Claudius Galen: Người tiên phong của giải phẫu y khoa

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Historic figures, BBC

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Claudius Galen (130 SCN – 210 SCN) là một nhà văn, nhà triết học và là bác sĩ nổi tiếng nhất của Đế chế La Mã với những lý thuyết làm nền tảng cho y học châu Âu trong suốt 1.500 năm.

Claudius Galen sinh ra ở Pergamum (Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay) và có cha mẹ là người Hy Lạp. Ông từng học tại Hy Lạp, Alexandria và các vùng khác của Tiểu Á, sau đó trở về quê nhà và làm bác sĩ chính cho trường đấu sĩ ở Pergamum. Công việc này đã giúp ông có được kinh nghiệm phong phú trong việc điều trị vết thương.

Đầu những năm 160 SCN, Galen chuyển đến Rome làm việc. Chỉ trừ một khoảng thời gian ngắn trở lại Pergamum thì Galen đã dành trọn phần đời còn lại ở thủ đô La Mã. Ông trở thành bác sĩ cho hoàng đế Marcus Aurelius và sau đó là cho những người kế vị Aurelius là Commodus và Septimius Severus.

Galen còn là người tiên phong của phương pháp thí nghiệm trong giải phẫu y học; suốt cuộc đời mình, ông đã giải phẫu nhiều động vật để tìm hiểu về cách cơ thể vận hành. Một số quan sát về giải phẫu và sinh lý của ông đã cho ra kết quả chính xác. Ví dụ, Galen đã chứng minh nước tiểu được hình thành trong thận (trái với niềm tin phổ biến là từ bàng quang). Khám phá quan trọng nhất của ông là việc động mạch mang máu, dù ông không phát hiện ra sự tuần hoàn.

Ngoài việc là tác giả của hàng trăm chuyên luận, Galen đã tổng hợp toàn bộ lý thuyết y khoa quan trọng của Hy Lạp và La Mã cho đến lúc đó, đồng thời bổ sung những khám phá và lý thuyết của riêng mình. Sau khi ông qua đời, ảnh hưởng to lớn của Galen đối với y học tiếp tục kéo dài 15 thế kỷ. Tới thời Phục hưng nhiều lý thuyết của ông mới bị bác bỏ.