
Nguồn: First commercial movie screened, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1895, buổi chiếu phim thương mại đầu tiên trên thế giới đã diễn ra tại Grand Cafe ở Paris. Bộ phim được thực hiện bởi Louis và Auguste Lumière, hai anh em người Pháp. Họ đã phát minh ra máy quay phim kiêm máy chiếu có tên là Cinematographe. Trước đó, anh em nhà Lumière đã giới thiệu phát minh của mình với công chúng vào tháng 03/1895 bằng một đoạn phim ngắn ghi lại cảnh công nhân rời khỏi nhà máy Lumière. Sang ngày 28/12, cặp anh em giàu óc kinh doanh này bắt đầu chiếu một loạt các cảnh phim ngắn về cuộc sống thường nhật của người Pháp và lần đầu tiên thu phí vào cửa.
Công nghệ điện ảnh thực ra bắt nguồn từ đầu những năm 1830, khi Joseph Plateau của Bỉ và Simon Stampfer của Áo đồng thời phát triển một thiết bị gọi là phenakistoscope, bao gồm một đĩa quay có các khe hở cho phép người ta xem một loạt các hình vẽ, tạo ra hiệu ứng của một hình ảnh chuyển động duy nhất. Máy phenakistoscope – được coi là tiền thân của phim ảnh hiện đại – đã được tiếp nối bởi hàng thập kỷ tiến bộ, và vào năm 1890, Thomas Edison và trợ lý William Dickson đã phát triển máy quay phim đầu tiên, được gọi là Kinetograph. Năm sau, 1891, Edison tiếp tục phát minh Kinetoscope, một thiết bị có lỗ nhìn cho phép một người xem một dải phim khi nó di chuyển qua một luồng ánh sáng.
Năm 1894, Antoine Lumière, cha của Auguste (1862-1954) và Louis (1864-1948), được xem một buổi trình diễn Kinetoscope của Edison. Người cha rất ấn tượng, nhưng ông được cho là đã nói với các con trai của mình, những người đang điều hành một nhà máy sản xuất tấm kính ảnh thành công ở Lyon, Pháp, rằng họ có thể nghĩ ra thứ gì đó tốt hơn. Cinematographe của Louis Lumière – được cấp bằng sáng chế vào năm 1895 – là sự kết hợp giữa máy quay phim và máy chiếu có thể hiển thị hình ảnh chuyển động trên màn hình cho khán giả. Cinematographe cũng nhỏ hơn, nhẹ hơn, và sử dụng ít phim hơn công nghệ của Edison.
Năm 1896, anh em nhà Lumière cho mở một loạt các rạp chiếu phim để trình chiếu tác phẩm của mình và cử các đoàn quay phim đi khắp thế giới để chiếu phim và quay những cảnh quay mới. Tại Mỹ, ngành công nghiệp điện ảnh nhanh chóng phát triển. Năm 1896, Vitascope Hall, được cho là rạp chuyên chiếu phim đầu tiên ở Mỹ, đã khai trương tại New Orleans. Năm 1909, tờ New York Times đăng bài phê bình phim đầu tiên (về phim Pippa Passes của D.W. Griffith), năm 1911, xưởng phim Hollywood đầu tiên mở cửa, và năm 1914, Charlie Chaplin ra mắt màn ảnh rộng.
Ngoài máy quay Cinematographe, anh em nhà Lumière cũng phát triển quy trình chụp ảnh màu thực tế đầu tiên, tấm kính Autochrome, ra mắt năm 1907.
