Thế giới hôm nay: 22/05/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cơ quan tị nạn của Liên Hợp Quốc tại Gaza cho biết họ đã đình chỉ phân phối thực phẩm ở thành phố Rafah miền nam, với lý do thiếu nguồn cung và rủi ro an ninh. UNRWA cho biết họ không thể tiếp cận nhà kho và trung tâm phân phối vì các hoạt động quân sự của Israel và việc “đóng cửa/gián đoạn” hai cửa khẩu biên giới — Rafah vào Ai Cập và Kerem Shalom vào Israel — đã ảnh hưởng đến nguồn cung của họ. Liên Hợp Quốc cho biết họ đã không nhận được viện trợ nào trong hai ngày qua từ một bến tàu nổi do Mỹ xây dựng vào tuần trước.

Chính quyền Biden cho biết họ sẽ làm việc với Quốc hội để có “phản ứng thích hợp” đối với quyết định của trưởng công tố viên Tòa án Hình sự Quốc tế về việc xin lệnh bắt giữ thủ tướng Israel, Binyamin Netanyahu, và bộ trưởng quốc phòng. Có lẽ sẽ có các biện pháp trừng phạt. Công tố viên cũng đang xin lệnh bắt giữ các lãnh đạo Hamas. Các thẩm phán của tòa sẽ quyết định có ban hành chúng hay không.

AlibabaBaidu, hai gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc, đã giảm giá cho các công ty sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn của họ. Alibaba cho biết họ sẽ giảm giá tới 97%, trong khi Baidu cho biết sẽ cung cấp miễn phí một số mẫu sản phẩm cho khách hàng doanh nghiệp. Việc giảm giá diễn ra giữa cuộc chiến giá cả đang lan rộng trong ngành điện toán đám mây của Trung Quốc, trong đó cả Alibaba lẫn Baidu đều là những công ty lớn.

Một người đàn ông 73 tuổi người Anh đã chết, có thể là do một cơn đau tim, trong lúc máy bay của Singapore Airlines gặp nhiễu động không khí cực độ khiến nhiều người bị thương. Một bệnh viện ở Bangkok, Thái Lan, nơi chuyến bay bị chuyển hướng, cho biết 71 hành khách và thành viên phi hành đoàn cần được điều trị y tế; với sáu người bị thương nặng. Hành khách nói với BBC rằng máy bay đột ngột rơi xuống; trong khi một quan chức nói cabin trông như “một mớ hỗn độn.”

Quỹ Tiền tệ Quốc tế cảnh báo rằng bộ tài chính Anh sẽ cần tiết kiệm thêm 30 tỷ bảng Anh (38,2 tỷ USD) nếu muốn ổn định gánh nặng nợ nần, hiện ở mức gần 100% GDP. Thông báo của IMF là đòn giáng mạnh vào bộ trưởng Jeremy Hunt, đồng thời cảnh báo rằng việc giảm thuế thêm sẽ là sai lầm.

Biểu tình nổ ra ở Đài Loan sau khi phe đối lập thân Trung Quốc gia tăng áp lực lên tân tổng thống Lại Thanh Đức. Quốc dân đảng muốn ép ông Lại phát biểu trước quốc hội hàng năm, và rằng các quan chức bị phát hiện đã nói dối quốc hội phải bị bỏ tù. Những người chỉ trích nói rằng điều đó sẽ gây khó cho ông Lại và cản trở ông điều hành đất nước một cách hiệu quả.

Nestlé, công ty thực phẩm lớn nhất thế giới, cho biết họ sẽ bắt đầu bán pizza và các bữa ăn khác dành cho những người đang dùng thuốc giảm cân. Món ăn sẽ được bổ sung thêm protein, sắt, và canxi. Mỗi cái sẽ có giá 5 USD. Các loại thuốc trị béo phì, chẳng hạn như Ozempic và Wegovy, có tác dụng ngăn cơn thèm ăn và thường khiến người dùng giảm cơ cùng với mỡ.

Con số trong ngày: 714 triệu, là số thùng dầu mà Cục Dự trữ Dầu khí Chiến lược Mỹ có thể lưu trữ.

TIÊU ĐIỂM

Nvidia báo cáo kết quả quý

Công ty bán dẫn có giá trị cao nhất thế giới sẽ báo cáo kết quả quý vào thứ Tư trong ba tháng tính đến tháng 4. Các nhà phân tích kỳ vọng doanh thu của Nvidia sẽ tăng hơn 230% so với cùng kỳ năm ngoái nhờ vào cơn khát chip trí tuệ nhân tạo. Với 2,3 nghìn tỷ USD, vốn hóa thị trường của công ty đã tăng gần gấp đôi kể từ đầu năm. Nhưng chủ tịch Jensen Huang cho rằng Nvidia còn có thể phát triển hơn nữa.

Tỷ suất lợi nhuận béo bở của Nvidia đã thu hút các đối thủ cạnh tranh, từ các công ty lớn như AMD, một nhà sản xuất chip khác của Mỹ, cho đến hàng loạt công ty khởi nghiệp được tài trợ tốt. Nhưng thách thức lớn nhất đối với sự thống trị của Nvidia có thể đến từ chính khách hàng của họ. Những gã khổng lồ công nghệ như Amazon, Alphabet, Meta, và Microsoft chi hàng tỷ USD mỗi năm cho chip của Nvidia để chạy các trung tâm dữ liệu của họ. Nhưng họ cũng đang tự phát triển chip. Hiện tại, lợi thế cạnh tranh của Nvidia là rất sâu, khi các sản phẩm của họ có cả phần cứng, phần mềm, và bộ kết nối mạng tốt nhất trên thị trường. Các cổ đông hy vọng mọi thứ sẽ tiếp tục như vậy.

Dữ liệu lạm phát mới ở Anh

Dữ liệu tháng 4 được công bố vào thứ Tư dự kiến ​​cho thấy tỷ lệ lạm phát của Anh nằm trong mục tiêu 2% của Ngân hàng Anh. Các nhà dự báo đưa ra lạm phát tiêu đề ở mức 2,1% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm từ 3,2% của tháng 3. Đà giảm chủ yếu phản ánh giá năng lượng giảm sau khi Ofgem, cơ quan quản lý ngành, hạ giới hạn trên.

Nhưng nước Anh vẫn chưa giải quyết được lạm phát. Phạm phát cơ bản, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng biến động, vẫn cao hơn nhiều so với con số tiêu đề. Các nhà dự báo kỳ vọng nó sẽ đạt 3,6% trong dữ liệu hôm thứ Tư. Mức tăng lương cũng cao — quanh khoảng 6% — theo số liệu của tháng 3.

Bức tranh hỗn hợp này sẽ gây khó khăn cho Ngân hàng Trung ương Anh, nơi sẽ phải quyết định thời điểm bắt đầu cắt giảm lãi suất. Thị trường tài chính dự đoán lần cắt giảm đầu tiên sẽ rơi vào tháng 6 hoặc tháng 8. Cuộc bỏ phiếu trong Ủy ban Chính sách Tiền tệ gần như chắc chắn cũng sẽ cho ra tỉ số 50-50 như vậy.

Hà Lan vẫn chưa có thủ tướng mới

Đảng vì Tự do cực hữu của Geert Wilders đã đứng đầu trong cuộc bầu cử Hà Lan vào tháng 11 năm ngoái, nhưng phải mất gần sáu tháng đàm phán với ba đảng thiên hữu khác họ mới đạt được một hiệp định liên minh sơ bộ vào ngày 15 tháng 5. Đến thứ Tư, quốc hội sẽ tranh luận về thỏa thuận sẽ mang lại cho Hà Lan một chính phủ hữu khuynh nhất kể từ những năm 1960.

Các đảng cầm quyền sẽ đồng ý tạm dừng đơn xin tị nạn, hạn chế thị thực lao động, nới lỏng giới hạn ô nhiễm nitơ (điều mà nhiều nông dân không ưa) và cắt giảm ngân sách dành cho phát thanh truyền hình, viện trợ nước ngoài, và nghiên cứu công nghệ. Thỏa thuận này có thể vi phạm luật EU về tị nạn và môi trường. Nhưng liên minh – bao gồm Đảng Tự do cầm quyền, Đảng Khế ước Xã hội Mới và một đảng của nông dân – có đủ số phiếu để thực hiện nó.

Họ vẫn thiếu một thủ tướng: các đảng đã đồng ý rằng không có nhà lãnh đạo nào của họ sẽ làm thủ tướng. Ứng viên ưa thích của ông Wilders, một nhà sinh vật học lập dị và là cựu bộ trưởng của đảng Lao động, đang bị chỉ trích vì một thỏa thuận bằng sáng chế được cho là phi đạo đức.