Category: Thế giới hôm nay

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ba lính Mỹ thiệt mạng và 34 người khác bị thương trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào căn cứ lính Mỹ ở Jordan nằm sát biên giới Syria. Tổng thống Joe Biden nói thủ phạm là “các nhóm chiến binh cực đoan do Iran hậu thuẫn” và cam kết sẽ bắt họ trả giá. Đây là thương vong đầu tiên của Mỹ ở Trung Đông kể từ khi cuộc chiến của Israel ở Gaza bắt đầu vào tháng 10. Cũng kể từ đó, khoảng 10 quốc gia khác đã bị lôi kéo vào vòng xoáy căng thẳng trong khu vực.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres kêu gọi các nước đã tạm dừng tài trợ cho UNRWA, cơ quan của LHQ dành cho người tị nạn Palestine, hãy xem xét lại và tuyên bố sẽ bắt bất kỳ nhân viên nào bị phát hiện có liên quan đến cuộc tấn công của Hamas vào Israel hôm 7 tháng 10 “phải chịu trách nhiệm.” Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc về Lãnh thổ Palestine cáo buộc 9 quốc gia phương Tây, trong đó có Mỹ và Đức, “trừng phạt chung” thường dân ở Gaza. Đại diện của Iran, Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ cũng chỉ trích động thái này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Giám đốc CIA được cho là sẽ giúp kết nối một thỏa thuận Hamas-Israel nhằm giải thoát con tin Israel. Trong những ngày tới, William Burns và giám đốc cơ quan tình báo Israel sẽ gặp các quan chức Ai Cập và Qatar. Hồi đầu tháng, Qatar và Pháp đã trung gian cho một thỏa thuận cho phép nhiều viện trợ nhân đạo hơn vào Gaza, với điều kiện một số loại thuốc sẽ được chuyển đến các con tin Israel. Tuy vậy, đàm phán để tiến tới giải phóng con tin vẫn diễn ra chậm chạp.

Chính phủ Iraq và Mỹ chuẩn bị bắt đầu đàm phán chính thức để chấm dứt sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Iraq và nâng tầm quan hệ song phương. Quân đội Mỹ đã có mặt ở Iraq từ năm 2003 và hiện có khoảng 2.500 binh sĩ đồn trú để ngăn Nhà nước Hồi giáo hồi sinh. Chính phủ Iraq đã nhiều lần kêu gọi Mỹ rút quân khỏi nước này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 26/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Bộ Quốc phòng Nga cho biết một máy bay quân sự Nga đã bị rơi ở vùng Belgorod, gần biên giới với Ukraine, khiến ít nhất 65 tù nhân chiến tranh Ukraine thiệt mạng. Hãng thông tấn nhà nước Ria Novosti cho biết có 9 người khác trên máy bay, bao gồm 6 thành viên phi hành đoàn. Chiếc máy bay được cho là đang đi đến một cuộc trao đổi tù nhân. Nga cáo buộc Ukraine bắn hạ máy bay nhưng không đưa ra bằng chứng. Ukraine chưa đưa ra bình luận.

Israel bác bỏ lệnh ngừng bắn ở Gaza. Người phát ngôn của chính phủ cho biết Israel sẽ không “bỏ cuộc” cho đến khi Hamas bị tiêu diệt. Trong khi đó, lực lượng Israel tiếp tục tấn công vào Khan Younis, thành phố lớn thứ hai của Gaza. Theo bộ y tế Hamas, quân đội Israel đang gây khó khăn cho dân thường trong việc tiếp cận bệnh viện. Nhưng Israel cho rằng Hamas đang dùng bệnh viện làm lá chắn, điều mà Hamas phủ nhận. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Khoảng 20 người thân của những người Israel bị Hamas bắt làm con tin đã xông vào phiên họp ủy ban quốc hội ở Jerusalem. Bất đồng quan điểm trong nước đang gia tăng, khi thân nhân của các con tin đã nhiều lần biểu tình bên ngoài nhà riêng của thủ tướng Binyamin Netanyahu. Hôm Chủ nhật, ông Netanyahu đã từ chối lời đề nghị thả con tin của Hamas để đổi lấy việc quân đội Israel rút hoàn toàn khỏi Gaza. Khoảng 130 người vẫn bị giam giữ ở Gaza.

Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ FAA yêu cầu các hãng hàng không kiểm tra mấu cắm cửa trên các mẫu Boeing 737-900 ER của họ. Mẫu này có thiết kế giống 737 MAX 9, dòng máy bay vừa ghi nhận chuyến bay Alaska Airlines bị bung cửa hồi đầu tháng. FAA trước đó nói tất cả máy bay dòng 737 MAX 9 vẫn chưa được bay cho đến khi Boeing cung cấp thêm thông tin. Continue reading “Thế giới hôm nay: 23/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các đòn tấn công tên lửa vào Iraq, Lebanon, Syria và Yemen hôm thứ Bảy vừa qua có nguy cơ làm mở rộng chiến trường ở Trung Đông. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran cho biết tên lửa do Israel bắn vào Damascus đã giết chết 5 thành viên của họ; trong khi các nguồn tin an ninh Lebanon nói một cuộc tấn công của Israel đã giết chết một thành viên của Hizbullah. Ở phía ngược lại, các phiến quân được Iran hậu thuẫn ở Iraq đã tấn công làm bị thương một số binh sĩ Mỹ. Tổng thống Iran tuyên bố sẽ trừng phạt Israel vì cuộc tấn công vào Syria.

Binyamin Netanyahu đã công khai đấu khẩu với Joe Biden, một trong những người ủng hộ nhiệt thành nhất của Israel trong cuộc chiến ở Gaza. Người phát ngôn của thủ tướng Israel thông báo Netanyahu nói với Biden trong điện đàm rằng sẽ không có một nhà nước Palestine có chủ quyền nào được tồn tại, do mối đe dọa mà nó sẽ gây ra cho an ninh của Israel. Nhưng chính ông Biden đã nói chỉ vài giờ trước đó rằng ông tự tin giải pháp như vậy là khả thi khi ông Netanyahu nắm quyền. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Iran đã triệu tập đại sứ của Pakistan để truy vấn về một vụ tấn công gần biên giới hai nước. Trước đó Pakistan đã tiến hành “các đòn tấn công quân sự chính xác” bên trong Iran để tiêu diệt “một số kẻ khủng bố.” Chính quyền Iran cho biết 9 người đã thiệt mạng, trong đó có phụ nữ và trẻ em. Vụ tấn công xảy ra hai ngày sau khi Iran tiến hành các cuộc tấn công tương tự nhằm vào phiến quân hoạt động ở Pakistan. Hôm thứ Tư, Pakistan đã triệu hồi đại sứ từ Iran và tạm thời đình chỉ tất cả các chuyến thăm cấp cao giữa hai nước.

Binyamin Netanyahu cho biết ông đã nói với Mỹ rằng ông phản đối một nhà nước Palestine sau chiến tranh. Ông nói trong một cuộc họp báo: “Israel cần kiểm soát an ninh trên toàn bộ lãnh thổ phía tây Jordan. Sau đó, người phát ngôn của bộ ngoại giao Mỹ lên tiếng, cho rằng sẽ “không có cách nào” giải quyết các vấn đề an ninh lâu dài của Israel “nếu không thành lập một nhà nước Palestine.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Mỹ tiếp tục tấn công các mục tiêu của Houthi ở Yemen, vài giờ sau khi phiến quân nhận trách nhiệm tấn công một tàu chở hàng của Hy Lạp ở Biển Đỏ. Đòn không kích của Mỹ được cho là nhắm vào các tên lửa chống hạm đang sẵn sàng phóng. Các hành vi bạo lực của Houthi, một nhóm khủng bố do Iran hậu thuẫn kiểm soát các vùng rộng lớn ở Yemen, đang làm gián đoạn thương mại toàn cầu. Volvo cho biết họ đã ngừng sản xuất tại nhà máy ở Bỉ vì giao hàng bị chậm trễ, trong khi một công ty vận hành tàu chở khí đốt cho Shell đã thông báo chuyển hướng khỏi Biển Đỏ.

Donald Trump đến tòa án ở New York cho phiên toà xử vụ kiện phỉ báng của E. Jean Carroll, một nhà văn từng buộc tội ông Trump lạm dụng tình dục vào năm ngoái. Sau ngày đầu của phiên tòa, ông Trump sẽ tới New Hampshire, một tuần trước cuộc bỏ phiếu bầu ứng viên Cộng hòa. Hôm thứ Hai, ông Trump đã giành chiến thắng trong cuộc họp kín của đảng Cộng hòa ở Iowa với tỉ lệ phiếu khoảng 50%. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một phái đoàn gồm các cựu quan chức Mỹ đã đến Đài Loan gặp William Lại Thanh Đức, tổng thống đắc cử, và Thái Anh Văn, đương kim tổng thống. Họ cho biết cam kết của Mỹ với Đài Loan là “vững chắc” và ca ngợi tiến trình dân chủ của hòn đảo này. Ông Lại bày tỏ mong muốn làm sâu sắc thêm quan hệ với Mỹ. Chuyến thăm diễn ra khi Nauru, một đảo quốc nhỏ ở Thái Bình Dương, cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan sau cuộc bầu cử. Thứ trưởng ngoại giao Đài Loan cáo buộc Trung Quốc đang cố gắng “cưỡng đoạt các quan hệ ngoại giao của Đài Loan” bằng cách tiếp cận Nauru.

Mỹ cho biết một tên lửa của Houthi đã tấn công một tàu chở hàng của Mỹ ngoài khơi bờ biển phía nam Yemen. Không có ai bị thương. Trước đó hôm thứ Hai, Mỹ đã bắn hạ một tên lửa do Houthi bắn vào tàu Hải quân Mỹ. Tuần trước, Washington cũng đã cho tiến hành không kích vào nhóm chiến binh do Iran hậu thuẫn ở Yemen. Thủ tướng Anh Rishi Sunak nói 13 mục tiêu quân sự của Houthi đã bị phá hủy trong các đòn không kích. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trung Quốc kêu gọi các chính phủ nước ngoài đã chúc mừng tổng thống đắc cử William Lại Thanh Đức của Đảng Dân tiến Đài Loan không can thiệp vào “công việc nội bộ” của Trung Quốc. Mỹ, Anh, Nhật và Liên minh châu Âu đều ca ngợi kết quả bầu cử. Trong các cuộc bầu cử lập pháp diễn ra đồng thời, DPP đã mất đa số trong quốc hội. Một phát ngôn viên của Trung Quốc cho biết kết quả bầu cử cho thấy DPP “không đại diện cho dư luận chính thống” và Trung Quốc vẫn đặt mục tiêu “thống nhất đất nước.” Bộ ngoại giao Đài Loan kêu gọi Trung Quốc “đối mặt với thực tế.”

Hàng nghìn người Israel, trong đó có thân nhân của những người vẫn đang bị Hamas bắt làm con tin ở Gaza, đã tề tựu về Tel Aviv để đánh dấu 100 ngày kể từ vụ tấn công của Hamas hôm 7/10. Khoảng 130 con tin vẫn đang mất tích; và 110 người đã được thả vào tháng 11. Một cuộc biểu tình lớn ủng hộ Israel đã được tổ chức tại London sau cuộc tuần hành ủng hộ Palestine hôm thứ Bảy. Continue reading “Thế giới hôm nay: 15/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói “sẽ có hậu quả” nếu Houthi, một nhóm chiến binh được Iran hậu thuẫn, tiếp tục tấn công các tàu hàng ở Biển Đỏ. Ông Blinken cho rằng nhóm phiến quân Yemen này thể hiện “mối đe dọa rõ ràng đối với lợi ích của các nước trên thế giới,” sau khi lực lượng Mỹ và Anh bắn hạ 21 máy bay không người lái và tên lửa do nhóm phóng đi. Houthi đã tăng cường tấn công các tàu thương mại để trả đũa cuộc chiến của Israel ở Gaza, buộc nhiều hãng tàu phải thay đổi đường đi.

Nhóm khủng bố Al-Shabab đã bắt giữ một chiếc trực thăng Liên Hợp Quốc vừa hạ cánh xuống khu vực do họ kiểm soát ở Somalia. Theo báo chí đưa tin, chiếc máy bay chở 9 hành khách, trong đó có cả người Somali và người nước ngoài: 6 người bị bắt, 1 người thiệt mạng và 2 người trốn thoát. LHQ hỗ trợ quân đội gìn giữ hòa bình của Liên minh châu Phi ở Somalia; chiếc trực thăng trên vốn được dùng để chở thương binh. Continue reading “Thế giới hôm nay: 11/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Không kích của Israel ở miền nam Lebanon đã giết chết một chỉ huy cấp cao của Hizbullah, một nhóm chiến binh do Iran hậu thuẫn. Cuộc tấn công được thực hiện sau khi ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cảnh báo xung đột ở Trung Đông “có thể dễ dàng di căn lan rộng” trong bối cảnh ông công du 5 ngày tới khu vực. Ông sẽ đến thăm Ả Rập Saudi vào thứ Hai trước khi tới Israel, nơi ông dự kiến sẽ thúc giục các quan chức nỗ lực tránh thương vong cho dân thường ở Gaza. Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu thề sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi Hamas bị loại bỏ.

Tổng thống Somalia, Hassan Sheikh Mohamud, cảnh báo Ethiopia không nên tiến tới thỏa thuận với Somaliland, một khu vực ly khai của Somalia, về quyền tiếp cận Biển Đỏ. Thỏa thuận sẽ chứng kiến Ethiopia đổi cổ phần của hãng hàng không quốc doanh Ethiopian Airlines cho Somaliland để đổi lấy một hành lang xuyên lãnh thổ đến bờ biển. Ông Mohamud cho biết ông sẽ “thực hiện mọi biện pháp cần thiết” để bảo vệ “lãnh thổ Somali.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/01/2024”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một vụ nổ đã xảy ra ở phía nam Beirut, trong khu vực được cho là thành trì của Hizbullah, lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn ở Lebanon. Hãng thông tấn nhà nước Lebanon cho biết cuộc tấn công được tiến hành bởi một máy bay không người lái của Israel nhắm vào một văn phòng của Hamas. Hamas xác nhận có 3 thành viên của nhóm thiệt mạng, bao gồm Saleh al-Arouri, một quan chức cấp cao. Trong khi đó, lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh cho biết các con tin bị bắt hôm 7/10 sẽ chỉ được thả theo điều kiện của nhóm.

Hiệu trưởng Harvard, Claudine Gay (trong hình), sẽ từ chức sau khi bị điều tra vì đạo văn. Là hiệu trưởng da đen đầu tiên và nữ thứ hai (đồng thời là người có thời gian tại nhiệm ngắn nhất), Tiến sĩ Gay bị phản ứng dữ dội vào tháng trước vì những câu trả lời lảng tránh của bà trong một phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ về chủ nghĩa bài Do Thái. Harvard sau đó đã ủng hộ Tiến sĩ Gay và xóa bỏ các cáo buộc “hành vi sai trái trong nghiên cứu” của bà. Nhưng những cáo buộc đạo văn mới, chủ yếu do truyền thông bảo thủ thúc đẩy, tiếp tục đổ bộ dồn dập cho tới nay. Continue reading “Thế giới hôm nay: 03/01/2024”