Tag: 1893

10/07/1893: Bác sĩ tiên phong thực hiện thành công ca phẫu thuật tim hở

Nguồn: Pioneering Black doctor performs successful open-heart surgery, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1893, bác sĩ Daniel Hale Williams đã thực hiện thành công một trong những ca phẫu thuật tim hở đầu tiên trên thế giới tại Bệnh viện Provident ở Chicago. Ông không chỉ là người đi tiên phong trong lĩnh vực này, mà còn là một trong ba bác sĩ người Mỹ gốc Phi duy nhất hành nghề tại Chicago vào thời điểm mà nhiều bệnh viện do người da trắng điều hành vẫn từ chối điều trị cho bệnh nhân da đen – chứ chưa nói đến việc tuyển dụng bác sĩ da đen. Continue reading “10/07/1893: Bác sĩ tiên phong thực hiện thành công ca phẫu thuật tim hở”

09/06/1893: 23 người chết trong vụ sập Nhà hát Ford, nơi Lincoln bị ám sát

Nguồn: 23 die in collapse of Ford’s Theatre, site of Lincoln assassination, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1893, tại Washington, D.C., nội thất của Nhà hát Ford đã sụp đổ, gây ra cái chết của 23 người. Tòa nhà – nơi Tổng thống Lincoln bị ám sát vào ngày 15/04/1865 – là nơi làm việc của hàng trăm nhân viên văn thư do Bộ phận Hồ sơ và Lương hưu của Bộ Chiến tranh tuyển dụng. Cuộc điều tra sau đó đã xác định nguyên nhân thảm kịch là do một cột dầm đã bị tác động trong quá trình đào tầng hầm cho một nhà máy đèn điện.

Các nhân viên cứu hộ nhanh chóng có mặt tại hiện trường, điên cuồng tìm kiếm nạn nhân và dọn dẹp các mảnh vỡ. Những người sống sót nhớ lại những tiếng la hét của đồng nghiệp. Một nhân chứng cho biết các cựu binh Nội chiến làm việc trong tòa nhà là những người “hoảng loạn và điên rồ nhất.” Trong lúc hoảng loạn, một số nhân viên đã nhảy từ tầng 2, dùng mái hiên để đỡ họ rơi xuống. Continue reading “09/06/1893: 23 người chết trong vụ sập Nhà hát Ford, nơi Lincoln bị ám sát”

16/09/1893: Người định cư chạy đua giành đất tại Oklahoma

Nguồn: Settlers race to claim land in Oklahoma, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1893, cuộc chạy đua lớn nhất trong lịch sử đã bắt đầu với hơn 100.000 người đổ về Dải Cherokee của Oklahoma để giành giật những mảnh đất quý giá từng thuộc về người Mỹ bản địa. Sau khi phát súng hiệu vang lên, cuộc đua điên cuồng bắt đầu. Dùng ngựa và xe kéo, những người tiên phong nóng lòng muốn chiếm đất đã tiến về phía trước để đánh dấu quyền sở hữu đối với những mẫu đất tốt nhất.

Trớ trêu là không lâu trước đó, chính vùng đất này từng bị xem là sa mạc vô giá trị. Những nhà thám hiểm đầu tiên của Oklahoma tin rằng lãnh thổ này quá khô cằn và ít cây để người da trắng có thể định cư, song một số lại cho rằng đây có thể là một nơi hoàn hảo để tái định cư người da đỏ khi các vùng đất trù phú, màu mỡ của họ ở vùng Đông Nam đang ngày càng bị người da trắng dòm ngó. Continue reading “16/09/1893: Người định cư chạy đua giành đất tại Oklahoma”

17/01/1893: Người Mỹ lật đổ chế độ quân chủ Hawaii

Nguồn: Americans overthrow Hawaiian monarchy, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1893, tại quần đảo Hawaii, một nhóm những người trồng mía đường Mỹ do Sanford Ballard Dole dẫn đầu đã lật đổ Nữ hoàng Liliuokalani của Hawaii và lập ra một chính quyền mới do Dole làm Tổng thống. John L. Stevens, Đại sứ Mỹ ở Hawaii, đã biết trước về cuộc đảo chính này, và 300 lính thủy quân lục chiến từ tàu tuần dương Boston đã được huy động đến Hawaii, nhằm bảo vệ cho các công dân Mỹ.

Những cư dân đầu tiên ở quần đảo Hawaii là những nhà thám hiểm Polynesian đặt chân đến đây vào khoảng thế kỷ 8. Sang đầu thế kỷ 18, các thương nhân Mỹ cũng bắt đầu đến Hawaii để khai thác gỗ đàn hương trên đảo, vì đây là món hàng đắt giá ở Trung Quốc vào thời bấy giờ. Continue reading “17/01/1893: Người Mỹ lật đổ chế độ quân chủ Hawaii”

07/06/1893: Gandhi lần đầu tiến hành bất tuân dân sự

young-gandhi_2683415b

Nguồn: “Gandhi’s first act of civil disobedience,” History.com (truy cập ngày 06/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 7 tháng 6 năm 1893, trong một sự kiện có ảnh hưởng đáng kể tới người dân Ấn Độ sau này, Mohandas K. Gandhi, một luật sư trẻ người Ấn Độ đang làm việc ở Nam Phi, đã từ chối tuân thủ các quy định mang tính phân biệt chủng tộc trên một chuyến tàu ở Nam Phi, sau đó bị đuổi khỏi tàu ở thành phố Pietermaritzburg.

Sinh ra ở Ấn Độ nhưng theo học tại Anh, đầu năm 1893, Gandhi đến Nam Phi để hành nghề luật theo hợp đồng kéo dài một năm. Cư trú ở Natal, ông phải chịu sự phân biệt chủng tộc và những quy định pháp luật của Nam Phi hạn chế quyền lợi của người lao động Ấn Độ. Sau này nhớ lại, Gandhi đã gọi thời khắc mà ông bị buộc phải rời khỏi toa xe lửa hạng nhất và sau đó bị ném ra khỏi chuyến tàu hôm mùng 7 tháng 6 là thời khắc quyết định của ông. Từ đó trở đi, ông quyết tâm chống lại sự bất công và bảo vệ những quyền lợi của mình trong vai trò một người Ấn Độ nói riêng và một con người nói chung. Continue reading “07/06/1893: Gandhi lần đầu tiến hành bất tuân dân sự”