Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và thủ tướng Anh Boris Johnson đã đồng ý tiếp tục đàm phán về một thỏa thuận thương mại hậu Brexit. Hai bên vẫn còn mâu thuẫn về các quy tắc cạnh tranh và quyền đánh cá. Giai đoạn chuyển tiếp của Anh, khoảng thời gian các quy tắc EU vẫn được áp dụng và Anh vẫn còn quyền truy cập vào thị trường chung của khối, sẽ kết thúc vào ngày 31 tháng 12.
Pfizer đã vận chuyển những liều vắc-xin covid-19 đầu tiên đến các bang của Mỹ từ nhà máy ở Kalamazoo, Michigan. Vào thứ Sáu, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt loại thuốc do Pfizer đồng phát triển với hãng dược BioNTech cho mục đích sử dụng trong trường hợp khẩn cấp; những mũi tiêm đầu tiên vào hôm nay sẽ áp dụng cho các nhân viên y tế. Anh và Canada cũng đã chấp thuận loại vắc xin này, và Anh khởi động tiêm chủng hồi tuần trước.
Hàng chục nghìn nông dân biểu tình ở Delhi để phản đối kế hoạch của thủ tướng Narendra Modi trong việc thay đổi luật định giá và mang lại cho các công ty tư nhân nhiều lợi thế hơn khi mua nông phẩm. Nông dân nhấn mạnh thay đổi sẽ làm tổn hại lợi ích của họ, nhưng ông Modi khẳng định chúng sẽ giúp tăng thu nhập của nông dân. Sáu vòng đàm phán giữa chính phủ và các công đoàn nông nghiệp đã thất bại.
Thủ tướng Đức Angela Merkel công bố các quy định hạn chế coronavirus chặt chẽ hơn, bao gồm đóng cửa hầu hết các cửa hàng cho đến giữa tháng 1. Các số liệu công bố vào Chủ nhật cho thấy số ca covid-19 mới trong ngày lên tới hơn 20.000. Trong khi đó, Tổng thống Hàn Quốc cảnh báo nước này có thể cần phải lần đầu tiên áp đặt mức hạn chế nghiêm ngặt nhất của mình, sau khi ca nhiễm mới đạt mức tăng kỷ lục lần thứ hai trong nhiều ngày.
Armenia và Azerbaijan đổ lỗi cho nhau về các cuộc đụng độ ở vùng Nagorno-Karabakh khiến ít nhất 4 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Đây là những thương vong đầu tiên kể từ khi hai nước ký một thỏa thuận hòa bình xoay quanh khu vực tranh chấp hồi tháng trước.
Bốn người đã bị đâm và 20 người bị bắt ở nhiều thành phố Mỹ trong các cuộc mít tinh do những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump tổ chức. Những người tuần hành khẳng định ông Trump thắng cuộc bầu cử tháng trước, và đã đụng độ với những người phản đối, và trong một số trường hợp là cả cảnh sát. Tổng thống Trump tiếp tục tuyên bố chiến thắng của Joe Biden là gian lận dù không đưa ra được bằng chứng nào. Hôm nay đại cử tri đoàn của Mỹ sẽ họp để xác nhận kết quả.
AstraZeneca, công ty dược phẩm Anh-Thụy Điển đang phát triển vắc-xin covid-19 với Đại học Oxford, đã đồng ý mua Alexion, một hãng dược của Mỹ, với giá 39 tỷ USD. Thỏa thuận này sẽ cải thiện sự hiện diện của AstraZeneca ở Mỹ và giúp công ty mở rộng sang các lĩnh vực mới như miễn dịch học.
TIÊU ĐIỂM
Đại cử tri đoàn của Mỹ đi bỏ phiếu
Trong hệ thống đại cử tri đoàn phức tạp của Mỹ, khi cử tri bỏ phiếu bầu tổng thống, về mặt kỹ thuật họ đang bỏ phiếu cho một nhóm đại cử tri để đi bầu cho ứng viên đó. 538 đại cử tri này, được phân bổ cho các bang theo dân số, được gọi là cử tri đoàn. Hôm nay, các đại cử tri sẽ họp tại thủ phủ bang mình để bỏ phiếu: mỗi người một phiếu cho tổng thống và phó tổng thống.
Việc Joe Biden và Kamala Harris thắng là điều không còn gì phải nghi ngờ. Theo luật, các đại cử tri ủng hộ người thắng phiếu phổ thông ở các bang. Nhưng cho dù thua hôm nay hay ngày 3 tháng 11, trong mọi cuộc kiểm phiếu lại được yêu cầu hay trong 58 trên 59 vụ kiện, Donald Trump vẫn khó có thể nhượng bộ. Ông đã quyên góp được hơn 200 triệu đô la kể từ cuộc bầu cử và hầu hết các đảng viên Cộng hòa ủng hộ quyền tranh chấp kết quả của ông. Vào ngày 6 tháng 1, Quốc hội mới sẽ nghe kết quả và công bố người chiến thắng — một diễn biến theo quy trình nữa mà gần như chắc chắn sẽ bị chậm lại do sự phản đối từ đảng Cộng hòa.
Mỹ áp lệnh trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ vì mua S-400
Sau nhiều tháng ngăn cản, Mỹ đã sẵn sàng công bố biện pháp trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ quanh việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga vào tuần này. Tổng thống Mỹ Donald Trump trước đó đã bỏ qua cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan dù vi phạm một luật của Mỹ là cấm mua hàng từ các công ty vũ khí của Nga. Việc Quốc hội thông qua dự luật quốc phòng yêu cầu Trump áp đặt lệnh trừng phạt đã buộc ông phải ra tay.
Động thái này sẽ đánh dấu lần thứ ba Mỹ áp dụng biện pháp trừng phạt lên đồng minh NATO trong suốt nhiều năm qua. EU đã công bố các biện pháp trừng phạt của riêng mình lên Thổ Nhĩ Kỳ vào tuần trước về hoạt động khoan dầu và các hành động quân sự của nước này ở vùng biển tranh chấp ở Đông Địa Trung Hải. Ông Erdogan không cần phải tuyệt vọng vào lúc này. Đó là vì Mỹ không quan tâm đến việc phá hủy nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ, và các lệnh trừng phạt của họ chủ yếu mang tính biểu tượng. Nhưng nếu Thổ Nhĩ Kỳ không thay đổi hướng đi, các lệnh trừng phạt mới sẽ chỉ là vấn đề thời gian.
Apple ra mắt Fitness+
Công ty giá trị nhất thế giới không bao giờ đứng yên. Hôm nay Apple ra mắt Fitness+, một loạt các lớp tập thể dục trực tuyến từ nâng tạ đến đạp xe đến yoga. Gã khổng lồ công nghệ sẽ đối đầu với Peloton, một nhà cung cấp xe đạp tập thể dục đắt tiền, có kết nối internet, và là công ty có giá cổ phiếu tăng bốn lần trong năm nay khi các phòng tập thể dục đóng cửa khiến nó trở thành mặt hàng nóng. Hiện tại, Apple sẽ không bán thiết bị tập thể dục mà cạnh tranh với dịch vụ đăng ký tập luyện có giá rẻ hơn của Peloton.
Các huấn luyện viên nổi tiếng của Peloton khiến hãng khó bị đánh bại, nhưng Apple hy vọng sẽ thắng về giá cả. Mức giá của họ thấp hơn gói rẻ nhất của Peloton khoảng 3 đô la một tháng. Họ cũng có thể điều chỉnh các lớp phù hợp với hàng triệu tiện ích của họ theo những cách mà các ứng dụng thể dục khác không làm được. Nhưng Apple không cần lật đổ Peloton để thành công. Fitness+ chỉ là một trong số các gói đăng ký khác của Apple — bên cạnh các dịch vụ phát trực tuyến nhạc và truyền hình — vốn sẽ giữ người dùng gắn kết với các thiết bị của công ty, con gà đẻ trứng vàng thật sự của họ.
TikTok có thể đạt một số thắng lợi pháp lý ở Mỹ
Hôm nay, một tòa phúc thẩm liên bang sẽ nghe tranh luận miệng của chính phủ Hoa Kỳ phản đối phán quyết bỏ lệnh cấm TikTok của một thẩm phán. Nếu tòa ủng hộ TikTok, đây sẽ là một dấu hiệu khác cho thấy ứng dụng truyền thông xã hội Trung Quốc đang hướng tới sự an toàn về pháp lý mặc dù đã sống trong tình trạng lấp lửng kể từ ngày 20 tháng 9. Đó là thời hạn đầu tiên do Tổng thống Donald Trump đặt ra để ứng dụng được bán cho các công ty Mỹ (ông Trump viện dẫn những lo ngại an ninh quốc gia; TikTok nói hoàn toàn vô căn cứ).
Sau đó, công ty mẹ Trung Quốc của TikTok, ByteDance, đã đồng ý bán cổ phần của TikTok cho Oracle và Walmart, hai công ty Mỹ, và chính phủ Mỹ đã cho họ thêm thời gian để thỏa thuận. Hạn chót đến vào ngày 4 tháng 12 nhưng một thỏa thuận cuối cùng với Oracle được cho là sẽ hoàn thành vào bất cứ lúc nào. Trong khi đó, TikTok đạt được nhiều chiến thắng pháp lý hơn trước chính phủ. 37 ngày nữa, Tổng thống đắc cử Joe Biden, người ít nói về TikTok, sẽ tiếp nhận vụ việc.
Liên minh cầm quyền của Đức sắp bầu lãnh đạo mới
Hôm nay, Liên minh Dân chủ Thiên Chúa giáo (CDU) cầm quyền của Đức sẽ hoàn thiện các quy tắc cho cuộc bầu cử lãnh đạo vào giữa tháng 1. Đại dịch đã khiến hai lần đại hội được lên kế hoạch sẵn trước đó phải hủy bỏ; với số ca nhiễm covid-19 tăng trở lại, các quan chức CDU có thể công bố một sự kiện trực tuyến, tại đó 1.001 đại biểu sẽ xem ba ứng viên phát biểu trước khi đưa ra lựa chọn của họ.
Người chiến thắng có khả năng trở thành ứng viên thủ tướng chung của CDU và đảng chị em Bavaria của nó trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 9 tới — và sau đó thay Angela Merkel đứng đầu một chính phủ liên minh mới. Cuộc đua vẫn còn rộng mở. Các thành viên Đảng thích Friedrich Merz, một người bảo thủ truyền thống, người đã rời bỏ chính trường hơn một thập niên trước và chỉ trích giới tinh hoa trong đảng. Nhưng nhiều đại biểu chú ý đến khả năng thắng tổng tuyển cử lại thích cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn của Armin Laschet, một thủ hiến bang, hoặc Norbert Röttgen, một nghị sĩ và chuyên gia chính sách đối ngoại.
