26/07/1847: Liberia tuyên bố độc lập

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Liberian independence proclaimed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1847, Cộng hòa Liberia, trước đây là thuộc địa của Hiệp hội Thực dân Mỹ (American Colonization Society), đã tuyên bố độc lập. Dưới áp lực của Anh, Mỹ dù không muốn nhưng đã phải chấp nhận chủ quyền của Liberia, biến quốc gia Tây Phi trở thành nước cộng hòa dân chủ đầu tiên trong lịch sử châu Phi. Một hiến pháp mô phỏng theo Hiến pháp Hoa Kỳ được phê chuẩn, và vào năm 1848, Joseph Jenkins Roberts đã được bầu làm tổng thống đầu tiên của Liberia.

Hiệp hội Thực dân Mỹ được Robert Finley, một người Mỹ, thành lập vào năm 1816, để đưa những nô lệ người Mỹ gốc Phi được trả tự do trở về châu Phi. Năm 1820, những nô lệ đầu tiên đã từ Mỹ đến thuộc địa Sierra Leone của Anh, và vào năm 1821, hiệp hội đã thành lập thuộc địa Liberia nằm ở phía nam Sierra Leone với mong muốn biến nó thành một quê hương mới cho các cựu nô lệ, nằm ngoài chủ quyền của Anh.

Hiệp hội đã bị những người theo chủ nghĩa bãi nô ở Mỹ chỉ trích, cáo buộc  rằng việc hiệp hội đưa các nô lệ được giải phóng ra khỏi đất Mỹ sẽ chỉ củng cố chế độ nô lệ. Ngoài ra, hầu hết người Mỹ gốc Phi không muốn từ bỏ vùng đất quê hương của họ ở Mỹ để đi đến vùng bờ biển Tây Phi khắc nghiệt. Tuy nhiên, trong giai đoạn từ năm 1822 đến thời kỳ Nội chiến Mỹ, khoảng 15.000 người Mỹ gốc Phi đã tới định cư ở Liberia. Nền độc lập được Mỹ chấp nhận vào năm 1847 và Liberia đã hỗ trợ Anh trong nỗ lực chấm dứt nạn buôn bán nô lệ Tây Phi bất hợp pháp. Công nhận ngoại giao chính thức của Mỹ diễn ra vào năm 1862.

Với hậu thuẫn từ Mỹ, Liberia vẫn giữ vững được độc lập bất chấp tình trạng hỗn loạn của thế kỷ 20. Một cuộc nội chiến đẫm máu bắt đầu vào năm 1989 và kéo dài đến năm 1997, khi Charles Taylor được bầu làm tổng thống Liberia trong một cuộc bầu cử tự do.