Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Làn sóng bán tháo cổ phiếu đã lan sang châu Á vào sáng hôm nay, sau khi thị trường chứng khoán Mỹ giảm điểm vào hôm nay. Thị trường tiền điện tử cũng suy yếu. Đà giảm của Phố Wall đã đảo ngược đà tăng trước đó sau báo cáo thu nhập quý III khả quan của Nvidia và càng làm dấy lên lo ngại về bong bóng AI. Chỉ số S&P 500 và Nasdaq, vốn tập trung vào cổ phiếu công nghệ, kết thúc phiên giao dịch với mức giảm lần lượt khoảng 1,6% và 2,2%.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết mình sẵn sàng hợp tác “trung thực” với Mỹ để chấm dứt chiến tranh với Nga. Ông dự kiến sẽ gặp Tổng thống Donald Trump trong vòng vài ngày sau khi được phía Mỹ trình bày một kế hoạch hòa bình. Đề xuất này, được soạn thảo mà không có sự tham gia của Ukraine, được cho là đòi hỏi những nhượng bộ tương đương với sự đầu hàng, như từ bỏ những vùng đất rộng lớn đang do Ukraine kiểm soát. Các đồng minh châu Âu đã phản đối.
Trump quyết định dỡ bỏ 40% thuế quan đối với một số sản phẩm nông nghiệp của Brazil, gồm thịt bò, cà phê, và trái cây, trong bối cảnh người tiêu dùng Mỹ đang phải đối mặt với chi phí thực phẩm tăng cao. Tổng thống Mỹ đã áp đặt thuế quan vào tháng 7 để trừng phạt quốc gia Mỹ Latinh vì đã truy tố Jair Bolsonaro, cựu tổng thống cực hữu và là đồng minh của Trump, người vừa nhận bản án 27 năm tù vào tháng 9 vì tội âm mưu đảo chính quân sự.
Trên mạng xã hội, Trump kêu gọi bắt giữ sáu nhà lập pháp Dân chủ mà ông cáo buộc là có “HÀNH VI PHẢN LOẠN, đáng bị trừng phạt bằng ÁN TỬ HÌNH.” Nhóm này, do Thượng nghị sĩ Elissa Slotkin dẫn đầu, đã đăng một đoạn video dài 90 giây yêu cầu các quân nhân tại ngũ từ chối các mệnh lệnh quân sự bất hợp pháp. Đáp lại lời chỉ trích của Trump, Đảng Dân chủ tuyên bố họ sẽ không chùn bước trước nghĩa vụ “thiêng liêng” của mình là bảo vệ hiến pháp Mỹ.
Tổng Chưởng lý Tây Ban Nha, Álvaro García Ortiz, đã bị cấm giữ chức vụ công trong hai năm vì tiết lộ thông tin mật. Cụ thể, ông tiết lộ thông tin chi tiết về tình trạng thuế của bạn đời của một chính trị gia thuộc Đảng Nhân dân bảo thủ. Phán quyết này là một đòn giáng nữa vào Pedro Sánchez, Thủ tướng thuộc Đảng Xã hội Tây Ban Nha đang gặp nhiều bê bối, người đã bổ nhiệm García Ortiz vào năm 2022.
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa nói rằng Mỹ đã “thay đổi ý định” về việc không tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 tại Johannesburg vào cuối tuần này, và các nước đang “thảo luận” về việc Mỹ tham gia. Tuy nhiên, Nhà Trắng gọi tuyên bố của Ramaphosa là “tin giả.” Đầu tháng này, Trump tuyên bố Mỹ sẽ tẩy chay các cuộc đàm phán, viện dẫn những cáo buộc vô căn cứ rằng Nam Phi đàn áp cộng đồng người da trắng thiểu số.
Một bức chân dung tự họa siêu thực của Frida Kahlo, nữ họa sĩ người Mexico, đã được bán với giá 54,7 triệu đô la tại Sotheby’s ở New York, lập kỷ lục mới cho một tác phẩm của một nữ họa sĩ. “El sueño (La cama),” vẽ năm 1940, là một trong số ít tác phẩm của Kahlo được lưu giữ trong các bộ sưu tập tư nhân bên ngoài Mexico. Những tác phẩm ở Mexico không thể được bán ra nước ngoài hoặc tiêu hủy vì chúng được công nhận là di tích nghệ thuật.
Con số trong ngày: 1 nghìn tỷ đô la, là số tiền mà Donald Trump tuyên bố Ả Rập Saudi có kế hoạch đầu tư vào Mỹ.
TIÊU ĐIỂM
Cuộc chiến của Donald Trump với các trường đại học Mỹ
Hôm nay là hạn chót để các trường đại học Mỹ chấp nhận hoặc từ chối “thỏa thuận” mà chính quyền Trump đưa ra, một yêu cầu nhượng bộ để đổi lấy quyền tiếp cận ưu tiên các khoản tài trợ và hợp đồng liên bang. Trong số chín trường ban đầu được đề nghị thỏa thuận, hầu hết đều trả lời “không đời nào” một cách lịch sự. Vanderbilt và Đại học Texas cho biết họ có thể chấp nhận một phần của thỏa thuận. Họ đang ở các tiểu bang do Đảng Cộng hòa điều hành, nơi có nhiều nhà lập pháp và quan chức thuộc Nhóm MAGA. Các nhà quản lý ở đó có thể phản đối theo phản xạ, nhưng cần phải hành động thận trọng.
Thỏa thuận này rõ ràng là điều không thể chấp nhận đối với bất kỳ vị hiệu trưởng nào còn tự trọng, bởi nó đồng nghĩa với việc chính phủ can thiệp thô bạo vào công việc của họ. Trong số các yêu cầu bao gồm lệnh cấm nhân viên đại học phát ngôn về chính trị, giới hạn học phí và tuyển sinh sinh viên nước ngoài, cũng như hạn chế việc sử dụng nhà vệ sinh của sinh viên chuyển giới. Tất cả đều phù hợp với cuộc chiến chống lại những người thức tỉnh (war-on-woke) của Donald Trump và việc sử dụng quyền lực nhà nước để trừng phạt cánh tả. Nhưng chúng cũng phù hợp với xu hướng lạm quyền của Trump.
Hai mặt của nền kinh tế Đức
Trong hôm nay, S&P Global, một công ty xếp hạng tín nhiệm, sẽ công bố dữ liệu được theo dõi chặt chẽ về sản xuất và dịch vụ tại Đức trong tháng 11. Chỉ số Quản lý Mua hàng (PMI) sẽ cung cấp một số chỉ báo về tình hình kinh tế. Tháng trước, chỉ số này cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ trong hoạt động kinh doanh, đặc biệt là trong ngành dịch vụ.
Liệu hiệu suất mạnh mẽ đó có được duy trì hay không? Dù các công ty trong lĩnh vực ngân hàng và công nghệ thông tin đang phát triển mạnh, nhưng những công ty sản xuất kim loại lại đang gặp khó khăn. Công ty kỹ thuật Bosch và nhà sản xuất xe hơi Volkswagen đang phải cắt giảm hàng nghìn việc làm. Viện Nghiên cứu Kinh tế Cologne cho biết một phần ba số công ty được khảo sát đang có kế hoạch sa thải, trong đó các công ty sản xuất dự kiến sa thải nhiều nhân công nhất. Một báo cáo khác, của Hội đồng Chuyên gia Kinh tế Đức, một nhóm học giả tư vấn cho chính phủ, gần đây dự báo tăng trưởng chỉ 0,2% trong năm nay và 0,9% vào năm 2026. Hội đồng cảnh báo rằng các cơ hội do gói kích thích tài khóa khổng lồ của chính phủ mang lại có thể bị lãng phí. Các nhà sản xuất – từng là xương sống của nền kinh tế Đức – đang phải cắt giảm công việc.
Ngành thú y của Anh đối đầu thử thách
Tuần này, Triển lãm Thú y London, hội nghị thú y lớn nhất châu Âu, đã biến trung tâm Excel của thành phố thành một mê cung với loạt ma-nơ-canh hồi sức tim phổi cho chó, áp phích hình giun ký sinh, và những bộ xương mèo giả. Các nội dung bao gồm một khóa học cấp tốc về những việc cần làm khi gà bắt đầu thải phân giống như mì Ý, cho đến hướng dẫn tại sao lừa cư xử khác với ngựa. Một bài nói chuyện có tựa đề “Tình yêu trong bộ đồ phẫu thuật” cung cấp lời khuyên hẹn hò cho các bác sĩ thú y kiệt sức đang phải xoay xở với lịch trực.
Nhưng một cuộc điều tra của Cơ quan Cạnh tranh và Thị trường (CMA) về ngành này đang thu hút sự chú ý. Sau mười năm sáp nhập được thúc đẩy bởi các quỹ đầu tư tư nhân, sáu chuỗi phòng khám hiện đang sở hữu toàn bộ hoặc một phần khoảng 60% các phòng khám thú y ở Anh. Giá cả đã tăng vọt. Chi phí khám thú y tăng 63% từ năm 2016 đến năm 2023. CMA cảnh báo rằng lợi nhuận có vẻ cao hơn nhiều so với mức thị trường cạnh tranh cho phép. Tuy nhiên, sự bùng nổ này có thể sẽ không kéo dài. Lương tăng, tình trạng thiếu hụt nhân viên, và sự suy giảm dần của xu hướng nuôi thú cưng trong thời kỳ đại dịch đồng nghĩa với việc ngành này có thể sắp phải đối mặt với những ngày đen tối.
