Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Tòa án Tối cao Pakistan tuyên bố vụ bắt giữ hôm thứ Ba đối với cựu thủ tướng Imran Khan là bất hợp pháp và ra lệnh thả ông ngay lập tức. Ông Khan sẽ xuất hiện trước Tòa án Tối cao Islamabad vào thứ Sáu. Trước đó, ông bị cơ quan chống tham nhũng của đất nước bắt giữ trong một vụ án gian lận đất đai (ông phủ nhận hành vi sai trái). Chính quyền Pakistan cũng đã bắt giữ ba thành viên cấp cao khác trong đảng Pakistan Tehreek-e-Insaf của ông Khan. Pakistan đang bị rung chuyển bởi các cuộc biểu tình phản đối vụ bắt giữ.
Một trong 4 ứng viên tổng thống của Thổ Nhĩ Kỳ đã rút lui vì bê bối, ngay trước thềm cuộc bỏ phiếu ngày 14/5. Việc Muharrem Ince rút lui có thể củng cố sự ủng hộ dành cho Kemal Kilicdaroglu, nhân vật đối lập chính của Recep Tayyip Erdogan, tổng thống đương nhiệm. Thăm dò do hãng nghiên cứu Konda Arastirma công bố cho thấy ông Erdogan kém ông Kilicdaroglu hơn 5 điểm phần trăm vào đầu tháng 5.
Chính quyền Biden đề xuất các quy tắc mới nhằm hạn chế lượng khí thải nhà kính từ các nhà máy điện chạy bằng than và khí đốt của Mỹ, theo đó yêu cầu các nhà máy này cắt giảm hoặc thu hồi gần như toàn bộ sản lượng carbon dioxide của họ vào năm 2038. Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ không nêu rõ các nhà máy sẽ đáp ứng mục tiêu trên ra sao. Ngành nhiên liệu hóa thạch và các bang Cộng hòa có thể đưa ra thách thức pháp lý để ngăn chặn các quy tắc mới.
Ngân hàng Trung ương Anh tăng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm lên 4,5%, cao nhất kể từ năm 2008. Ngân hàng hiện dự đoán chỉ đạt được mục tiêu lạm phát 2% vào năm 2025, muộn hơn một năm so với dự báo trước đó. Lạm phát ở Anh tỏ ra cứng đầu hơn ở các nước châu Âu khác. Hiện thị trường đang kỳ vọng lãi suất đạt đỉnh ở mức 5%.
Bộ trưởng bộ an ninh nội địa Mỹ, Alejandro Mayorkas, nhấn mạnh trong một cuộc họp báo rằng biên giới của Mỹ “không mở.” Thông điệp của ông được đưa ra vài giờ trước khi Tiêu đề 42, một điều khoản trong đại dịch cho phép các quan chức nhanh chóng từ chối người di cư ở biên giới phía nam của Mỹ, hết hạn. Một số thành phố ở Texas đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp và yêu cầu thêm nguồn lực liên bang để giải quyết vấn đề.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các lực lượng của ông phải chờ có hàng viện trợ quân sự như đã hứa mới có thể tiến hành phản công quy mô lớn. Tuyên bố của ông được đưa ra sau khi Ukraine chiếm lại 8 km2 đất bên ngoài Bakhmut, tâm điểm giao tranh suốt mấy tháng qua. Trong khi đó, Anh xác nhận đã cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow.
Google ra mắt một công cụ tìm kiếm cải tiến có tính năng chatbot AI. Các truy vấn trên trang web phổ biến nhất thế giới giờ đây sẽ kích hoạt phản hồi của PaLM2, mô hình ngôn ngữ lớn của Google. Công bố trên được đưa ra tại một hội nghị thường niên dành cho các nhà phát triển. Sundar Pichai, CEO Alphabet, công ty mẹ của Google, cho biết công ty đang thực hiện “cách tiếp cận táo bạo và có trách nhiệm đối với AI.” Công cụ tìm kiếm mới sẽ ra mắt lần đầu ở Mỹ.
Con số trong ngày: 500 tỷ đô la, là tổng số tiền lỗ chưa thực hiện trong danh mục đầu tư chứng khoán của các ngân hàng Mỹ.
TIÊU ĐIỂM
Tây Ban Nha và Mỹ muốn hợp tác giải quyết vấn đề di cư
Vào thứ Sáu, Pedro Sánchez, thủ tướng Đảng Xã hội của Tây Ban Nha, sẽ gặp tổng thống Joe Biden của Mỹ trong một cuộc gặp được sắp xếp thời gian khá thuận lợi tại Nhà Trắng. Dự đoán được làn sóng di cư gia tăng ở biên giới phía nam, Mỹ muốn Tây Ban Nha giúp giảm bớt gánh nặng.
Hôm 4 tháng 5, Mỹ và Tây Ban Nha, cùng với Canada, tuyên bố sẽ tăng cường hợp tác về vấn đề di cư, đặc biệt là từ Trung và Nam Mỹ. Ba nước muốn thúc đẩy di cư “vòng tròn” hợp pháp: tức cho phép mọi người đến, làm việc và sau đó rời đi. Để làm vậy, họ đặt mục tiêu thành lập các trung tâm hỗ trợ ở các nước xuất khẩu người di cư, chẳng hạn như Colombia hay Honduras, để giúp người di cư tìm được con đường hợp pháp. Mục tiêu là kéo giảm số lượng người vượt biên trái phép.
Thời điểm của cuộc họp cũng phù hợp cho ông Sánchez, người đứng trước các cuộc bầu cử khu vực vào ngày 28 tháng 5 và bầu cử quốc gia vào cuối năm. Ông sẽ tận dụng cơ hội để thảo luận các vấn đề như Ukraine với ông Biden, qua đó thể hiện mình là một chính khách trên vũ đài toàn cầu.
Liệu Toshiba đã vượt qua khó khăn?
Khi Toshiba công bố thu nhập năm vào thứ Sáu, giới phân tích sẽ muốn thấy dấu tích của những năm hỗn loạn phai đi. Các rắc rối của tập đoàn Nhật Bản bắt đầu từ một vụ bê bối kế toán vào năm 2015. Họ gần như phá sản hai năm sau đó, chỉ tồn tại được nhờ bán bớt một doanh nghiệp có giá trị và phát hành 5,4 tỷ đô la cổ phiếu. Nhưng làm vậy đồng nghĩa mở cửa cho các cổ đông chủ động.
Một đề nghị mua lại hồi năm 2021 của CVC Capital Partners, một công ty cổ phần tư nhân, đã lần đầu tiên đặt vấn đề đưa công ty 147 tuổi ra khỏi thị trường chứng khoán. Nhưng chính phủ Nhật Bản không muốn thấy sở hữu nước ngoài, vì Toshiba có liên quan đến các ngành công nghiệp chiến lược như năng lượng hạt nhân và chất bán dẫn. Thỏa thuận đó thất bại, còn đấu đá nội bộ giữa các cổ đông và ban quản trị tiếp tục.
Vào tháng 3, hội đồng quản trị của Toshiba đã thông qua một thỏa thuận khác trị giá 15 tỷ đô la từ Japan Industrial Partners, một tập đoàn trong nước, với mức giá 4.620 Yên (34 USD) trên mỗi cổ phiếu, cao hơn 10%. Tuy nhiên, hội đồng quản trị đã không đưa thỏa thuận này ra các cổ đông. Đề nghị cuối cùng dự kiến được đưa ra vào tháng 7.
Thời điểm khó khăn của nền kinh tế Anh
Kinh tế Anh – giống như phần lớn các nước châu Âu – đã trải qua một năm trì trệ. Số liệu GDP công bố vào thứ Sáu thậm chí có thể cho thấy nó đã giảm một chút trong quý đầu năm 2023, dựa trên các dự báo do Bloomberg đối chiếu. Nền kinh tế hiện vẫn nhỏ hơn so với trước đại dịch Covid-19.
Nhưng triển vọng có vẻ tươi sáng hơn một chút. Ngân hàng Anh cho biết hôm thứ Năm rằng họ không còn dự đoán có suy thoái. Người tiêu dùng và doanh nghiệp đang trở nên lạc quan hơn. Lạm phát, 10,1% trong năm tính đến tháng 3, tạo ra lực cản lên chi tiêu, nhưng sẽ giảm mạnh khi giá năng lượng tăng vọt sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga không còn nằm trong các ước tính. Tuy nhiên, với lãi suất vượt xa mục tiêu 2% và thị trường lao động vẫn còn thắt chặt, ngân hàng trung ương không muốn mạo hiểm. Hôm thứ Năm, họ đã tăng lãi suất chuẩn thêm một phần tư điểm phần trăm lên 4,5% — và nhiều khả năng sẽ tăng thêm nữa.
Société Générale công bố kết quả kinh doanh Quý 1
Vào thứ Sáu, Société Générale, một ngân hàng lớn của Pháp, sẽ công bố kết quả quý đầu năm, đúng vào một thời điểm đầy thử thách.
Hồi tháng 2, ngân hàng đã báo cáo lợi nhuận năm 2022 giảm 64%, phần lớn do khoản lỗ 3,3 tỷ USD vì bán doanh nghiệp ở Nga sau khi Nga xâm lược Ukraine và tăng trích lập dự phòng rủi ro. Đến tháng 3, cảnh sát Pháp đã đột kích vào các văn phòng của Société Générale, BNP Paribas và ba ngân hàng khác để điều tra hành vi trốn thuế khi trả cổ tức. Năm ngân hàng này đang đứng trước khoản tiền phạt hơn 1 tỷ euro (1,1 tỷ USD).
Sau 15 năm làm CEO, Frédéric Oudea sẽ từ chức tại cuộc họp thường niên vào ngày 23 tháng 5. Slawomir Krupa, một nhân vật lâu năm của ngân hàng, sẽ lên kế nhiệm ông với rất nhiều việc phải làm phía trước.
