Nguồn: “USSR expelled from the League of Nations,” History.com (truy cập ngày 13/12/2015).
Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng
Vào ngày này năm 1939, Hội Quốc Liên, tổ chức gìn giữ hòa bình quốc tế được thành lập sau khi Thế chiến I chấm dứt, đã trục xuất Liên bang Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết để đáp trả việc nước này xâm lược Phần Lan ngày 30 tháng 11 trước đó.
Mặc dù Hội Quốc Liên chủ yếu là đứa con tinh thần của Tổng thống Woodrow Wilson, Hoa Kỳ, dẫu sẽ có ghế trong Hội đồng Điều hành, đã không tham gia tổ chức này. Phái theo chủ nghĩa biệt lập ở Thượng viện – không hài lòng trước sự can thiệp của Mỹ trong Thế chiến I, cuộc chiến mà họ cho là nội chiến của châu Âu hơn là một cuộc thế chiến thật sự – đã ngăn cản sự tham gia của Mỹ.
http://nghiencuuquocte.net/2015/09/12/hoi-quoc-lien/
Trong khi ra đời với sứ mệnh cao cả là ngăn chặn một cuộc “Đại Chiến” khác, Hội Quốc Liên đã tỏ ra không hiệu quả khi không thể bảo vệ Trung Quốc khỏi cuộc xâm lược của Nhật Bản hay bảo vệ Ethiopia khỏi cuộc xâm lược của phát xít Ý. Hội Quốc Liên cũng vô dụng trong việc ngăn chặn quá trình tái quân sự hóa của Đức, vốn là một hành động vi phạm Hòa ước Versailles, văn kiện chính thức xác lập các điều khoản hòa bình cho sự kết thúc của Thế chiến I.
Đức và Nhật Bản đã đơn phương rút khỏi Hội Quốc Liên vào năm 1933, tiếp đó là Ý năm 1937. Ý đồ đế quốc thật sự của Liên Xô sớm trở nên rõ ràng với việc nước này chiếm đóng miền Đông Ba Lan tháng 9 năm 1939 với mục đích bên ngoài là để bảo vệ Ukraine và Belarus, hai đất nước “anh em xương máu” của Nga vốn được cho là đang bị Ba Lan đe dọa. Sau đó Litva, Latvia, và Estonia do lo sợ cũng ký vào các hiệp định “tương trợ,” chủ yếu là những thỏa thuận đơn phương cho phép Liên Xô đặt các căn cứ không quân và hải quân ở các nước này.
Nhưng việc Liên Xô xâm lược Phần Lan, nơi không có sự khiêu khích hay hiệp ước nào có thể được viện dẫn để biện minh cho hành động này, đã làm dấy lên phản ứng trên toàn thế giới. Mặc dù là một “đồng minh” của Liên Xô, Tổng thống Roosevelt cũng lên án cuộc xâm lược, khiến Liên Xô rút khỏi Hội chợ Quốc tế New York 1939. Cuối cùng, Hội Quốc Liên, gần như đang trút hơi thở cuối cùng, trục xuất Liên Xô khỏi tổ chức.
Ảnh: Ngoại trưởng Phần Lan Aarno Yrjö-Koskinen (trái) và Đại sứ Liên Xô tại Helsinki Ivan Maisky ký Hiệp ước Bất xâm phạm Xô-Phần ngày 21 tháng 1 năm 1932.
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”620″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]