Thế giới hôm nay: 21/03/2022

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky liên tục phát biểu (qua video) để tìm kiếm sự ủng hộ toàn cầu cho nước ông. Mới đây khi phát biểu trước quốc hội Israel, ông nói “các nước láng giềng muốn thấy chúng tôi chết” và so sánh Nga với Đức Quốc xã. Ông Zelensky đề nghị Israel gửi đạn dược cũng như trừng phạt Nga như các nước phương Tây đã làm. Ngoài ra ông cũng xuất hiện trên CNN và tiếp tục kêu gọi đàm phán với Nga.

Nga xác nhận Phó Chỉ huy Hạm đội Biển Đen Andrei Paly đã thiệt mạng. Ông bỏ mạng trong trận chiến ở Mariupol, thành phố hiện bị bao vây đến tuần thứ ba. Đến nay có năm tướng Nga được cho là đã thiệt mạng, một con số cao đáng ngạc nhiên. Hiện tình hình ở Mariupol vẫn ảm đạm, trong khi ông Zelensky gọi cuộc bao vây là “nỗi kinh hoàng sẽ được ghi nhớ suốt nhiều thế kỷ tới.”

Kể từ đầu cuộc chiến đến nay có gần 3,5 triệu người tị nạn đã chạy khỏi Ukraine, gây áp lực lên các nước láng giềng. Giới chức Trung Âu cho biết họ gần như không còn khả năng đón thêm người tị nạn. Ba Lan cho biết dòng người này đã làm dân số của Warsaw, vốn là 1,8 triệu người, tăng 17%. Sẽ còn nhiều người nữa. Phó thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết nhiều hành lang nhân đạo đang được mở ra.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nói Nga và Ukraine gần đạt được một thỏa thuận. Ông Cavusoglu gần đây đã đến thăm cả Nga và Ukraine trong khi Thổ Nhĩ Kỳ liên hệ với nhóm đàm phán của cả hai bên. Các vấn đề gây tranh cãi bao gồm tính trung lập của Ukraine, giải trừ quân bị và cam kết an ninh.

Chính phủ Ukraine đã dùng thẩm quyền thiết quân luật để cấm 11 đảng phái có liên hệ với Nga tham gia hoạt động chính trị. Hầu hết các đảng này đều nhỏ, trừ đảng Nền tảng Đối lập – Vì Sự sống với 44 trong số 450 ghế quốc hội do Viktor Medvedchuk, một đồng minh của Vladimir Putin, lãnh đạo. Năm ngoái ông Medvedchuk thậm chí bị buộc tội phản quốc và bị quản thúc tại gia.

Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành nói các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga ngày càng trở nên “thái quá” và sẽ chỉ gây hại cho người dân bình thường. Nhận xét của ông được đưa ra sau khi ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố hợp tác giữa nước ông với Trung Quốc sẽ ngày càng vững chắc hơn trong hoàn cảnh hiện tại. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo về “những tác động và hậu quả nếu Trung Quốc hỗ trợ vật chất cho Nga.”

Sáu người thiệt mạng ở Bỉ sau khi một chiếc ô tô lao vào một nhóm người đang diễu hành ở Strépy-Bracquegnies, cách Brussels khoảng 60 km về phía nam • Trong vụ thử tên lửa thứ 11 trong năm nay, Triều Tiên được cho là đã dùng bệ phóng tên lửa tầm ngắn, theo các quan chức quân sự Hàn Quốc • Phiến quân Houthi bắn tên lửa về phía Ả Rập Saudi. Các mục tiêu bao gồm một nhà máy khí đốt tự nhiên hóa lỏng và một nhà máy điện. Liên minh do Ả Rập Saudi dẫn đầu chống Houthi do Iran hậu thuẫn tại Yemen cho biết cuộc tấn công gây thiệt hại nhưng không gây thương vong. • Đảng Tự do của Australia, tức đảng của thủ tướng Scott Morrison, thất cử ở bang South Australia, chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử toàn quốc.

Con số trong ngày: 2%, là tỷ lệ tử vong trong số các ca nhiễm covid-19 của Hồng Kông. Con số này là 12% đối với người trên 80 tuổi chưa tiêm ngừa.

TIÊU ĐIỂM

Nga bao vây khốc liệt thành phố Mariupol

Pháo binh Nga xung quanh Kyiv lần đầu tiên im tiếng sau nhiều tuần vào ngày 19 tháng 3, cho phép 2 triệu người ở trong thành phố được chợp mắt. Tại cuộc họp báo vào sáng hôm sau, quân đội Ukraine cho biết Nga đồng loạt ngừng bắn như vậy trên hầu khắp Ukraine. Có vẻ đối phương đang chuyển từ tấn công sang tập hợp lại và đảm bảo hậu cần, họ nói.

Song có một ngoại lệ là Mariupol cũng như cuộc không kích của Nga vào các bệnh viện, trường học, hầm trú bom và cơ sở hạ tầng dân sự ở thành phố này. Cư dân ở đây đang không có điện, hệ thống sưởi, nước, thông tin liên lạc, và cả thực phẩm. Thi thể được nhìn thấy khắp thành phố, với nhiều trong số đó bị mất tay hoặc chân. Số người chết có thể lên đến hàng chục nghìn người.

Với việc quân đội Ukraine bị cắt tiếp viện, hy vọng duy nhất cho 300.000 người còn ở trong thành phố là các cuộc đàm phán chính trị về ngừng bắn và hành lang nhân đạo. Nhưng chúng vẫn còn xa vời.

Ứng viên thẩm phán Tòa Tối cao của Biden ra điều trần

Lần thứ tư trong vòng sáu năm, Ủy ban Tư pháp Thượng viện sẽ họp vào thứ Hai để xem xét một ứng viên cho Tòa án Tối cao Hoa Kỳ. Ketanji Brown Jackson, lựa chọn của Joe Biden để kế nhiệm Thẩm phán Stephen Breyer sắp nghỉ hưu, không phải là gương mặt nào quá mới mẻ. Trong 12 năm qua, Thượng viện đã phê chuẩn bà vào Ủy ban Kết án Hoa Kỳ cũng như hai tòa án cấp dưới.

Điều trần của bà Jackson sẽ kéo dài bốn ngày. Khi Thượng viện họp để bỏ phiếu trong những tuần tới, số phận của bà Jackson coi như đã được quyết định: nhờ đang nắm đa số, đảng Dân chủ có thể phê chuẩn bà mà không cần một phiếu nào từ đảng Cộng hòa.

Một số thượng nghị sĩ Cộng hòa cho biết họ sẵn sàng bỏ phiếu cho bà. Những người khác dự định tra hỏi bà Jackson về thời gian bà làm luật sư biện hộ công cũng như các cáo buộc gây hiểu lầm về cách bà xử lý những vụ kiện có liên quan đến nội dung khiêu dâm trẻ em. Đây chắc chắn sẽ là một quá trình phê chuẩn đầy căng thẳng.

Quân đội Myanmar tiếp tục đẩy mạnh đàn áp

Danh sách các cáo buộc nhắm vào quân đội Myanmar ngày càng dài ra. Sau khi bị cáo buộc phạm tội diệt chủng người Rohingya Hồi giáo thiểu số, tổ chức này giờ đây có thể bị gán thêm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người, theo Liên Hợp Quốc. Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2021, quân đội đã tìm cách dập tắt phong trào phản kháng vũ trang bằng cách không kích các thị trấn, tra tấn tù nhân và thiêu sống hàng loạt dân thường, giết chết ít nhất 1.600 người.

Những tin này hoàn toàn không được nhắc đến trên truyền thông nhà nước, ngoài các bài báo về quản lý đất đai và giá muối. Trong nỗ lực chứng minh cho người dân thấy cuộc sống vẫn diễn ra bình thường, chính quyền tuyên bố sẽ mở lại các chuyến bay quốc tế từ giữa tháng 4. Song bất kỳ du khách nào đủ dũng cảm đến Myanmar cũng sẽ nhận ra mọi thứ không còn như trước. Kể từ sau cuộc đảo chính, tình trạng mất điện bắt đầu diễn ra hàng ngày trong khi giá trị của đồng kyat giảm mạnh. Có lẽ một nửa dân số đã rơi xuống mức nghèo.