Thế giới hôm nay: 22/07/2022

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Italy đã giải tán quốc hội sau khi thủ tướng Mario Draghi từ chức, và kêu gọi bầu cử trong vòng 70 ngày tới. Cho đến khi ấy, ông Draghi vẫn tiếp tục tại nhiệm. Ông tuyên bố từ chức vào thứ Năm sau khi ba đảng trong liên minh của ông tẩy chay cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ trước đó một ngày. Dù tỉ lệ phiếu là 95-38, nó không mang nhiều ý nghĩa vì thượng viện có đến 321 thượng nghị sĩ.

Ngân hàng Trung ương châu Âu tăng 0,5 điểm phần trăm lãi suất vào thứ Năm, lần đầu tiên trong 11 năm qua. Ngân hàng cũng thông qua một chương trình mua trái phiếu mới nhằm ngăn khủng hoảng nợ ở khu vực đồng euro. Mức 0,5 này cao hơn kế hoạch 0,25 điểm được ECB công bố từ trước.

Cơ quan quản lý năng lượng của Đức cho biết khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 đã được nối lại từ sáng thứ Năm, với công suất đạt khoảng 40%. Hôm thứ Tư, Ủy ban châu Âu đã khuyến nghị các nước EU cắt giảm 15% lượng khí đốt tiêu thụ. Suốt một tuần qua, châu Âu đã lo ngại Gazprom sẽ giảm lưu lượng một khi đường ống được tái khởi động – vốn tạm dừng với lý do bảo trì – để trả đũa việc EU hỗ trợ Ukraine.

Amazon thông báo sẽ mua công ty y tế 1Life Healthcare của Mỹ với giá 3,9 tỷ USD. Được biết 1Life là chủ sở hữu One Medical, một dịch vụ bác sĩ gia đình cung cấp lịch hẹn cả trực tiếp lẫn online. Kể từ năm 2019, Amazon đạt một số thành công nhất định trong thị trường y tế với Amazon Care. Nhưng một liên doanh trước đó với JPMorgan Chase và Berkshire Hathaway, mang tên Haven, đã thất bại.

Tổng thống Joe Biden nói Lầu Năm Góc không cho rằng việc chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan là “một ý ​​hay.” Hôm thứ Tư, bộ ngoại giao Trung Quốc đã tuyên bố sẽ tiến hành “các biện pháp mạnh mẽ” nếu bà Pelosi đến Đài Loan. Bản thân ông Biden thường phóng đại cam kết của Mỹ đối với việc bảo vệ quyền tự trị của Đài Loan.

Trung Quốc đã phạt công ty gọi xe Didi hơn 1 tỷ đô la vì vi phạm “nghiêm trọng” luật bảo mật dữ liệu của đất nước. Khoản tiền phạt này lên tới 5% doanh thu của công ty trong năm 2021, và sẽ khép lại cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng qua về các hoạt động an ninh mạng của công ty. Didi gặp nhiều khó khăn kể từ khi niêm yết trên sàn chứng khoán New York vào năm ngoái mặc dù được giới chức Trung Quốc yêu cầu không làm vậy.

American Airlines báo cáo doanh thu quý kỷ lục 13,4 tỷ đô la, bên cạnh thu nhập ròng 476 triệu đô la. Sau khi được điều chỉnh, con số này đánh dấu quý đầu tiên hãng có lợi nhuận kể từ đầu dịch covid-19. Dù lượng khách du lịch tăng đột biến trong mùa hè, các hãng hàng không vẫn gặp nhiều khó khăn, trong đó có tình trạng thiếu nhân sự. Nhưng AA vẫn dự đoán quý ba có lãi.

Con số trong ngày: ba, là trung bình số ngày trong năm có nhiệt độ trên 38°C ở châu Âu trong 5 năm qua.

TIÊU ĐIỂM

Cuộc chiến lâu dài của ngân hàng trung ương Nga

Bất kỳ vị tướng giỏi nào cũng hiểu tầm quan trọng của tinh thần trong một cuộc chiến tranh trường kỳ. Ngân hàng trung ương Nga cũng vậy. Sau cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2, ngân hàng đã hành động dứt khoát để cho thấy họ kiểm soát được tình hình, cụ thể bằng việc tăng gấp đôi lãi suất lên 20% để cứu đồng rúp. Khi đồng tiền ổn định, họ đưa lãi suất về lại mức 9,5% thông qua bốn đợt cắt giảm lãi suất lớn. Vào thứ Sáu này sẽ là mức giảm khiêm tốn hơn, 0,5 điểm phần trăm.

Trong khi phần lớn thế giới tăng lãi suất để chống lạm phát, Nga lại có thể nới lỏng. Đó là vì sau cú sốc ban đầu của các lệnh trừng phạt, giá năng lượng cao đã có tác dụng thúc đẩy nền kinh tế. Đồng rúp mạnh lên so với đồng đô la, một phần nhờ lệnh cấm mang tiền ra khỏi đất nước.

Lạm phát cũng chậm lại. Nhưng điều này phần nào do người Nga đang mua ít hơn khi hàng hóa phương Tây không còn xuất hiện ở kệ hàng. Nhưng về lâu dài, kinh tế Nga có thể trở nên kém năng suất đi với thu nhập thực tế giảm, yêu cầu ngân hàng trung ương Nga phải làm nhiều hơn nữa để củng cố sĩ khí.

Cựu tổng thống Trump tiếp tục hậu thuẫn thêm ứng viên thượng viện

Donald Trump coi nhà đầu tư mạo hiểm Blake Masters là “một nhà tư tưởng vĩ đại của thời hiện đại”. Vào thứ Sáu này, cựu tổng thống sẽ tổ chức mít tinh ở Arizona cùng với Masters, người đang hy vọng có được đề cử của đảng Cộng hòa cho cuộc đua Thượng viện sắp tới vào tháng 11. Mục tiêu của họ là vạch ra kế hoạch “cứu nước Mỹ,” như tên gọi của cuộc mít tinh.

Đảng Cộng hòa đặt mục tiêu lấy lại Thượng viện và Arizona là một trong số ít các ghế cạnh tranh. Với sự ủng hộ của Trump, Masters có cơ hội tốt để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày 2 tháng 8. Cho đến nay có tới bốn phần năm ứng viên được ông Trump ủng hộ thắng đề cử sơ bộ của đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, Masters có thể sẽ không thể hiện tốt khi ra tranh cử toàn bang. Gần đây, ông đã tuyên bố người da đen phải chịu trách nhiệm cho bạo lực súng đạn và tán thành cái gọi là “lý thuyết thay thế vĩ đại,” cho rằng đảng Dân chủ muốn “thay đổi nhân khẩu học của đất nước chúng ta.” Thăm dò hiện cho thấy Masters sẽ thua Mark Kelly, thượng nghị sĩ đương nhiệm của đảng Dân chủ, vào tháng 11. Ông Trump có thể một lần nữa đưa đảng của mình đi sai hướng.

Cuộc đua song mã cho chức thủ tướng Anh bắt đầu

Kỳ nghỉ hè của quốc hội Anh sẽ bắt đầu từ thứ Sáu này. Sau đó nghị viện họp lại vào ngày 5 tháng 9, cũng là ngày thủ tướng mới được quyết định.

Hôm thứ Tư, các nghị sĩ đảng Bảo thủ đã rút gọn danh sách dài các ứng viên thay thế Boris Johnson làm lãnh đạo đảng xuống còn hai người: Rishi Sunak, cựu bộ trưởng tài chính, và Liz Truss, đương kim ngoại trưởng. Cả hai đều tự nhận theo chủ nghĩa Thatcher, nhưng có nhiều khác biệt về chính sách tài khóa. Bà Truss muốn giảm thuế ngay bây giờ, trong khi ông Sunak muốn đợi đến khi lạm phát được kiềm chế. Hai người cũng khác nhau về phong cách. Bà Truss không phải là một diễn giả lưu loát, trong khi ông Sunak bóng bẩy và đôi khi gai góc. Thật ra cuộc đua đã bắt đầu: vào thứ Năm, hai ứng viên đã cố gắng thuyết phục các ủy viên Bảo thủ tại một sự kiện tư ở London.

Từ giờ sẽ là quyết định của 180.000 thành viên Đảng Bảo thủ. Để  thuyết phục họ, ông Sunak và bà Truss sẽ dành cả mùa hè đi tranh cử khắp nước Anh. Sự kiện đầu tiên sẽ tổ chức ở Leeds – quê nhà của bà Truss – vào ngày 28 tháng 7. Kết quả thăm dò cho thấy bà đang là người dẫn trước.