Nguồn: Confederate spy Rose O’Neal Greenhow is arrested, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1861, Allan Pinkerton, người đứng đầu cơ quan mật vụ mới của chính phủ Liên bang Mỹ, đã ra lệnh quản thúc tại gia Rose O’Neal Greenhow, điệp viên của phe Hợp bang miền Nam, tại Washington, D.C.
Greenhow là một góa phụ giàu có sống tại Washington vào thời điểm nội chiến nổ ra. Bà có nhiều mối quan hệ ở thủ đô và đặc biệt thân thiết với Thượng nghị sĩ Henry Wilson của Massachusetts. Người phụ nữ gốc Maryland này công khai ủng hộ chính nghĩa của miền Nam, và đã sớm xây dựng được một mạng lưới gián điệp hùng mạnh.
Hoạt động của Greenhow nhanh chóng mang lại lợi ích cho phe Hợp bang. Một trong những điệp viên của bà đã cung cấp thông tin quan trọng cho Tướng Hợp bang miền Nam Pierre G. T. Beauregard về việc triển khai quân của Tướng Liên minh miền Bắc Irwin McDowell trước Trận Bull Run lần thứ nhất ở Virginia vào tháng 07/1861. Beauregard sau đó đã làm chứng rằng thông tin này, cùng với những thông tin bổ sung do chính Greenhow cung cấp, đã đóng vai trò quan trọng trong quyết định yêu cầu thêm quân của ông. Và động thái này đã dẫn đến chiến thắng quyết định của phe Hợp bang.
Quân Liên minh đã không mất nhiều thời gian để lần ra những thông tin rò rỉ ở Washington. Pinkerton đã quản thúc tại gia Greenhow, và ông cũng nhanh chóng giam giữ những phụ nữ bị tình nghi khác trong nhà bà. Tuy nhiên, Greenhow không hề nao núng. Bà vẫn được phép tiếp khách, bao gồm cả Thượng nghị sĩ Wilson, và có thể tiếp tục cung cấp thông tin cho Hợp bang miền Nam. Thất vọng, cuối cùng Pinkerton đã cho giam giữ Greenhow và con gái bà tại Nhà tù Old Capitol trong năm tháng đầu năm 1862. Sang tháng 06 năm đó, bà và con gái, “Little Rose,” được thả và bị lưu đày về miền Nam.
Greenhow sau đó đến Anh và Pháp để vận động sự ủng hộ cho phe miền Nam, và đã viết hồi ký của mình trong lúc ở nước ngoài. Vào tháng 09/1864, khi bà đang trên đường trở về Mỹ thì một tàu chiến của quân miền Bắc đã đâm vào tàu của bà ở Bắc Carolina. Do bị đè nặng bởi một lượng vàng lớn, xuồng cứu sinh của Greenhow bị lật và bà đã chết đuối.
