Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear hôm Chủ nhật cho biết ông dự đoán thương vong do lốc xoáy hôm thứ Sáu ở bang sẽ vượt quá 100 người. Trước đó, trận lốc này, vốn tấn công vùng Trung Tây và miền nam nước Mỹ, đi qua 250 dặm, chặng đường dài nhất từng được ghi nhận. Deanne Criswell, người đứng đầu Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang, cảnh báo biến đổi khí hậu sẽ khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan như vậy sẽ trở thành “bình thường mới.”
G7 cảnh báo Nga sẽ phải đối mặt “hậu quả to lớn” nếu xâm lược Ukraine. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã cảnh báo Nga về các đòn trả đũa kinh tế nghiêm trọng. Quân đội và vũ khí Nga đang được ráo riết triển khai đến biên giới Ukraine trong những tuần gần đây. Tuy vậy tổng thống Nga Vladimir Putin phủ nhận có việc Nga lên kế hoạch xâm lược.
Bộ trưởng Nội vụ Pháp cho biết nhà chức trách đã mở 400 cuộc điều tra vào các đường dây làm giả hộ chiếu vaccine Covid-19. Cụ thể, cần phải có loại thẻ này để vào nhà hàng và nhiều địa điểm. Chúng được cấp cho những người có thể xuất trình bằng chứng tiêm phòng đầy đủ, xét nghiệm âm tính trong vòng 24 giờ hoặc gần đây vừa khỏi bệnh. Tuần trước, Pháp ghi nhận số ca nhiễm trong ngày cao nhất kể từ tháng 4.
Hamas cho biết 4 người đã thiệt mạng và nhiều người khác bị thương trong một vụ xả súng ở Burj al-Shemali, khu trại của người Palestine ở Lebanon. Nhóm nói thủ phạm là phong trào đối địch Fatah, bên phủ nhận có liên quan. Vụ nổ súng xảy ra trong lễ tang một nhân vât ủng hộ Hamas, người đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở trại Fatah hôm thứ Sáu.
New Caledonia bỏ phiếu áp đảo phản đối độc lập khỏi Pháp trong cuộc trưng cầu dân ý lần thứ ba và cuối cùng về vấn đề này. Lãnh thổ Thái Bình Dương, nằm cách Australia 1.200 km (750 dặm) về phía đông, có tầm quan trọng chiến lược; một số người lo lắng nếu không có Pháp, Trung Quốc sẽ mở rộng ảnh hưởng của mình tại đây. Kết quả cho thấy 96,5% bỏ phiếu “không” —các nhà vận động ủng hộ độc lập tẩy chay cuộc trưng cầu.
Áo chấm dứt phong tỏa toàn quốc từ Chủ nhật, nhưng vẫn áp dụng các biện pháp hạn chế đối với những người chưa tiêm chủng. Những người chưa tiêm chủng – hơn một phần tư dân số – chỉ có thể rời khỏi nhà để mua sắm, tập thể dục và làm việc cần thiết, và phải chứng minh xét nghiệm âm tính hai ngày một lần. Hôm thứ Bảy hàng chục nghìn người đã biểu tình phản đối các biện pháp hạn chế và tiêm chủng covid-19 ở Vienna.
Áp lực đè nặng lên Boris Johnson, thủ tướng Anh, sau khi có thêm nhiều cáo buộc về các bữa tiệc được tổ chức ở Phố Downing trong cuộc phong tỏa toàn quốc vào Giáng sinh năm ngoái. Ông Johnson cũng đang đối mặt với một cuộc nổi loạn của các nghị sĩ Bảo thủ xoay quanh kế hoạch thực hiện hộ chiếu vắc-xin. Đảng của ông, hiện có bộ mặt rất tệ trong các cuộc thăm dò, phải bảo vệ một ghế trong cuộc bầu cử bổ sung thứ Năm tới.
Con số trong ngày: 35%, là số hộ gia đình có sở hữu ô tô ở Paris vào năm 2019, giảm so với 60% hồi năm 2001.
TIÊU ĐIỂM
Ngoại trưởng Mỹ thăm Đông Nam Á
Chuyến đi của Antony Blinken đến Jakarta, thủ đô Indonesia, vào thứ Hai sẽ được coi là chuyến thăm đầu tiên đến Đông Nam Á của nhà ngoại giao cao cấp nhất chính quyền Joe Biden. Nhưng trước đó cả phó tổng thống Kamala Harris và bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin đều đã đến đây. Tất cả là nhằm chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc. Indonesia, Malaysia và Thái Lan – tất cả đều trong hành trình của ông Blinken – đặc biệt lo lắng về cạnh tranh gia tăng giữa hai cường quốc.
Những luận điệu của người Mỹ về tự do và các giá trị không phải khẩu vị của các lãnh đạo ở những nước dân chủ nửa vời này (chính phủ Thái Lan do quân đội hậu thuẫn). Vì vậy, ông Blinken sẽ nhấn mạnh thịnh vượng và y tế hơn là an ninh và dân chủ. Song không như Trung Quốc, Mỹ không phải là thành viên của các nhóm thương mại tự do trong khu vực. Những lời hứa về trợ giúp cơ sở hạ tầng cũng thua xa Trung Quốc, chưa kể đến “ngoại giao vắc xin” với số lượng lớn của nước này (mặc dù vắc-xin kém hiệu quả hơn). Mỹ rất cần có một chiến lược kinh tế trong khu vực.
EU xem xét cấp phép vắc-xin covid-19 cho trẻ em
Trước tình hình số ca nhiễm covid-19 tăng trên khắp châu Âu, tiêm chủng cho trẻ em đang được triển khai nhanh hơn dự kiến. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen trong tháng này đã cho biết vắc-xin dành cho trẻ em sẽ được triển khai từ thứ Hai. Song mùa đông đã đến, cùng với biến thể Omicron và tăng ca nhiễm khiến một số nước phải tăng tốc.
Ví dụ, Áo và Đan Mạch đã bắt đầu chương trình tiêm chủng trẻ em của riêng mình. Tây Ban Nha sẽ bắt đầu từ 15 tháng 12. Anh cũng được cho là sẽ sớm ra quyết định. Như với EU, các chuyên gia đang thúc giục chính phủ nhanh chóng trong bối cảnh lo ngại Omicron lây nhanh hơn ở thiếu nhi. Thuốc chủng ngừa liều thấp của Pfizer-BioNTech, mang tên Comirnaty, đã được Cơ quan Dược phẩm Châu Âu cấp phép vào tháng trước, với hiệu quả 90,7% trong ngăn ngừa covid-19 có triệu chứng. Vẫn chưa rõ hiệu quả của nó đối với biến thể mới Omicron.
Chính phủ Modi pha trộn chính trị với tôn giáo
Thủ tướng Narendra Modi sẽ tham gia cùng Yogi Adityanath, cấp dưới nổi tiếng nhất của ông, ở Varanasi trong một sự kiện tôn giáo bất ngờ vào thứ Hai. Họ đang kỷ niệm 5 năm nắm quyền của ông Adityanath ở bang Uttar Pradesh đông dân, ngay trước một cuộc bầu cử lớn. Hai nhân vật hàng đầu của chủ nghĩa dân tộc Hindu đang tập hợp các tín đồ, bao gồm cả một dàn các đạo sư nổi tiếng, để làm lễ trên bờ sông Hằng linh thiêng, và phát trực tiếp sự kiện. Ngoài ra, chính phủ quốc gia của Ấn Độ cũng sẽ khánh thành công trình mở rộng một khu phức hợp đền thờ.
Varanasi, khu vực bầu cử của ông Modi kể từ chiến dịch tranh cử đầu tiên của ông vào năm 2014, là địa điểm của vô số ngôi đền, trong đó không nơi nào được tôn kính hơn Kashi Vishwanath. Lấy lý do nâng cao giá trị và tạo điều kiện tiếp cận cho người hành hương, chính phủ Modi đã dẹp hết các tòa nhà thời trung cổ và hiện đại xung quanh đến thờ. Thay vì lưu giữ lịch sử, một số người tin rằng dự án báo trước nhiều thay đổi cực đoan sắp tới của Ấn Độ.
