21/12/1958: De Gaulle đắc cử Tổng thống Pháp

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: De Gaulle elected, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1958, ba tháng sau khi hiến pháp mới của nước Pháp được phê chuẩn, Charles de Gaulle được bầu làm tổng thống đầu tiên của Đệ Ngũ Cộng Hòa bởi đa số áp đảo. Trước đó, vào tháng 6, vị anh hùng Thế chiến II của Pháp đã được kêu gọi đứng lên lãnh đạo đất nước sau khi ông đã nghỉ hưu khi một cuộc nổi dậy quân sự và dân sự ở Algeria đe dọa sự ổn định của nước Pháp.

Là một cựu chiến binh Thế chiến I, de Gaulle đã không thành công khi kiến ​​nghị nước Pháp hiện đại hóa lực lượng vũ trang của mình nhiều năm trước khi Thế chiến II bùng nổ. Sau khi Thủ tướng Pháp Henri Pétain ký một hiệp định đình chiến với Đức Quốc xã vào tháng 06 năm 1940, de Gaulle đã trốn sang London, nơi ông tổ chức các Lực lượng Nước Pháp Tự do và tập hợp các thuộc địa của Pháp dưới ngọn cờ Đồng minh. Các lực lượng của ông đã chiến đấu thành công ở Bắc Phi, và vào tháng 06 năm 1944, ông được chỉ định là người đứng đầu chính phủ Pháp lưu vong.

Vào ngày 26 tháng 08, sau cuộc tấn công của quân Đồng minh vào Pháp, de Gaulle đã tiến vào Paris trong chiến thắng. Vào tháng 11, ông được nhất trí bầu làm tổng thống lâm thời của Pháp. Tuy nhiên, ông từ chức hai năm sau đó, tuyên bố rằng ông không có đủ quyền lực để quản lý. Năm 1947, ông thành lập một đảng chính trị mới và chỉ đạt được thành công vừa phải trong cuộc bầu cử. Năm 1953, ông rời khỏi chính trường.

Tuy nhiên, vào năm 1958, một cuộc nổi dậy của kiều dân Pháp sống ở Algeria đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng ở Pháp, và de Gaulle đã đồng ý lãnh đạo một chính phủ lâm thời mới. Được coi là nhà lãnh đạo duy nhất có đủ sức mạnh và tầm vóc để đối phó với tình huống hiểm nghèo này, ông đã trở thành nhà độc tài thực sự của nước Pháp, với quyền năng cai trị bằng các sắc luật trong sáu tháng. Một hiến pháp mới do ông thiết kế đã được phê chuẩn trong một cuộc trưng cầu dân ý vào tháng 9, và vào ngày 21 tháng 12, ông được bầu làm tổng thống của Đệ Ngũ Cộng Hòa.

Trong thập niên tiếp theo, Tổng thống de Gaulle đã trao độc lập cho Algeria và cố gắng khôi phục tầm vóc quốc tế trước đây của nước Pháp bằng cách rút khỏi liên minh NATO do Mỹ chi phối và thúc đẩy phát triển vũ khí nguyên tử. Các cuộc biểu tình của sinh viên và các cuộc đình công của công nhân năm 1968 đã làm suy yếu sự ủng hộ của công chúng dành cho ông, và vào năm 1969, các đề xuất cải cách hiến pháp của ông đã bị đánh bại trong một cuộc bỏ phiếu toàn quốc. Vào ngày 28 tháng 04 năm 1969, Charles de Gaulle, ở tuổi 79, đã nghỉ hưu vĩnh viễn. Ông qua đời vào năm sau đó.