09/12/1950: Harry Gold vào tù vì vụ gián điệp nguyên tử

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Harry Gold sent to prison for his role in atomic espionage, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, Harry Gold – người thú nhận đã làm trung gian giữa Klaus Fuchs –  nhà khoa học Anh đã lấy cắp thông tin tuyệt mật về bom nguyên tử – và các điệp viên Liên Xô, đã bị kết án 30 năm tù vì tội ác của mình. Việc bắt giữ và thú tội của Gold đã dẫn đến việc bắt giữ David Greenglass, người sau đó đã chỉ điểm anh rể và chị gái, Julius và Ethel Rosenberg.

Vụ bắt giữ Gold là một phần trong cuộc điều tra khổng lồ của FBI nhắm vào hoạt động gián điệp của Liên Xô, cụ thể là việc ăn cắp bí mật nguyên tử. Gold, nhà hóa học 39 tuổi, đã làm quen với nhà khoa học nguyên tử Anh Klaus Fuchs trong những chuyến đi của ông này tới Mỹ trong Thế chiến II. Fuchs làm việc tại phòng thí nghiệm Los Alamos thuộc Dự án Manhattan, chương trình tối mật của Mỹ nhằm phát triển vũ khí nguyên tử. David Greenglass cũng đã làm việc tại Los Alamos.

Tháng 02/1950, Fuchs bị bắt ở Anh và bị buộc tội đã chuyển giao bí mật nguyên tử cho Liên Xô. Ông bị tuyên có tội và bị kết án 14 năm tù tại Anh. Sau đó, Fuchs lên tiếng cáo buộc Gold là trung gian với các điệp viên Liên Xô. Gold bị triệu tập một thời gian ngắn sau đó và cuối cùng đã thú nhận sự tham gia của mình.

Ông giải thích rằng vào lúc đó, ông không tin rằng mình đang giúp đỡ kẻ thù, mà thay vào đó là đang hỗ trợ cho một đồng minh chiến tranh của Mỹ. Việc thẩm vấn Gold kỹ càng hơn đã khiến ông làm lộ ra David Greenglass. Greenglass sau đó tiếp tục tiết lộ về Ethel và Julius Rosenberg, tuyên bố rằng cả hai người này đều chủ động làm gián điệp cho Liên Xô trong Thế chiến II và sau đó. Nhà Rosenbergs sau đó đã bị kết án và xử tử vì tội gián điệp.