Nguồn: World’s first aerial bomb is dropped over Libya, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1911, trong lúc đang bay trên bầu trời Libya, Trung úy người Ý Giulio Gavotti đã ném ba quả đạn pháo từ máy bay xuống một trại lính Thổ Nhĩ Kỳ, đánh dấu lần đầu tiên bom được thả từ máy bay.
Chỉ tám năm sau khi anh em nhà Wright ở Mỹ thực hiện chuyến bay đầu tiên trên thế giới, Vương quốc Ý đã gửi một số máy bay đến Libya, với hy vọng chinh phục lãnh thổ trong cuộc chiến chống lại Đế chế Ottoman đang suy yếu. Gavotti khi đó lên một trong những chiếc máy bay “Taube” làm từ gỗ và vải bạt của quân đội Ý và mang theo bốn quả đạn pháo.
Ông bay về phía doanh trại Thổ Nhĩ Kỳ ở Ốc đảo Ain Zara (phía đông Tripoli ngày nay), và ném ba trong số bốn quả đạn pháo mà mình mang theo – đánh dấu lần đầu tiên vũ khí được thả từ máy bay trong khi kẻ thù bắn trả. Đế chế Ottoman đã phản ứng dữ dội, tuyên bố rằng bom rơi xuống một bệnh viện dã chiến và giết chết những thường dân vô tội. Chính phủ Anh, Pháp, Đức, Nga, và Mỹ nhanh chóng tiến hành điều tra để phân tích vụ tấn công, và đưa ra kết luận rằng vụ đánh bom có thể chỉ gây ra rất ít hoặc không có thương vong nào, vì những quả đạn pháo hoặc không phát nổ hoặc phát nổ trên những khu vực sa mạc không có người ở.
Dù cuộc tấn công chỉ có tác động không đáng kể, nhưng nó báo hiệu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới về các cuộc tấn công từ trên không. Một tờ báo ở Berlin nhận xét rằng, dù máy bay và khí cầu không thể được sử dụng một cách hiệu quả cho mục đích tấn công và phá hủy, nhưng chúng có giá trị trinh sát: “Bộ chỉ huy Ý luôn được thông báo về mọi sự di chuyển của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ nhờ máy bay, và biết chính xác vị trí của họ.” Vài năm sau, các khí cầu Zeppelin của Đức được triển khai trong Thế chiến I đã thả bom xuống nhiều thành phố châu Âu từ Antwerp đến Paris đến London – báo hiệu một thời kỳ mà thường dân, chứ không chỉ binh lính, trở thành mục tiêu của máy bay.
