Nguồn: “President Polk declares war on Mexico”, History.com (truy cập ngày 13/05/2016).
Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân
Vào ngày này năm 1846, Quốc hội Hoa Kỳ đã bỏ phiếu với tỉ lệ áp đảo để ủng hộ yêu cầu của Tổng thống James K. Polk trong việc tuyên chiến với Mexico do một tranh chấp về Texas.
Do bị Mexico đe dọa chiến tranh, Hoa Kỳ đã tự kiềm chế không sáp nhập Texas sau khi Texas giành được độc lập khỏi Mexico vào năm 1836. Tuy nhiên, trong năm 1844, Tổng thống John Tyler đã khởi động lại các cuộc đàm phán với Cộng hòa Texas, dẫn tới một Hiệp ước Sáp nhập. Ban đầu hiệp ước bị Thượng viện bỏ phiếu bác bỏ với một tỉ lệ cách biệt lớn bởi vì Texas sẽ phá vỡ thế cân bằng giữa các bang ủng hộ và chống chế độ nô lệ ở miền Bắc và miền Nam, đồng thời dẫn tới nguy cơ chiến tranh với Mexico, nước đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ.
Nhưng ngay trước khi hết nhiệm kỳ và với sự ủng hộ của Tổng thống đắc cử (tức đã được bầu nhưng chưa nhậm chức) James Polk, ông Tyler đã giành được một nghị quyết chung do lưỡng viện thông qua ngày 1 tháng 3 năm 1845. Vì vậy, Texas đã được nhận vào Liên bang Hoa Kỳ vào ngày 29/12.
Mặc dù Mexico đã không tuyên bố chiến tranh như đã đe dọa, nhưng quan hệ giữa hai nước vẫn căng thẳng do tranh chấp biên giới, và vào tháng Bảy năm 1845, Tổng thống Polk đã ra lệnh cho quân tiến vào vùng đất tranh chấp nằm giữa sông Neuces và sông Rio Grande. Vào tháng 11, Polk cử nhà ngoại giao John Slidell sang Mexico để đàm phán việc điều chỉnh biên giới nhằm đổi lại việc chính phủ Hoa Kỳ đồng ý chấm dứt các khiếu kiện của công dân Hoa Kỳ chống lại Mexico, đồng thời hỏi mua thêm California và New Mexico. Sau khi sứ mệnh ngoại giao này thất bại, quân đội Hoa Kỳ dưới quyền Tướng Zachary Taylor đã tiến tới vùng cửa sông Rio Grande, dòng sông mà tiểu bang Texas tuyên bố là ranh giới phía nam của mình với Mexico.
Mexico tuyên bố rằng ranh giới giữa Mexico và Texas phải là sông Nueces nằm phía đông bắc sông Rio Grande, do đó coi việc tiến quân của Taylor là một hành động xâm lược. Do đó vào tháng 4 năm 1846, Mexico đã đưa quân vượt qua sông Rio Grande. Đến lượt mình, Polk tuyên bố việc tiến quân của Mexico là một cuộc xâm lược vào lãnh thổ Hoa Kỳ, và vào ngày 11 tháng 5 năm 1846, ông đã yêu cầu Quốc hội tuyên chiến với Mexico, điều đã diễn ra hai ngày sau đó.
Sau gần hai năm giao tranh, hòa bình đã được tái lập thông qua Hiệp ước Guadalupe Hidalgo, ký ngày 2 tháng 2 năm 1848. Sông Rio Grande được xác nhận là ranh giới phía nam của Texas, đồng thời California và New Mexico đã được nhượng lại cho Hoa Kỳ. Đổi lại, Mỹ đã trả cho Mexico tổng số tiền 15 triệu đô la và đồng ý chấm dứt mọi khiếu nại của công dân Hoa Kỳ chống lại Mexico.
Xem thêm:
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”420″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]
