14/10/1962: Khủng hoảng Tên lửa Cuba bắt đầu

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Cuban Missile Crisis begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Khủng hoảng Tên lửa Cuba bắt đầu từ ngày 14/10/1962. Đây chính là cuộc khủng hoảng đã đẩy Mỹ và Liên Xô tới bờ vực chiến tranh hạt nhân. Các bức ảnh do máy bay do thám U-2 của Mỹ chụp đã trở thành bằng chứng không thể chối cãi rằng Liên Xô đã xây dựng hệ thống tên lửa tầm trung ở Cuba. Những tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân giờ chỉ cách 90 dặm ngoài khơi bờ biển nước Mỹ.

Căng thẳng giữa Mỹ và Liên Xô tại Cuba đã gia tăng liên tục kể từ sự kiện Vịnh Con lợn (Bay of Pigs, 4/1961) – khi những người tị nạn Cuba, được Mỹ vũ trang và huấn luyện, đã đổ bộ vào Cuba và cố gắng lật đổ chính phủ của Fidel Castro. Mặc dù cuộc xâm lược này không thành công, Castro đã tin rằng người Mỹ rồi sẽ lại thực hiện một vụ tương tự, vì vậy ông yêu cầu hỗ trợ quân sự từ Liên Xô. Trong vòng 1 năm sau đó, con số các cố vấn Liên Xô đến Cuba đã tăng lên hơn 20.000. Tin đồn cũng bắt đầu lan truyền rằng Liên Xô đã đem tên lửa và máy bay ném bom chiến lược đến hòn đảo.

Có nhiều lý do khiến Nikita Khrushchev đi đến quyết định này giữa Chiến tranh Lạnh. Ông ta có thể đã tin rằng Mỹ thực sự có ý định xâm lược Cuba nên đã cung cấp vũ khí để cản đường. Phải đối mặt với chỉ trích từ nhiều thành viên cứng rắn trong Đảng Cộng sản Liên Xô, ông có thể nghĩ rằng theo đuổi một lập trường cứng rắn sẽ giúp mình nhận được sự ủng hộ.

Khrushchev cũng luôn tức giận vì tên lửa hạt nhân của Mỹ ở rất gần Liên Xô (ví dụ như ở Thổ Nhĩ Kỳ), thế nên việc đặt tên lửa ở Cuba sẽ giúp ông khắc phục sự mất cân bằng này.

Hai ngày sau khi máy bay U-2 chụp ảnh, những bức ảnh đó đã được rửa ra, phân tích bởi các sĩ quan tình báo và cuối cùng trình lên cho Tổng thống Kennedy. Trong hai tuần tiếp theo, Mỹ và Liên Xô gần như đã tiến đến chiến tranh hạt nhân, còn thế giới thì sợ hãi chờ đợi kết quả.

Xem thêm:

Khủng hoảng tên lửa Cuba (Cuban missile crisis)