kích thích tài khóa hào phóng nhất trên thế giới, xét về cả số tiền và so với quy mô nền kinh tế. Tuy nhiên, hầu hết các nhà kinh tế đã tỏ ra thất vọng khi Tổng thống Donald Trump dường như ngừng đàm phán về một gói mới (mặc dù sau đó, một cách khó hiểu, ông lại ủng hộ một số biện pháp kích thích).

Tăng trưởng việc làm đang chậm lại. Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức cao 7,9%. Hàng triệu người đang phải sống chung với hệ thống bảo hiểm thất nghiệp tồi tệ của Mỹ. Không rõ lý do ông Trump ngừng đàm phán. Có lẽ ông lo lắng một số nghị sĩ Cộng hòa sẽ không bị thuyết phục bởi các đề xuất của chính phủ. Một gói khác có thể phải đợi đến năm sau: hoặc một Trump tái cử sử dụng vốn liếng chính trị của mình để thông qua gói; hoặc một Tổng thống Joe Biden ký thành luật một gói có lẽ còn lớn hơn.

Arizona trở thành bang ủng hộ đảng Dân chủ

Joe Biden, Kamala Harris và Mike Pence hôm nay đều sẽ có mặt tại Arizona. Phó tổng thống sẽ xuất hiện ở Peoria, một vùng ngoại ô bên ngoài Phoenix, thủ phủ Arizona, trong khi các ứng viên Dân chủ tham gia một chuyến xe buýt đến Flagstaff. Những địa điểm như vậy đã được chọn nhắm vào hai nhóm cử tri quan trọng.

Đầu tiên là những người sống ở ngoại ô. Một cuộc thăm dò gần đây từ New York Times cho thấy ông Biden hơn ông Trump 9 điểm ở Hạt Maricopa bao quanh Phoenix và các vùng ngoại ô của nó. Đối với ông Trump, đó là mức giảm 12 điểm phần trăm so với tỉ lệ chiến thắng của ông vào năm 2016. Nhóm thứ hai là người gốc Tây Ban Nha, những người chiếm khoảng một phần tư số cử tri đủ điều kiện trong tiểu bang — tăng từ một phần năm vào năm 2010. Vì họ ủng hộ đảng Dân chủ, sự chuyển dịch về mặt dân cư này đã giúp biến bang thành màu xanh nhạt. Tháng tới, Arizona có thể bầu thượng nghị sĩ đảng Dân chủ thứ hai của mình và bỏ phiếu cho tổng thống đảng Dân chủ lần thứ hai suốt kể từ năm 1952.

Khai mạc Hội nghị Thượng đỉnh toàn cầu vì Phụ nữ

Các đại biểu từ khắp nơi trên thế giới hôm nay sẽ nhóm họp (trực tuyến) để kỷ niệm 30 năm Hội nghị Thượng đỉnh toàn cầu vì Phụ nữ, sau khi sự kiện trực tiếp hai lần bị hoãn vì covid-19. Hội nghị thượng đỉnh, được đặt tên là “Davos dành cho phụ nữ”, thu hút các nhà lãnh đạo chính trị và doanh nghiệp và tập trung vào nâng cao vị thế kinh tế của phụ nữ trên toàn thế giới. Sứ mệnh đó bị thiệt hại lớn trong năm nay.

Mặc dù nam giới có nhiều khả năng tử vong vì virus hơn, nhưng phụ nữ gánh chịu tác động tài chính nặng nề hơn. Phụ nữ đại diện cho 39% số người có việc làm trên toàn cầu, nhưng chiếm tới 54% số vụ mất việc – một phần do họ có nhiều khả năng làm việc trong các ngành khó khăn, chẳng hạn như dịch vụ khách sạn. Và việc đóng cửa trường học đã làm tăng gánh nặng chăm sóc trẻ em, vốn có xu hướng đổ lên vai phụ nữ. Nhưng một số người kỳ vọng những thay đổi trong hành vi gần đây – chẳng hạn như bình thường hóa làm việc từ xa và giờ làm việc linh hoạt – cuối cùng sẽ giúp thúc đẩy bình đẳng giới.

Các rạp chiếu phim khốn đốn vì đại dịch

Bạn thích một đêm đi xem phim? Đêm nay là cơ hội cuối của bạn, ít nhất là tại Cineworld. Chuỗi rạp chiếu phim lớn thứ hai thế giới này sẽ đóng cửa các rạp ở Mỹ và Anh cho đến khi có thông báo mới. AMC, đối thủ lớn hơn của họ, cũng sẽ giảm giờ mở cửa tại một số chi nhánh ở Anh. Lý do rất đơn giản. Chẳng có phim nào để chiếu.

Các hãng phim đang hoãn chiếu phim mới cho đến khi có nhiều thị trường hơn, đặc biệt là New York và Los Angeles, cho phép họ mở cửa kinh doanh. Với việc “No Time to Die”, bộ phim James Bond mới nhất, lùi ngày chiếu qua tháng 11, sẽ không có bom tấn lớn nào cho đến khi “Wonder Woman 1984” ra rạp vào ngày Giáng sinh. Nhiều rạp có thể không thể đợi lâu như vậy. Bảy trong số mười chuỗi nhỏ của Mỹ có nguy cơ phá sản, theo một nhóm vận động hành lang. Ngay cả AMC và Cineworld cũng đang cạn dần tiền mặt. Khi mở cửa trở lại, bạn sẽ thấy có ít rạp phim hơn.

Giải Nobel hóa học có chủ

Giải Nobel hóa học năm nay được trao cho Emmanuelle Charpentier và Jennifer Doudna vì công trình chỉnh sửa gen của họ. Giống như con người, các vi sinh vật đơn bào cũng bị nhiễm virus. Tuy nhiên, hệ thống miễn dịch của chúng có một mẹo nhỏ. Một khi số vi khuẩn nhất định chống lại được một loại virus mới lần đầu, chúng sẽ cắt các đoạn DNA từ những kẻ xâm lược bại trận và gắn chúng vào bộ gen của chính mình — giúp chúng nhận ra các loại virus tương tự trong tương lai.

Các đoạn này được gọi là mảng CRISPR. Tiến sĩ Charpentier và Tiến sĩ Doudna đã tái tạo các công cụ vi khuẩn này trong một ống nghiệm, và bằng cách đó tạo ra một công cụ mới mang tính cách mạng mà các nhà khoa học có thể áp dụng để chỉnh sửa gen được kiểm soát chặt chẽ. Công việc của họ đã đóng góp vào các liệu pháp điều trị ung thư mới, và cuối cùng có thể chữa khỏi bệnh di truyền. Với phần thưởng 10 triệu krona (1,1 triệu USD) chia đôi, Tiến sĩ Charpentier và Tiến sĩ Doudba là người phụ nữ thứ sáu và thứ bảy thắng giải Nobel hóa học.