Thế giới hôm nay: 08/12/2021

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Người tị nạn Rohingya đã đệ đơn kiện tập thể chống lại Facebook (thông qua công ty mẹ Meta) yêu cầu bồi thường thiệt hại 150 tỷ đô la. Luật sư của họ nói gã khổng lồ truyền thông xã hội đã không chú ý ngăn chặn các hành động kích động bạo lực chống lại họ. Facebook cho biết đã “quá chậm chạp trong việc ngăn chặn thông tin sai lệch” ở Myanmar, nhưng cũng nói họ không phải chịu trách nhiệm.

GlaxoSmithKline nói loại thuốc điều trị covid-19 bằng kháng thể của họ, mang tên Sotrovimab, có thể chống lại biến thể Omicron. Hãng nói nó ngăn được tất cả các đột biến của protein gai được tìm thấy trên chủng mới. Các thử nghiệm lâm sàng trước đó cho thấy thuốc giúp giảm 79% nguy cơ nhập viện và tử vong ở những người nhiễm nhẹ.

Một tòa án Ai Cập đã ra lệnh trả tự do cho một nhà nghiên cứu bị buộc tội tung tin giả. Patrick George Zaki, người đã viết một bài báo về nạn phân biệt đối xử đối với tín đồ Cơ đốc giáo Coptic ở Ai Cập, bị bắt ở Cairo vào tháng 2 năm 2020 sau khi trở về từ Ý, nơi ông đang học. Ông Zaki vẫn đối mặt các cáo buộc và sẽ hầu tòa vào tháng 2.

Một người đàn ông Ả Rập Saudi bị tình nghi liên quan đến vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi ở Istanbul hồi năm 2018 đã bị bắt tại một sân bay ở Pháp. Khaled Aedh al-Otaibi, cựu cận vệ hoàng gia Ả Rập Saudi 33 tuổi, khi ấy đang trên đường tới Riyadh bằng hộ chiếu mang tên mình. Anh ta là một trong số 26 người Saudi bị xét xử vắng mặt ở Thổ Nhĩ Kỳ về vai trò bị cáo buộc của họ trong vụ hành quyết.

Trung Quốc cảnh báo Mỹ sẽ “phải trả giá” vì hành động tẩy chay ngoại giao đối với Thế vận hội Mùa Đông Bắc Kinh vào tháng 2 tới. Triệu Lập Kiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đã hứa “trả đũa” động thái tẩy chay của chính quyền Biden hôm thứ 2. Cụ thể, các quan chức Mỹ sẽ không đến tham dự sự kiện nhằm phản đối Trung Quốc vi phạm nhân quyền, mặc dù các vận động viên Mỹ vẫn tham gia.

Truyền thông nhà nước Syria đưa tin Israel đã không kích Latakia, cảng thương mại chính của Syria. Tên lửa tấn công các container nhưng không có báo cáo về thương vong. Israel vẫn thường xuyên tấn công nhắm vào cái họ gọi là các mục tiêu Iran ở Syria, nơi các lực lượng do Iran hậu thuẫn ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad. Israel chưa bình luận.

UAE thông báo chuyển cuối tuần sang Thứ Bảy và Chủ Nhật, thay vì Thứ Sáu và Thứ Bảy. Từ 1 tháng 1 tới, các nhân viên chính phủ sẽ làm việc từ thứ Hai đến thứ Năm và nửa ngày vào thứ Sáu, một ngày thánh trong đạo Hồi. Thay đổi này giúp UAE tương đồng hơn với phần còn lại của thế giới, qua đó tăng số ngày hành chính cho giao dịch quốc tế.

Con số trong ngày: 2, là số con trung bình của phụ nữ Ấn Độ. Mức sinh ở nước này đã giảm xuống dưới mức sinh thay thế.

TIÊU ĐIỂM

Chính phủ mới của Đức chính thức nhậm chức

Triều đại lâu năm của Angela Merkel ở Đức sẽ kết thúc vào thứ Tư. Olaf Scholz, người kế nhiệm bà Merkel ở cương vị thủ tướng, sẽ chính thức được bầu tại hạ viện liên bang, trước khi được tổng thống Frank-Walter Steinmeier chủ trì lễ nhậm chức.

Ông Scholz, một đảng viên Dân chủ Xã hội từng giữ chức phó thủ tướng và bộ trưởng tài chính của bà Merkel kể từ năm 2018, sẽ lãnh đạo liên minh tay ba với đảng Xanh và đảng Dân chủ Tự do. Chính phủ “đèn giao thông” này, theo màu biểu tượng của các bên, sẽ ngay lập tức đối mặt một loạt thách thức, từ làn sóng covid-19 thứ tư khắc nghiệt cho đến căng thẳng ở Ukraine.

Chính phủ mới sẽ không mất nhiều thời gian giới thiệu mình với các đối tác châu Âu. Ông Scholz sẽ có chuyến công du nước ngoài đầu tiên tới Paris, theo thông lệ đối với các tân thủ tướng, trong khi ngoại trưởng Annalena Baerbock tiến hành một chuyến công du bận rộn khắp châu Âu.

Ngân hàng trung ương Ấn Độ tiếp tục giữ lãi suất thấp

Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) sẽ họp vào tuần này để một lần nữa xem xét tình hình nền kinh tế. Trọng tâm thảo luận là quyết định lãi suất. Vào tháng 5 năm 2020, RBI đã giảm lãi suất cơ bản xuống còn 4%, mức thấp kỷ lục và hứa sẽ duy trì “lập trường nới lỏng nếu cần thiết cho phục hồi tăng trưởng.” Cho đến nay ngân hàng đã giữ lời. Tỷ lệ này vẫn không thay đổi ngay cả khi lạm phát thỉnh thoảng tăng trên 6%, chạm trần mục tiêu họ đặt ra.

Phương pháp “chờ và theo dõi” này, như một số nhà phân tích đã mô tả, dường như đang hiệu quả. Tăng trưởng phục hồi trở lại trong năm 2021 và lạm phát hạ nhiệt trong những tháng gần đây mặc dù giá nhiên liệu tăng và nhu cầu phục hồi. Nhưng tốc độ tăng trưởng vẫn còn mong manh — cộng với biển thể Omicron lan rộng. Đặt trong bối cảnh đó, hầu hết các nhà kinh tế dự đoán RBI sẽ tiếp tục chờ và theo dõi.

Cần đầu tư nhiều hơn cho các điểm sạc xe điện

Số lượng bộ sạc công cộng dành cho xe điện (EV) hiện tại — 1,3 triệu — không thể đáp ứng được nhu cầu tăng nhanh trên toàn cầu. Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho biết đến năm 2030 sẽ cần khoảng 40 triệu điểm sạc, tương ứng 90 tỷ USD đầu tư hàng năm.

Một ưu điểm lớn của xe điện là chúng có thể được sạc tại nhà hoặc tại nơi làm việc. Các mẫu ô tô điện hiện nay thường có pin đủ hoạt động trong phạm vi khoảng 250 dặm (400 km), quá đủ cho người lái xe trung bình trong một ngày. Nhưng khi EV bắt đầu phổ cập hơn đến các hộ sống trong căn hộ hoặc nhà ở không có khả năng cắm điện tại nhà, thì một mạng công cộng (như mô hình sạc vỉa hè) dần trở nên quan trọng hơn.

Cả việc sở hữu và sạch xe EV đều đang ở giai đoạn sơ khai và các chính phủ còn phải làm nhiều. Dự luật cơ sở hạ tầng của Mỹ dành đến 7,5 tỷ đô la cho các điểm sạc công cộng này. Song bấy nhiêu đó vẫn là quá nhỏ so với nhu cầu thực tế.

Vatican công bố luật mới về chống lạm dụng tình dục

8 tháng 12 là ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội: ngày thánh Công giáo duy nhất có nhắc đến tình dục (hoặc hiểu theo nghĩa khác là không). Khá phù hợp khi thứ Tư này nhà thờ sẽ công bố một bản sửa đổi luật ít nhiều liên quan đến chủ đề đó. Nó phần lớn loại bỏ quyền tùy nghi đã cho phép các giám mục bỏ qua hoặc che đậy nạn lạm dụng tình dục của cấp dưới.

Do đó, các linh mục “săn mồi” đối với người lớn – chứ không chỉ trẻ em – từ giờ có thể bị sờ gáy. Bản sửa đổi này, thay đổi lớn đầu tiên kể từ năm 1983, cũng xử lý tội ‘quyến rũ’ những người bị nhắm mục tiêu tình dục. Song vào hôm thứ Hai Đức Thánh Cha Francis lại có một phát biểu rất không đúng thời điểm. Ông nói việc tổng giám mục Paris Michel Aupetit “vuốt ve và xoa bóp nhẹ nhàng” người thư ký của mình không phải là tội lỗi lớn nhất, và rằng vị giám mục, người đã từ chức, là nạn nhân của “một sự bất công.” Không có gì mới.