Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Phát biểu tại cuộc họp Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Ả Rập Saudi, tổng thống Palestine, Mahmoud Abbas, nói rằng chỉ có Mỹ mới ngăn được Israel thực hiện cuộc tấn công theo kế hoạch nhằm vào Rafah. Khoảng 1,5 triệu người Palestine đang trú ẩn tại thành phố này. Hôm thứ Bảy, ngoại trưởng Israel, Israel Katz, đã nói chiến dịch có thể bị đình chỉ nếu Hamas đồng ý thả thêm con tin như một phần của hoạt động trao đổi tù nhân.
Elon Musk, ông chủ hãng sản xuất ô tô điện Tesla, đã gặp thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại Bắc Kinh. Ông Musk đến thăm Trung Quốc khi cạnh tranh từ ngành công nghiệp ô tô nước này ngày càng dữ dội. Theo truyền thông địa phương, ông Lý nói với ông Musk rằng Trung Quốc “sẽ luôn cởi mở” với các công ty nước ngoài và ca ngợi khoản đầu tư của Tesla vào nước này là một ví dụ thành công về hợp tác với các doanh nghiệp Mỹ.
Việc đàn áp các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine tại các trường đại học Mỹ đã dẫn đến hơn 200 vụ bắt giữ vào thứ Bảy. Hơn 700 người đã bị bắt trong mười ngày kể từ khi Đại học Columbia ở New York gọi cảnh sát đến trường. Sau Columbia, biểu tình nhanh chóng lan sang các trường đại học khác; các vụ bắt giữ hôm thứ Bảy xảy ra tại Đại học Bang Arizona, Đại học Indiana, Đại học Northeastern và Đại học Washington ở Missouri.
Mohammed bin Rashid Al Maktoum, lãnh đạo Dubai, đã công bố dự án trị giá 35 tỷ USD để mở rộng Sân bay Quốc tế Al Maktoum, biến nó thành sân bay lớn nhất thế giới. Al Maktoum sẽ có 5 đường băng, 400 cổng và phục vụ 260 triệu hành khách mỗi năm. Hầu hết các hoạt động sẽ chuyển từ sân bay quốc tế Dubai đến Al Maktoum, nơi cũng sẽ trở thành hub của Emirates, hãng hàng không quốc gia của UAE.
Quốc hội Iraq sửa đổi luật tăng mức án tù lên tới 15 năm đối với người đồng tính và ba năm đối với người chuyển giới. Một nghị sĩ cho biết luật này sẽ chống lại “sự lệch lạc tình dục” mâu thuẫn với “các giá trị xã hội và Hồi giáo.” Chính phủ Mỹ chỉ trích đạo luật này và việc thông qua đạo luật dường như đã bị hoãn lại cho đến sau khi thủ tướng Iraq, Shia al-Sudani, đến gặp tổng thống Joe Biden hai tuần trước.
Nancy Faeser, bộ trưởng nội vụ Đức, hứa sẽ tiếp tục “cách tiếp cận cứng rắn” của chính phủ để triệt phá nhóm Reichsbürger cực hữu. Chín thành viên của tổ chức này sẽ ra tòa vào thứ Hai vì âm mưu lật đổ chính phủ Đức và đưa Heinrich XIII, một người thuộc dòng dõi quý tộc của Nhà Reuss, lên làm người cai trị đất nước. Sau đó, 18 người nữa sẽ bị xét xử trong các vụ án riêng lẻ.
Tổng thống Joe Biden đã sử dụng bữa tiệc tối dành cho phóng viên thường niên ở Washington để chế nhạo Donald Trump, bao gồm cả việc so sánh ông với một đứa trẻ sáu tuổi. Ông Trump phản pháo rằng bài phát biểu của Biden “thực sự tệ.” Trước sự kiện, người biểu tình đã tập trung bên ngoài địa điểm để chỉ trích việc ông Biden ủng hộ cuộc chiến của Israel ở Gaza, đồng thời để thu hút chú ý vào cái chết của các nhà báo đưa tin về cuộc xung đột.
Con số trong ngày: 43 triệu, là lượng khách du lịch quốc tế dự kiến sẽ đến thăm Philippines vào năm 2030, tăng từ 5,5 triệu của năm 2023.
TIÊU ĐIỂM
Liệu chứng khoán Mỹ có giảm giá?
Thị trường chứng khoán Mỹ kết thúc quý đầu năm 2024 trong thành công. Nhưng giờ thì chuông báo động đang reo. Chỉ số S&P 500 chuẩn đã giảm ba trên bốn tuần qua. Kết quả kinh doanh bội thu từ Microsoft và Alphabet, công ty mẹ của Google, tuần trước có khiến thị trường phấn chấn hơn một chút, nhưng các nhà đầu tư vẫn lo lắng. Họ sẽ theo dõi chặt chẽ Amazon và Apple, hai gã khổng lồ công nghệ khác sẽ báo cáo trong tuần này.
Một lý do là triển vọng về tiền rẻ hơn đang giảm dần. Lạm phát vẫn cao, làm giảm khả năng Cục Dự trữ Liên bang sẽ cắt giảm lãi suất. Chứng khoán Mỹ gần như đắt đỏ chưa từng thấy; tỷ lệ giá trên thu nhập được điều chỉnh theo chu kỳ, một thước đo định giá dài hạn, đang đạt gần gấp đôi mức trung bình dài hạn, cho thấy lợi nhuận kỳ vọng trong tương lai là thấp.
Liệu có một đợt giảm giá lớn sắp tới hay không phụ thuộc ít nhiều vào tâm lý đám đông. Những người đầu cơ giá lên sẽ cho rằng thu nhập còn chỗ để tăng lên, có thể là nhờ trí tuệ nhân tạo. Nhưng nếu tâm trạng thay đổi, mọi thứ sẽ khác đi.
Pakistan và vòng xoáy khủng hoảng kinh tế
Mới tháng 7 năm ngoái Pakistan còn đang trên bờ vực vỡ nợ. Dự trữ ngoại hối giảm xuống còn 4 tỷ USD, chỉ đủ cho một tháng nhập khẩu, trong khi nợ nước ngoài lên tới 85 tỷ USD. Chính phủ sau đó đã đàm phán về khoản cứu trợ tạm thời trị giá 3 tỷ USD với IMF, trong đó phần giải ngân 1,1 tỷ USD cuối cùng sẽ được quỹ phê duyệt vào thứ Hai. Trong khi đó, thỏa thuận dài hạn hơn, mà hiện Pakistan và IMF vẫn đang đàm phán, sẽ trở thành thỏa thuận thứ 25 trong lịch sử 76 năm của nước này.
Hiện dự trữ đã quay đầu lên 8 tỷ USD. Vào tháng 3, thặng dư tài khoản vãng lai của Pakistan là 619 triệu USD, cao nhất trong 9 năm. Nhưng tình trạng bất ổn kinh tế vẫn rất nghiêm trọng. Từ tháng 3 đến tháng 11, nước này phải trả 19,7 tỷ USD nợ và lãi nước ngoài. Nền kinh tế giảm 0,6% trong năm 2023 và ước tính sẽ chỉ tăng trưởng tối đa 2% trong năm nay. Lạm phát theo năm đạt 20,7% trong tháng 3, và có tới 40% người dân Pakistan sống dưới mức nghèo khổ.
Thủ tướng Tây Ban Nha có thể từ chức
Vào ngày 24 tháng 4, thủ tướng Tây Ban Nha, Pedro Sánchez, đã gây sốc trên toàn quốc bằng một bức thư ngỏ nói rằng vào ngày 29 tháng 4, ông sẽ thông báo có nên từ chức hay không. Ông cho biết những đòn chỉ trích nhằm vào vợ ông, Begoña Gómez, đã khiến ông tự hỏi liệu việc tiếp tục ở trong nền văn hóa chính trị độc hại của Tây Ban Nha có đáng hay không.
Các hãng tin đã đưa tin về mối liên hệ của bà Gómez với lãnh đạo các công ty đã hỗ trợ việc học của bà tại hai trường đại học. Một trong số đó (một hãng hàng không) được nhận gói cứu trợ trong đại dịch, trong khi công ty còn lại có hợp đồng của chính phủ. Không có bằng chứng nào ngoài điều đó, nhưng sau khi có khiếu nại pháp lý từ một nhóm cực hữu, một thẩm phán đã mở cuộc điều tra sơ bộ.
Ông Sánchez có vẻ thực sự tức giận. Nhưng ông cũng là một chính trị gia lão luyện. Ông có thể ở lại bằng cách dùng một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm để phô trương ủng hộ. Nếu ông từ chức, một đại biểu trong đảng Xã hội của ông có thể tìm kiếm phiếu bầu để đảm nhận chức thủ tướng. Nếu không, Tây Ban Nha sẽ tổ chức bầu cử.
Các ứng viên lãnh đạo EU tranh luận
Đại diện của các nhóm chính trị lớn tham gia cuộc bầu cử châu Âu vào tháng 6 sẽ tổ chức cuộc tranh luận đầu tiên của họ vào thứ Hai. Ursula von der Leyen, chủ tịch trung hữu của Ủy ban châu Âu, sẽ tranh luận với bảy người khác muốn thay thế bà sau cuộc bỏ phiếu từ ngày 6 đến ngày 9 tháng 6.
Những người theo chủ nghĩa liên bang châu Âu muốn người lãnh đạo đảng nào có nhiều phiếu nhất đứng đầu cơ quan hành pháp đầy quyền lực của EU. Trên thực tế, không có ứng viên nào ngoại trừ bà von der Leyen có khả năng được các nguyên thủ quốc gia và chính phủ EU đề cử. Và đảng của bà cũng đang dẫn trước rất xa trong các cuộc thăm dò.
Được tổ chức tại Maastricht, nơi EU được thành lập vào năm 1992, cuộc tranh luận sẽ xoay quanh vấn đề biến đổi khí hậu, Ukraine, và liệu công chúng châu Âu có bận tâm đi bầu vào mùa hè này hay không. Bất chấp những nỗ lực biến cuộc bầu cử EU thành một sự kiện toàn lục địa, hầu hết người châu Âu vẫn sử dụng lá phiếu của mình như một cuộc trưng cầu dân ý đối với chính phủ quốc gia của họ.
