Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Donald Trump tuyên bố giành “chiến thắng rất lớn” sau khi Thượng viện Mỹ thông qua dự luật chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất từ trước đến nay. Dù vậy, dự luật này, vốn sẽ khôi phục ngân sách cho các cơ quan liên bang đến hết tháng 1, vẫn cần được Hạ viện thông qua. Các thành viên Hạ viện, những người đã không họp kể từ tháng 9, có thể bỏ phiếu sớm nhất là trong hôm nay. Nhiều người trong số họ đang đến Washington trong bối cảnh việc đi lại gặp khó khăn do chính phủ đóng cửa.
Colombia tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ để phản đối các cuộc không kích của chính quyền Trump nhắm vào những kẻ bị cáo buộc buôn bán ma túy ở vùng Caribbean. Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã mô tả những cuộc tấn công như vậy là “giết người.” Mỹ gần đây đã thực hiện ít nhất 19 cuộc không kích nhắm vào các tàu bị cáo buộc chở ma túy trong khu vực. Hôm qua, Hải quân Mỹ cho biết tàu USS Gerald Ford, tàu chiến lớn nhất thế giới, đã đến Caribbean.
Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan tuyên bố đất nước đang trong “tình trạng chiến tranh” sau khi một kẻ đánh bom liều chết sát hại ít nhất 12 người tại thủ đô Islamabad. Thủ tướng Shehbaz Sharif cáo buộc các chiến binh được Ấn Độ hậu thuẫn ở Afghanistan phải chịu trách nhiệm. Trong khi đó, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đổ lỗi cho “những kẻ chủ mưu” gây ra vụ nổ xe hơi ở Delhi hôm thứ Hai, khiến ít nhất tám người thiệt mạng. Hiện vẫn chưa rõ ai đứng sau cả hai vụ tấn công.
Cổ phiếu Nvidia đóng cửa với mức giảm 3% sau khi SoftBank thông báo đã bán cổ phần tại nhà sản xuất chip này với giá 5,8 tỷ đô la. Nhà đầu tư công nghệ Nhật Bản cho biết quyết định bán này “không liên quan” đến Nvidia với tư cách là một công ty, mà chỉ vì họ muốn có tiền để đầu tư vào OpenAI. Softbank cũng cho biết họ đã bán một phần cổ phần tại T-Mobile với giá 9,2 tỷ đô la.
Tin đồn đang lan truyền khắp Điện Westminster rằng Ngài Keir Starmer, thủ tướng Anh, sẽ phải đối mặt với một thách thức lãnh đạo sắp xảy ra từ chính nội bộ Đảng Lao động. Một ứng viên được đề cử thay thế ông, Bộ trưởng Y tế Wes Streeting, đã buộc phải phủ nhận việc ông sắp tham gia tranh cử. Cử tri đã bầu cho Công đảng với đa số phiếu áp đảo vào năm 2024, nhưng sự ủng hộ dành cho đảng này đã sụt giảm nghiêm trọng dưới sự lãnh đạo yếu kém của Ngài Keir.
Australia cáo buộc tin tặc có liên hệ với chính phủ và quân đội Trung Quốc đã nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của nước này, bao gồm hệ thống nước, giao thông, và viễn thông. Mike Burgess, người đứng đầu Tổ chức Tình báo An ninh Australia, đã chỉ đích danh Volt Typhoon và Salt Typhoon, hai nhóm tin tặc Trung Quốc đã xâm nhập vào các mạng lưới viễn thông ở Mỹ và Australia. Ông cảnh báo về mối đe dọa ngày càng gia tăng của “hoạt động phá hoại mạng” trong những năm tới.
Một tòa án ở London đã tuyên án một phụ nữ Trung Quốc gần 12 năm tù giam vì tội rửa tiền. Từ năm 2014 đến năm 2017, Qian Zhimin đã sử dụng một công ty giả để đánh cắp tiền của hơn 100.000 người hưu trí ở Trung Quốc, và rửa số tiền đó thành hàng tỷ bảng Anh tiền điện tử. Cảnh sát Anh đã đột kích nhà riêng của bà ta ở London vào năm 2018, sau khi lối sống xa hoa khiến bà ta bị chú ý.
Con số trong ngày: 174,50 bảng Anh (tương đương 230 đô la Mỹ), là mức phí cấp phép truyền hình hàng năm của Anh, cao hơn 30 bảng Anh so với tổng chi phí của Netflix và Disney+.
TIÊU ĐIỂM
Nhiệm vụ tái thiết Argentina của Milei
Kể từ khi giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào ngày 26/10, Javier Milei đã nhanh chóng điều chỉnh nội các và liên hệ với các thống đốc tỉnh có quyền lực trong quá trình chuẩn bị cải cách thuế và lao động, cũng như chuẩn bị ngân sách năm 2026. Chỉ số rủi ro quốc gia của Argentina, thước đo khả năng vỡ nợ, đang ở mức thấp nhất kể từ tháng 1.
Tuy nhiên, cơ chế tỷ giá hối đoái của nước này vẫn là một vấn đề gây căng thẳng. Đầu năm nay, Milei xoay sở để duy trì sức mạnh bề ngoài của đồng peso trong lúc cố gắng đấu tranh chống lại lạm phát cao. Dữ liệu mới được công bố trong hôm nay dự kiến sẽ cho thấy tỷ giá hối đoái hàng tháng trong tháng 10 là 2,2%, tăng nhẹ so với tháng 9.
Sau khi cuộc bầu cử kết thúc, các nhà đầu tư đang kêu gọi thả nổi đồng peso – vốn đang dao động trong một biên độ nhất định. Pimco, một công ty quản lý tài sản khổng lồ của Mỹ, đã cảnh báo Milei rằng nếu tiền không được thả nổi, họ sẽ ngừng đầu tư. Nhưng Milei khẳng định sẽ không thả nổi đồng tiền này, dù các báo cáo cho thấy ông có thể sẽ nới rộng biên độ nhanh hơn theo thời gian.
Triển vọng tăng trưởng ảm đạm của Đức
Hôm nay, Hội đồng Chuyên gia Kinh tế Đức, một nhóm học giả tư vấn cho chính phủ về chính sách kinh tế, sẽ trình bày báo cáo thường niên. Hồi tháng 5, hội đồng đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng kinh tế cho năm nay: thay vì tăng trưởng yếu, họ dự đoán sẽ có trì trệ. Báo cáo sắp tới của hội đồng sẽ đánh giá tác động của việc tăng chi tiêu quốc phòng và cơ sở hạ tầng lên tăng trưởng. Báo cáo cũng sẽ đưa ra các đề xuất về cải cách thuế doanh nghiệp, hỗ trợ thị trường chung châu Âu, và giảm bất bình đẳng ở Đức.
Hôm qua, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Châu Âu Leibniz (ZEW) vừa công bố chỉ số tâm lý kinh tế của họ ổn định trong tháng này. “Tuy nhiên, tâm lý chung được thể hiện qua sự sụt giảm niềm tin vào khả năng chính sách kinh tế của Đức có thể giải quyết các vấn đề cấp bách,” Achim Wambach, người đứng đầu ZEW, cho biết. Báo cáo của Hội đồng Chuyên gia Kinh tế Đức có lẽ cũng không giúp cải thiện tình hình.
Trung Quốc bắt nạt một trường đại học Anh
Cách tiếp cận ngày càng cứng rắn của Trung Quốc đối với những người chỉ trích họ đã khiến Sheffield Hallam, một trường đại học Anh, bị tổn thương – và đặt ra những câu hỏi rộng hơn về cách các nền dân chủ phản ứng trước sự đe dọa của Trung Quốc. Năm ngoái, trường đại học này đột ngột chấm dứt nghiên cứu về lao động cưỡng bức người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc và hậu quả là sự tham nhũng trong chuỗi cung ứng quốc tế. Viết riêng cho tờ The Economist, Giáo sư Laura Murphy, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, giải thích rằng phải nhờ đến một yêu cầu cung cấp thông tin theo luật tự do thông tin (freedom-of-information request) thì bà mới phát hiện ra sự thật. Lệnh cấm được đưa ra sau khi các đặc vụ an ninh quốc gia Trung Quốc đến văn phòng tuyển sinh của nhà trường tại Bắc Kinh và truyền đạt “thông điệp rõ ràng” là phải chấm dứt nghiên cứu này, theo như nội dung được ghi trong một bản ghi nhớ nội bộ của trường.
Sheffield Hallam sau đó đã xin lỗi Giáo sư Murphy về bất kỳ sự mơ hồ nào xoay quanh nghiên cứu của bà và cho phép tiếp tục nghiên cứu – đồng thời nói rằng nghiên cứu bị dừng vì lý do thương mại – nhưng vụ việc vẫn tiếp tục gây chấn động: Các nghị sĩ Anh đang lên kế hoạch điều tra sự can thiệp của Trung Quốc vào giới học thuật. Giáo sư Murphy lo ngại rằng những vụ việc tương tự sẽ gây ảnh hưởng đến các học viện, trừ phi chính phủ các nước dân chủ “xây dựng một pháo đài” xung quanh tự do học thuật.
