Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Adani Enterprises, công ty chủ đạo trong số các mã niêm yết của Tập đoàn Adani, vừa hủy đợt bán cổ phiếu 2,4 tỷ đô la đã đăng ký. Các giám đốc của công ty đổ lỗi cho “biến động thị trường” và cho biết quyết định này được đưa ra để “bảo vệ [nhà đầu tư] khỏi bất kỳ tổn thất tài chính tiềm ẩn nào.” Cổ phiếu của Adani, vốn kinh doanh từ xi măng đến truyền thông, giảm 28% hôm thứ Tư. Tập đoàn Adani đã mất 92 tỷ đô la giá trị thị trường kể từ khi Hindenburg Research tố cáo đế chế kinh doanh này là một trò lừa bịp khổng lồ.
An ninh Ukraine đã khám nhà của Ihor Kolomoisky, tỷ phú và là người từng bảo trợ cho tổng thống Volodymyr Zelensky, như một phần của chiến dịch chống tham nhũng. Lực lượng an ninh cũng nhắm vào nhà của Arsen Avakov, cựu bộ trưởng nội vụ. Ông Avakov cho biết ông bị khám xét liên quan đến các thương vụ mua trực thăng – một trong số đó đã rơi và giết chết người kế nhiệm của ông – thời ông còn tại nhiệm.
Một thẩm phán California được cho là đã đưa ra phán quyết mật rằng Meta được phép mua lại Within Unlimited, một công ty thực tế ảo. Ủy ban Thương mại Liên bang đã yêu cầu lệnh cấm mua lại. Nhưng giờ đây cơ quan này sẽ phải quyết định xem nên tự mình đệ đơn kiện Meta hay không. Họ cáo buộc gã khổng lồ công nghệ đang tỏ ra phản cạnh tranh trong lĩnh vực thực tế ảo.
Rivian thông báo sa thải 6% trong tổng số 14.000 nhân viên trước cuộc chiến giá xe điện sắp tới. Tesla và Ford gần đây đã công bố giảm giá ô tô điện. Rivian, vốn chuyên sản xuất xe tải điện, lỗ 5 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm ngoái. Giá cổ phiếu của nó đã giảm 90% kể từ đợt lên sàn rực rỡ năm 2021.
Số liệu sơ bộ cho thấy lạm phát của khu vực đồng euro đã giảm còn 8,5% theo năm trong tháng 1, đánh dấu tháng giảm thứ ba liên tiếp, nhờ chi phí năng lượng thấp. Tuy vậy, lạm phát cơ bản, tức không tính giá năng lượng và lương thực, vẫn ở mức cao nhất mọi thời đại. Các ngân hàng trung ương châu Âu dự kiến sẽ tăng lãi suất một lần nữa vào thứ Năm.
Ngày đình công lớn nhất trong ít nhất mười năm qua vừa bắt đầu ở Anh khi giáo viên, công chức, tài xế tàu hỏa và giảng viên đại học đồng loạt đình công vì vấn đề tiền lương và điều kiện làm việc. Khoảng 500.000 công nhân cũng sẽ tham gia. Chính phủ Anh cảnh báo về “các gián đoạn đáng kể”, trong đó hàng nghìn trường học phải đóng cửa. Nhân viên y tế và lính cứu hỏa cũng sẽ sớm có kế hoạch đình công.
Con số trong ngày: 100.000, là số người Nga đã đến tị nạn ở Gruzia.
TIÊU ĐIỂM
Tương lai của Tập đoàn Adani
Adani Group sẽ đi về đâu? Vào thứ Tư, công ty chủ đạo của tập đoàn Ấn Độ đã hủy đợt chào bán cổ phiếu thứ cấp đã được đăng ký vì giá cổ phiếu lao dốc. Mọi chuyện bắt đầu từ tuần trước khi Hindenburg Research, một công ty bán khống của Mỹ, tố cáo Adani gian lận kế toán và thao túng giá cổ phiếu—những cáo buộc mà họ kiên quyết phủ nhận.
Nhưng vấn đề không đến mức ảnh hưởng đến sự tồn vong của tập đoàn. Gautam Adani, nhà sáng lập và cho đến gần đây là người giàu thứ ba thế giới, được coi là một nhà điều hành có năng lực và các công ty của ông đều sở hữu nhiều tài sản có giá trị. Chưa có cơ quan xếp hạng nào xét lại các khoản nợ của tập đoàn, vốn đều được đánh giá tốt.
Nhưng thật khó để tin rằng các kế hoạch đầu tư lớn của ông Adani sẽ không bị ảnh hưởng. Tập đoàn của ông được kỳ vọng sẽ chi hơn 50 tỷ đô la đầu tư từ năm 2023 đến năm 2027. Nhưng nếu lợi tức của trái phiếu Adani vẫn tăng cao và giá cổ phiếu giảm, kế hoạch đó sẽ trở nên xa vời. Nhưng giới đầu tư nước ngoài tỏ ra thận trọng. Chỉ trong hai ngày gần đây, các quỹ toàn cầu đã rút ròng 1,5 tỷ USD khỏi thị trường chứng khoán Ấn Độ.
Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục cản trở Thụy Điển gia nhập NATO
Khi thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson chào đón người đồng cấp Phần Lan Sanna Marin tới Stockholm vào thứ Năm, ông sẽ muốn thể hiện tình đoàn kết. Sau khi Nga xâm lược Ukraine, hai quốc gia Bắc Âu này đã quyết định từ bỏ quy chế không liên kết lâu đời và xin gia nhập NATO. Nhưng họ bị chặn lại bởi Thổ Nhĩ Kỳ, vì mọi thành viên NATO đều có quyền phủ quyết. Ankara yêu cầu cả hai nước đàn áp những cư dân có liên quan đến Đảng Công nhân người Kurd (PKK), một nhóm ly khai bạo lực ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhưng giờ đây Thổ Nhĩ Kỳ có yêu sách mới. Tháng trước, không rõ vì lý do gì một chính trị gia cực hữu của Đan Mạch đã đốt một cuốn kinh Koran bên ngoài đại sứ quán Đan Mạch ở Stockholm, gây ra biểu tình trên khắp thế giới Hồi giáo. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói ông sẵn sàng chấp thuận đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan, nhưng Thụy Điển phải cấm đốt kinh Koran nếu muốn gia nhập. Ông Kristersson lên án hành động đốt kinh, nhưng nói rằng quyền tự do ngôn luận của nước ông là không thể thương lượng. Bà Marin chắc chắn sẽ cam kết sát cánh cùng những người bạn Thụy Điển của mình.
Đánh giá tình hình dân chủ toàn cầu trong năm 2022
Cơn thoái trào của nền dân chủ toàn cầu từ năm 2016 cuối cùng đã kết thúc trong năm 2022. Nhưng không có một sự hồi sinh nào như người ta hy vọng. Theo Chỉ số Dân chủ, một báo cáo tổng quan hàng năm do công ty EIU của The Economist công bố, điểm trung bình của 167 nước trên thế giới chỉ tăng 0,01 điểm, lên 5,29 trên 10. Hơn một phần ba người dân toàn cầu vẫn sống dưới các chế độ độc tài và chưa tới một nửa sống ở một nền dân chủ.
Việc dỡ bỏ các hạn chế đại dịch ở hầu hết các nước vào năm ngoái — Trung Quốc là một ngoại lệ đáng chú ý cho đến tháng 12 — đã cải thiện điểm số trong hạng mục “quyền tự do dân sự.” Nhưng sa sút dân chủ ở nhiều nơi lấy mất điểm ở các mục khác. Một nỗ lực vụng về để giải tán Quốc hội của tổng thống Peru đã khiến nước này bị hạ cấp thành “chế độ hỗn hợp.” Burkina Faso trải qua tới hai cuộc đảo chính. Nhưng Nga mới là nước bị suy giảm dân chủ hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới, tụt 22 bậc xuống vị trí thứ 146.
Ngân hàng trung ương Anh dự kiến tăng lãi suất
Ngân hàng Anh dự kiến sẽ tăng lãi suất lên 4% vào thứ Năm từ mức 3,5%. Nhưng câu hỏi quan trọng là ủy ban chính sách tiền tệ chín thành viên của ngân hàng trung ương sẽ gửi tín hiệu gì về các lần tăng lãi suất trong tương lai. Hồi tháng 11, họ đã lưu ý là kỳ vọng của thị trường về đỉnh lãi suất cao hơn dự đoán của ủy ban. Lãi suất thị trường từ đó đã giảm xuống.
Ủy ban có thể đang không chắc chắn về triển vọng lạm phát và lãi suất. Thống đốc Andrew Bailey đã nói rằng giá khí đốt bán buôn giảm giúp giảm dần lạm phát mà không cần tăng lãi suất mạnh tay, một tin tốt cho nền kinh tế. Nhưng kinh tế trưởng của ngân hàng, Huw Pill, cảnh báo rằng Anh có những thách thức có thể khiến lạm phát kéo dài hơn ở Mỹ hay châu Âu. Nếu đúng như vậy, lãi suất sẽ phải tăng nhanh và mạnh hơn so với dự đoán của một số nhà quan sát.
