Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Cộng đồng Kinh tế Các Quốc gia Tây Phi thông báo tổ chức một hội nghị thượng đỉnh ở Abuja, thủ đô Nigeria, vào thứ Năm, để thảo luận về cuộc đảo chính ở Niger. Trước đó, chính phủ quân sự của Niger đã đóng cửa không phận nước này và cảnh báo về một cuộc tấn công của “thế lực nước ngoài.” Trước đó ECOWAS đã đe dọa can thiệp quân sự nếu các nhà lãnh đạo đảo chính của Niger không phục chức cho tổng thống Mohamed Bazoum trước cuối ngày Chủ nhật. Song thời hạn trôi qua mà không có sự cố nào. Mali và Burkina Faso, hai nước cũng được điều hành bởi quân đội, sẽ cử một phái đoàn chung đến Niger để bày tỏ “tình đoàn kết” với các nhà lãnh đạo mới của nước này.
Aramco, gã khổng lồ dầu mỏ của Ả Rập Saudi, công bố lợi nhuận ròng 112,8 tỷ riyal (30,1 tỷ USD) trong quý hai, giảm 38% so với cùng kỳ năm trước, một phần vì giá dầu thô giảm. Kết quả này phù hợp với xu hướng chung trong ngành, khi BP của Anh cũng chứng kiến lợi nhuận quý hai giảm 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Hồi tháng 6, Ả Rập Saudi đã tuyên bố giảm sản lượng ở mức 1 triệu thùng.
Yellow, một công ty vận tải đường bộ của Mỹ, đã nộp đơn xin phá sản và thông báo bán “tất cả hoặc gần như toàn bộ” tài sản. Cho đến cuối tháng 3, khoản nợ chưa thanh toán của công ty 99 tuổi này đã lên tới 1 tỷ đô la. Giám đốc Darren Hawkins nói Yellow dự định sẽ hoàn trả “đầy đủ” khoản vay cứu trợ trong đại dịch trị giá 700 triệu đô la mà họ nhận từ chính phủ liên bang hồi năm 2020. Vụ phá sản sẽ ảnh hưởng đến 30.000 nhân viên của công ty.
Rahul Gandhi, lãnh đạo đảng đối lập chính của Ấn Độ, đã được phục hồi ghế nghị sĩ quốc hội sau khi tòa án tối cao đình chỉ bản án về tội phỉ báng của ông. Hồi tháng 3, ông Gandhi bị kết án hai năm tù vì một bình luận mỉa mai mà ông đưa ra vào năm 2019 về những người tên Modi, họ của thủ tướng Ấn Độ. Đảng Bharatiya Janata cầm quyền của Narendra Modi đang ngày càng mạnh tay với các lực lượng bất đồng chính kiến.
Siemens Energy báo cáo khoản lỗ ròng 2,9 tỷ euro (3,2 tỷ USD) trong quý ba và dự kiến lỗ tổng cộng 4,5 tỷ euro trong năm nay. Công ty cho biết kết quả kém trong quý ba một phần là do chi phí gia tăng của bộ phận turbine điện gió. Như các nhà sản xuất turbine gió khác, Siemens Gamesa bị ảnh hưởng nặng bởi gián đoạn chuỗi cung ứng và chi phí bảo trì tăng.
Theo một quan chức Tunisia, ít nhất 11 người di cư đã chết và 44 người mất tích sau vụ đắm tàu ở bờ biển Tunisia hôm Chủ nhật. Chỉ có hai người được giải cứu. Chính quyền Tunisia cho biết tất cả những người di cư này đều đến từ các nước cận Sahara. Số lượng người đến châu Âu qua đường Tunisia đã tăng mạnh trong những tháng gần đây.
Nga tuyên bố khởi động sứ mệnh mặt trăng đầu tiên sau gần 50 năm vào thứ Sáu. Xe tự hành Lunar-25 của Nga sẽ hạ cánh xuống cực nam của mặt trăng, khu vực mà các nhà khoa học tin rằng có thể chứa một lượng băng đáng kể. Ấn Độ đã phát động một sứ mệnh tương tự vào tháng 7. Tổng thống Nga Vladimir Putin nói nước ông sẽ phát triển chương trình không gian “bất chấp” lệnh trừng phạt của phương Tây.
Con số trong ngày: 2 triệu đô la, là số tiền mà các nhóm Dân chủ cấp liên bang chi cho chiến dịch tranh cử giữa nhiệm kỳ năm ngoái ở Florida, giảm từ gần 60 triệu đô la của năm 2018.
TIÊU ĐIỂM
Pakistan có thể hoãn bầu cử
Tuần này, thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif dự kiến sẽ giải tán quốc hội và bổ nhiệm một chính phủ lâm thời trước cuộc tổng tuyển cử vào cuối năm. Cuộc bầu cử có thể bị hoãn, sau khi chính phủ cho biết hôm thứ Bảy rằng kết quả điều tra dân số mới đồng nghĩa các đơn vị bầu cử phải được điều chỉnh. Nhà chức trách dự kiến mất tới 4 tháng để vẽ lại chúng. Vì vậy, quốc hội đã trao thêm quyền cho chính phủ tạm quyền trong tương lai, cho phép họ thực hiện các điều kiện của một thỏa thuận cho vay với IMF.
Các cuộc bầu cử — bất kể được tổ chức khi nào — có thể sẽ được tiến hành mà không có cựu thủ tướng Imran Khan. Việc bị kết án vào cuối tuần qua vì “các hành vi tham nhũng” khiến ông bị mất tư cách tham gia quốc hội trong 5 năm. Các luật sư của ông cho biết sẽ kháng cáo. Dù vậy, ông vẫn còn hàng chục cáo buộc khác bao gồm báng bổ và khủng bố. Số phận đổi thay của ông Khan, từ thủ tướng trở thành bị cáo, là một minh chứng nữa cho thấy bản chất khắc nghiệt của nền chính trị Pakistan.
Softbank lật ngược kết quả thua lỗ
Gã khổng lồ đầu tư Nhật Bản SoftBank sẽ báo cáo kết quả quý vào thứ Ba. Công ty đã trải qua quãng thời gian khó khăn gần đây khi đà giảm chung của ngành công nghệ đe doạ nhiều thương vụ lớn của họ. Chỉ riêng Quỹ Tầm nhìn đã lỗ 6,9 nghìn tỷ Yên (48 tỷ USD) trong hai năm qua.
Nhưng giới phân tích kỳ vọng quỹ sẽ kiếm được lợi nhuận trong quý gần nhất, phần lớn nhờ trí tuệ nhân tạo giúp đẩy giá trị các khoản đầu tư vào các công ty khởi nghiệp công nghệ. AI đã giúp chỉ số tổng hợp Nasdaq, một chỉ số nặng về công nghệ, tăng 33% trong năm nay. Bên cạnh đó là đợt IPO của Arm, một công ty Anh chuyên sản xuất bản thiết kế cho nhiều công nghệ bán dẫn. SoftBank mua Arm từ năm 2016 với giá 32 tỷ USD. Giờ đây họ đặt mục tiêu định giá từ 60 tỷ đến 70 tỷ đô la, với niêm yết sớm nhất là tháng 9. Công bố thu nhập của thứ Ba sẽ tiết lộ thêm về là một vụ IPO bom tấn đầy tiềm năng.
Tình hình thị trường nhà ở châu Âu
Giá nhà ở châu Âu có lẽ đã chạm đáy. Số liệu trong ba tháng đầu năm 2023 cho thấy sụt giảm theo quý ở nhiều nước châu Âu. Nhưng giá ở Đức tăng trong quý hai có lẽ báo hiệu điều tương tự ở các nước khác. Với lạm phát chủ yếu giảm, lãi suất và lãi suất thế chấp cũng có thể giảm, qua đó thay đổi tâm lý của người mua. Vào thứ Ba, Ngân hàng Trung ương châu Âu sẽ công bố kết quả khảo sát mới nhất về quan điểm của người tiêu dùng về giá nhà và những dự đoán của họ đối với nền kinh tế nói chung.
Trong kỳ khảo sát tháng 4 và tháng 5, người tiêu dùng trung bình dự đoán giá nhà và thu nhập hộ gia đình trì trệ trong 12 tháng tới, với lãi suất thế chấp vẫn ở mức 4,5% so với cùng kỳ. Kể từ đó lạm phát có chậm lại, nhưng không đủ để kéo lãi suất đi xuống. Thị trường không bị thuyết phục, và lãi suất cả nợ ngắn hạn lẫn dài hạn đều tăng.
Phe Cộng hoà ở Ohio quyết tâm cản trở quyền phá thai
Vào thứ Ba, người dân bang Ohio, Mỹ, sẽ bỏ phiếu về việc có nên làm cho hiến pháp của họ khó sửa đổi hơn hay không. Cơ quan lập pháp bang do đảng Cộng hòa kiểm soát đã đưa một sửa đổi ra bỏ phiếu vào tháng 5. Nó yêu cầu các chiến dịch do công dân lãnh đạo trong tương lai phải thu thập chữ ký từ mọi hạt trong tiểu bang, thay vì chỉ một nửa, nếu muốn được đem ra biểu quyết. Nó cũng sẽ nâng ngưỡng thông qua sửa đổi từ đa số đơn giản lên 60%.
Một số đảng viên Cộng hòa của bang tỏ ra không giấu giếm động cơ của họ. Người dân Ohio sẽ bỏ phiếu vào tháng 11 về việc có nên đưa quyền phá thai vào hiến pháp hay không. Kể từ khi phán quyết vụ Roe kiện Wade bị lật ngược vào năm ngoái, sáu tiểu bang đã bỏ phiếu về quyền phá thai. Ở mọi nơi cử tri đều bỏ phiếu ủng hộ quyền phá thai, nhưng ở Michigan, Kansas và Kentucky, chiến dịch bảo vệ quyền phá thai không giành được hơn 60% số phiếu bầu. Và các nhà hoạt động ở Ohio đang khởi kiện chống lệnh cấm phá thai đối với thai từ 6 tuần tuổi được thông qua vào năm 2019. Cuộc chiến giành quyền tiếp cận phá thai đang nổ ra ở cả tòa án và trên các lá phiếu của Ohio.
