Nguồn: “NATO pact signed,” History.com (truy cập ngày 03/4/2015).
Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng
Vào ngày này năm 1949, Hoa Kỳ cùng 11 quốc gia khác thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), một hiệp ước phòng thủ chung nhằm kiềm chế sự bành trướng của Liên Xô sang Tây Âu. NATO là liên minh quân sự chính do Mỹ dẫn đầu đối trọng lại Liên Xô trong suốt Chiến tranh Lạnh.
Quan hệ giữa Mỹ và Liên Xô bắt đầu xấu đi nhanh chóng trong năm 1948. Hai nước có nhiều bất đồng gay gắt về tình trạng hậu thế chiến của Đức: người Mỹ nhấn mạnh vào việc phục hồi và cuối cùng là tái vũ trang cho Đức, còn Liên Xô kiên quyết phản đối những hành động như vậy. Tháng 6 năm 1948, Liên Xô chặn mọi tuyến đường trên bộ dẫn đến vùng chiếm đóng của Mỹ ở Tây Berlin (vốn nằm giữa vùng chiếm đóng của Liên Xô), do đó Mỹ phải cung cấp thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác cho dân số của khu vực (hơn 2 triệu người khi đó) bằng đường không cho đến khi Liên Xô nhượng bộ và dỡ bỏ lệnh phong tỏa vào tháng 5 năm 1949.
Tháng 1 năm 1949, trong bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội (State of the Union Address) của mình, Tổng thống Harry S. Truman đã cảnh báo rằng các lực lượng dân chủ và chủ nghĩa cộng sản đang mắc kẹt trong một cuộc đối đầu nguy hiểm, và ông kêu gọi một liên minh phòng thủ giữa các quốc gia Bắc Đại Tây Dương và Mỹ. Tháng 4 năm 1949, đại diện của Bỉ, Canada, Đan Mạch, Pháp, Anh, Iceland, Italy, Luxembourg, Hà Lan, Na Uy, Bồ Đào Nha, và Mỹ ký hiệp ước NATO. Theo đó, “một cuộc tấn công vũ trang chống lại một hoặc nhiều quốc gia NATO… sẽ được coi là một cuộc tấn công chống lại tất cả.” Tổng thống Mỹ Harry S. Truman hoan nghênh tổ chức này như là “một lá chắn chống xâm lược.”
Không phải mọi người Mỹ đều ủng hộ NATO. Những người theo chủ nghĩa biệt lập như Thượng nghị sĩ Robert A. Taft tuyên bố rằng NATO “không phải là một chương trình hòa bình; mà là một chương trình chiến tranh.” Tuy nhiên, đa số đều nhìn nhận tổ chức này như một phản ứng cần thiết với các mối đe dọa của chủ nghĩa cộng sản. Thượng viện Mỹ phê chuẩn hiệp ước trong tháng 6 năm 1949 với đa số phiếu. Ít năm sau đó, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, và Tây Đức cũng tham gia. Liên Xô đã lên án NATO như một liên minh hiếu chiến và đáp trả bằng cách thành lập Khối Warszawa (một liên minh quân sự giữa Liên Xô và các nước Đông Âu) năm 1955.
NATO tồn tại trong suốt Chiến tranh Lạnh, và tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong châu Âu hậu Chiến tranh Lạnh. Chẳng hạn, các lực lượng quân sự của NATO đã giúp chấm dứt Nội chiến Bosnia (1992-1995).
Các chú thích trong ngoặc đơn là của người dịch.
