Nguồn: Millions stolen from JFK Airport in infamous ‘Lufthansa heist’, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1978, khoảng sáu tên cướp đeo mặt nạ đã đột kích vào nhà kho chứa hàng của Hãng hàng không Lufthansa tại Sân bay JFK ở New York, cuỗm đi hơn 5 triệu đô la tiền mặt (tương đương 21 triệu đô la theo tỷ giá hiện tại) và gần 1 triệu đô la trang sức. Cho đến ngày nay, “Vụ cướp Lufthansa” vẫn được cho là một trong những vụ cướp lớn nhất trong lịch sử Mỹ.
Kẻ đứng sau kế hoạch táo bạo này là Peter Gruenewald, một nhân viên kho hàng của Lufthansa tại Sân bay JFK. Gruenewald biết rằng Lufthansa thường xuyên vận chuyển một lượng lớn tiền mặt không được đánh dấu từ châu Âu – loại tiền mà khách du lịch và quân nhân Mỹ đổi ở nước ngoài – đến JFK. Thông thường, số tiền này sẽ ngay lập tức được chuyển đến các ngân hàng Mỹ bằng xe tải của công ty Brink. Nhưng đôi khi các chuyến bay chậm trễ khiến tiền đến nơi sau khi những chiếc xe tải cuối cùng đã rời đi trong ngày, đồng nghĩa với việc tiền được lưu trữ tại sân bay cho đến ngày làm việc tiếp theo – và trở thành mồi ngon cho bọn cướp.
Gruenewald đã trình bày kế hoạch của mình cho người bạn Louis Werner, cũng là nhân viên kho hàng, với hy vọng thực hiện được nó. Thật không may cho Gruenewald, Werner xem vụ cướp là cơ hội để thoát khỏi khoản nợ cờ bạc cá nhân khổng lồ và đã phản bội bạn mình. Hắn kể lại kế hoạch của Gruenewald cho một nhà cái lớn trong khu vực, Martin Krugman, người chia sẻ ý tưởng này với trùm mafia khét tiếng đã chuyển sang làm cố vấn phim ảnh Henry Hill.
Như được mô tả trong bộ phim nổi tiếng Goodfellas, Hill là thành viên của một băng đảng xã hội đen do James “Jimmy the Gent” Burke cầm đầu. Sau nhiều năm kiếm tiền bằng những hành vi bất chính, băng đảng của Jimmy đã gắn bó chặt chẽ với gia đình tội phạm Lucchese và gây dựng được danh tiếng vững chắc trong thế giới tội phạm có tổ chức. Burke và Hill sau đó tiếp quản việc lên kế hoạch cho vụ cướp. Đám đàn em của Jimmy đã quá quen thuộc với JFK. Bất cứ khi nào chúng cần tiền mặt, sân bay là mục tiêu dễ dàng. Chúng thường cướp các xe tải từ JFK, lấy hai hoặc ba xe mỗi tuần để kiếm tiền nhanh chóng. Dù trên xe là tivi, quần áo, hay thực phẩm, thì chúng đều biết cách bán hàng hóa để kiếm thêm tiền.
Burke và Hill nhanh chóng tập hợp một nhóm cho vụ cướp và chờ tin từ Werner, tay sai bên trong. Khoảng 3 giờ sáng ngày 11/12, một chiếc xe tải màu đen chở một nhóm đàn ông đeo mặt nạ đến khu vực nhà kho Lufthansa. Những người này đột nhập vào tòa nhà trong khi chiếc xe tẩu thoát được đưa ra phía sau. Chúng xông vào, giương súng lên, bắt giữ các nhân viên trực ca đêm và còng tay họ trong phòng nghỉ. Những tay súng sau đó buộc một giám sát viên mở chiếc két sắt rộng 3 mét x 6 mét để tránh kích hoạt báo động. Tiền mặt và trang sức nhanh chóng được chất lên xe tải, rồi bọn cướp vội vàng lái đi.
Toàn bộ vụ cướp chỉ diễn ra trong chưa đầy một giờ.
Tuy nhiên, chúng đã không thoát tội. Thay vì lái chiếc xe tải đến bãi phế liệu do băng đảng kiểm soát vào đêm xảy ra vụ cướp, tài xế Parnell Steven “Stacks” Edwards lại say rượu và bỏ xe đậu trái phép trên đường phố Brooklyn, nơi người ta tìm thấy dấu vân tay và dấu chân của hắn ở bên trong. Burke quyết định cắt đứt quan hệ giữa Edwards với băng đảng, và tên tài xế trở thành nghi phạm đầu tiên bị sát hại trong vụ án. Khi Burke dần trở nên hoang tưởng – và tham lam muốn được chia phần lớn hơn trong số tiền mặt khổng lồ cướp được – thì cũng là lúc chuỗi domino bắt đầu đổ xuống. Krugman là người tiếp theo, biến mất vào ngày 06/01/1979. Đến mùa hè năm đó, tám người đàn ông liên quan đến vụ cướp đã chết hoặc mất tích.
Không thể kết nối bất cứ điều gì với băng đảng của Jimmy và Henry, và với xác chết của các thành viên băng đảng cứ chất đống thêm, FBI chuyển sự chú ý sang gã tay sai – Louis Werner. Nhờ lời khai của Gruenewald, Werner đã bị kết án vì vai trò của mình trong vụ trộm, nhưng hắn từ chối hợp tác hoặc khai ra đồng phạm. FBI tưởng chừng sẽ không bao giờ giải quyết được vụ án, hoặc đưa những kẻ liên quan ra trước công lý.
“Đám giang hồ này nghĩ rằng chúng có giấy phép trộm cắp, giấy phép giết người, và giấy phép làm bất cứ điều gì chúng muốn”, George Venizelos, trợ lý giám đốc phụ trách văn phòng FBI tại New York, bình luận với Reuters.
Bước đột phá lớn nhất trong cuộc điều tra cuối cùng đã đến vào mùa xuân năm 1980, khi Hill bị bắt vì sáu tội danh liên quan đến ma túy. Không lâu sau đó, hắn quyết định “lật kèo,” được FBI thuyết phục làm chứng chống lại không chỉ Burke mà còn cả Paul Vario, cấp phó của nhà Lucchese. Lời khai của Hill đã dẫn đến việc Burke bị kết tội trong hai vụ án riêng biệt – một vụ dàn xếp tỷ số trong trận bóng rổ và một vụ giết người không liên quan – và “Jimmy the Gent” đã chết trong tù năm 1996. Còn Vario bị kết tội kiếm tiền bất hợp pháp và chết trong tù năm 1988.
Chỉ một phần số tiền bị cướp được thu hồi lại.
