Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Nhà Trắng cho biết các quan chức Mỹ và Ukraine sẽ gặp nhau tại Florida vào hôm nay để tiếp tục thảo luận về kế hoạch chấm dứt chiến tranh do Mỹ đề xuất. Tổng thống Donald Trump cho rằng con đường dẫn đến hòa bình ở Ukraine vẫn chưa rõ ràng, bất chấp cuộc gặp “khá tốt đẹp” giữa Vladimir Putin và các quan chức Mỹ hồi đầu tuần này. Trong khi đó, Ủy ban Châu Âu vừa đề xuất một kế hoạch gây tranh cãi nhằm tài trợ cho Ukraine bằng cách huy động khoảng 90 tỷ euro (105 tỷ đô la) được bảo đảm bằng tài sản bị đóng băng của nhà nước Nga.
Trump đề xuất nới lỏng tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu cho xe hơi Mỹ, nói rằng chúng “quá nặng nề.” Chính sách mới sẽ yêu cầu các nhà sản xuất xe hơi đạt mức tiết kiệm nhiên liệu trung bình 34,5 dặm/gallon (khoảng 6,5 km/lít) trên toàn bộ đội xe vào năm 2031, giảm so với mục tiêu trước đó là 50,4 dặm/gallon (khoảng 6,5 km/lít). Tổng thống đã đưa ra thông báo này khi đứng bên cạnh một số giám đốc điều hành của các hãng xe, bao gồm cả Jim Farley, người đứng đầu Ford.
Meta đã bắt đầu xóa trẻ em Australia khỏi nền tảng của mình trước lệnh cấm mạng xã hội đầu tiên trên thế giới. Bắt đầu từ ngày 10/12, Australia sẽ phạt các công ty nếu họ không thực hiện “các biện pháp hợp lý” để ngăn chặn trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng nền tảng của mình. Nước này tin rằng lệnh cấm sẽ bảo vệ trẻ em khỏi nội dung độc hại, nhưng những người chỉ trích lo ngại rằng nó chỉ đẩy trẻ em đến những nơi ít được quản lý hơn trên Internet.
Israel tuyên bố mở cửa khẩu Rafah giữa Gaza và Ai Cập trong vòng vài ngày tới, cho phép hàng ngàn người Palestine rời đi để điều trị y tế. Tuy nhiên, Ai Cập phủ nhận việc cửa khẩu sẽ được mở lại. Họ muốn cửa khẩu được mở theo cả hai hướng, vốn là điều đã được thỏa thuận trong thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 10. Trong khi đó, các quan chức ở Gaza tuyên bố rằng một cuộc không kích của Israel đã giết chết năm người. Israel khẳng định đã nhắm mục tiêu vào một “tên khủng bố Hamas.”
Một cơ quan giám sát của Lầu Năm Góc được cho là đã kết luận rằng Pete Hegseth, Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ, đã gây nguy hiểm cho quân đội khi sử dụng một ứng dụng nhắn tin để truyền đạt kế hoạch đánh bom Yemen. Một cuộc điều tra đã được mở sau khi Jeffrey Goldberg, tổng biên tập tờ Atlantic, vô tình bị thêm vào một nhóm chat Signal, nơi đang thảo luận về vụ tấn công hồi tháng 3 năm ngoái. Kết quả điều tra đầy đủ dự kiến sẽ được công bố trong hôm nay.
Giá đồng đạt mức cao kỷ lục 11.412 đô la/tấn trên thị trường London, một phần do hoạt động mua vào ồ ạt trước khi Mỹ áp thuế quan. Nguồn cung cũng bị thắt chặt do gián đoạn khai thác tại các mỏ ở Indonesia, Chile, và Congo hồi đầu năm nay. Việc triển khai xe điện và trí tuệ nhân tạo (AI) đã thúc đẩy nhu cầu kim loại này.
LandSpace, một công ty vũ trụ tư nhân của Trung Quốc, đã phóng tàu Chu Tước 3 lên quỹ đạo – nhưng tên lửa đẩy tái sử dụng của nó đã bốc cháy và rơi trước khi kịp hạ cánh xuống bãi đáp được chỉ định. Nguyên nhân vụ việc đang được điều tra. LandSpace hy vọng sẽ trở thành công ty thứ ba sau SpaceX, do Elon Musk đứng đầu, và Blue Origin, do Jeff Bezos sở hữu, hạ cánh thành công một tên lửa tái sử dụng.
Con số trong ngày: 5 tỷ đô la, là quy mô quỹ “mua sắm khẩn cấp” của Ấn Độ dành cho lực lượng vũ trang của nước này.
TIÊU ĐIỂM
Vladimir Putin đến thăm Delhi
Hôm nay, Vladimir Putin sẽ đến Ấn Độ tham dự hội nghị thượng đỉnh Nga-Ấn lần thứ 23, chuyến thăm đầu tiên của ông kể từ khi Nga xâm lược Ukraine năm 2022. Thời điểm diễn ra sự kiện thật kỳ lạ. Lượng dầu mà Ấn Độ mua từ Nga đang giảm do các lệnh trừng phạt ngày càng nghiêm ngặt của Mỹ và châu Âu, khiến việc vận chuyển, bảo hiểm, và thanh toán trở nên khó khăn hơn. Điều này khiến một số người ở phương Tây suy đoán rằng Ấn Độ có thể đang xem xét lại quan hệ.
Nhưng có lẽ họ đã lầm. Động thái gần đây của Donald Trump nhằm trừng phạt Ấn Độ vì mua dầu của Nga – áp mức thuế tổng cộng 50% đối với hàng hóa Ấn Độ – chỉ càng đẩy Ấn Độ xích lại gần hơn với đối tác lâu năm của mình. Thượng đỉnh Nga-Ấn lần này dự kiến sẽ thúc đẩy các dự án chung về vũ khí mới. Dù ngành công nghiệp quốc phòng Nga vốn bị mang tiếng là có tay nghề kém và nguồn cung không đáng tin cậy – và tình hình càng thêm tồi tệ do cuộc chiến ở Ukraine – nhưng Nga vẫn là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất của Ấn Độ, chiếm khoảng 35% lượng nhập khẩu quốc phòng của nước này. Thiết bị của Nga thường rẻ hơn và dễ mua hơn so với các lựa chọn thay thế của phương Tây. Hiện tại, Trump dường như đang giúp quan hệ Nga-Ấn tốt đẹp trở lại.
Những rạn nứt ở Trung Âu hiện rõ tại hội nghị thượng đỉnh Visegrad
Karol Nawrocki, Tổng thống Ba Lan, và Viktor Orban, Thủ tướng Hungary, có nhiều điểm chung. Cả hai đều là những nhà lãnh đạo dân túy cánh hữu thường chỉ trích gay gắt Brussels vì các quy định quá mức; họ cũng lên án nhập cư, quyền của người đồng tính, và các chính sách năng lượng xanh. Nhưng khi nói đến Nga, họ lại bất đồng quan điểm. Nawrocki chia sẻ thái độ phản đối Nga của những người đồng hương theo chủ nghĩa dân tộc; Ba Lan là một trong những nước ủng hộ Ukraine mạnh mẽ nhất. Còn Orban lại là nhà lãnh đạo thân Nga nhất trong EU, người đã cố gắng phủ quyết các lệnh trừng phạt và từ chối cắt giảm nhập khẩu dầu khí Nga của nước mình.
Trong tuần này, những khác biệt đó đã được thể hiện rõ tại hội nghị thượng đỉnh Visegrad ở Hungary, một cuộc họp thường niên của bốn quốc gia Trung Âu (hai nước còn lại là Cộng hòa Séc và Slovakia). Tuần trước, Orban đã có chuyến thăm thân thiện đến Moscow để gặp Tổng thống Vladimir Putin. Kết quả là Nawrocki đã hủy bỏ kế hoạch gặp riêng Orban vào hôm nay.
Đồng hồ xa xỉ chịu áp lực thuế quan
Hôm nay, Watches of Switzerland, nhà bán lẻ đồng hồ xa xỉ lớn nhất nước Anh, dự kiến sẽ công bố kết quả kinh doanh nửa đầu năm khá khả quan. Trong bản cập nhật giao dịch mới nhất – một bản xem trước kết quả – công ty cho biết doanh thu đã tăng 10% lên 845 triệu bảng Anh (1,1 tỷ đô la) trong sáu tháng kết thúc vào ngày 26/10.
Doanh số bán đồng hồ xa xỉ vẫn duy trì bất chấp những biến cố bất lợi. Hồi tháng 8, chính quyền Trump đã công bố mức thuế 39% đối với Thụy Sĩ, quốc gia thống trị thị trường và vận chuyển một phần năm lượng đồng hồ xuất khẩu sang Mỹ. Tháng tiếp theo, lượng xuất khẩu đã giảm 55%. Tuy nhiên, sang tháng 11, chính quyền Thụy Sĩ đã thuyết phục Donald Trump giảm mức thuế xuống còn 15%, giúp khôi phục cầu.
Mong muốn sở hữu những chiếc đồng hồ cao cấp của giới thượng lưu Mỹ vẫn chưa hề giảm sút. Watches of Switzerland, nơi bán ra khá nhiều đồng hồ Rolex, nói rằng, dù giá tăng cao, nhiều khách hàng vẫn vẫn đang xếp hàng trong danh sách chờ để sở hữu những mẫu đồng hồ được săn đón nhất. Nhờ đó, hoạt động kinh doanh tại Mỹ của công ty, hiện có quy mô gần bằng hoạt động tại Anh, đã đạt kết quả kinh doanh vượt trội trong cùng kỳ: doanh số tăng 20%.
Trump làm trung gian cho thỏa thuận giữa Rwanda và Congo
Trong hôm nay, Donald Trump sẽ tiếp đón các nhà lãnh đạo Rwanda và Cộng hòa Dân chủ Congo, những người sẽ ký cái mà Nhà Trắng gọi là “thỏa thuận hòa bình và kinh tế lịch sử.” Sự xuất hiện của Paul Kagame và Felix Tshisekedi báo hiệu giai đoạn mới nhất của các cuộc đàm phán do Mỹ làm trung gian nhằm giải quyết cuộc xung đột kéo dài ở miền đông Congo, nơi M23, một nhóm vũ trang được Rwanda hậu thuẫn, vẫn đang kiểm soát các thị trấn và thành phố quan trọng.
Vẫn còn nhiều điều phải giải quyết, đặc biệt là việc liệu lực lượng ủy nhiệm này có tiếp tục hiện diện trên lãnh thổ Congo hay không. Tuy nhiên, tất cả các bên đều thấy được lợi ích trong một thỏa thuận. Mỹ sẽ dễ dàng tiếp cận các khoáng sản quan trọng; Rwanda thì xây dựng được vùng đệm ở phía tây; còn Congo nhận được lời hứa về khoản đầu tư lớn từ Mỹ. Nhưng như thường lệ, người dân miền đông Congo, những người hiện đang sống dưới sự cai trị hà khắc của M23, có nguy cơ bị bỏ rơi.
