Thế giới hôm nay: 13/05/2024

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres đã kêu gọi một “lệnh ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức” ở Gaza và “trả tự do vô điều kiện cho tất cả con tin.” Hôm Chủ nhật, Israel đã yêu cầu nhiều người dân ở miền đông Rafah sơ tán khi nước này chuẩn bị tăng cường hoạt động tại đây. Theo LHQ, khoảng 300.000 người đã chạy khỏi thành phố trong tuần qua. Israel cũng tăng cường ném bom vào trại tị nạn Jabalia ở phía bắc khu vực này.

Theo các quan chức Nga, có 7 người thiệt mạng và 17 người bị thương sau khi một tên lửa Ukraine tấn công một khu chung cư ở vùng Belgorod của Nga. Trong khi đó, 3 người đã thiệt mạng và 4.000 người phải di dời vì các đòn không kích của Nga ở khu vực Kharkov đông bắc Ukraine, theo thống đốc Oleh Syniehubov.

Hàng trăm người biểu tình đã đổ về Tunis, thủ đô của Tunisia, để yêu cầu thả các nhà báo và nhân vật đối lập. Những người biểu tình cũng kêu gọi tổng thống Kais Saied ấn định ngày bầu cử tổng thống công bằng. Hôm thứ Bảy, cảnh sát Tunisia đã đột kích các văn phòng của liên minh pháp lý nước này và bắt giữ Sonia Dahmani, một luật sư và là người thẳng thắn chỉ trích ông Saied. Hai nhà báo khác cũng bị bắt hôm Chủ nhật.

Pháp công bố đầu tư của một số công ty nước ngoài trước sự kiện “Chọn nước Pháp” hàng năm nhằm thu hút các doanh nghiệp. Bruno Le Maire, bộ trưởng tài chính nước này, cho biết châu Âu cần tiền để không “thua về năng suất” trước Mỹ và Trung Quốc. Ngân hàng Mỹ Morgan Stanley sẽ mở văn phòng mới tại Paris; trong khi Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 1,2 tỷ euro (1,3 tỷ USD) vào nước này.

Ít nhất 37 người thiệt mạng trong trận lũ quét ở Sumatra, một hòn đảo của Indonesia. Mưa lớn và dòng dung nham lạnh từ núi Marapi đã khiến một dòng sông tràn bờ. Hơn 100 ngôi nhà và tòa nhà khác ở các ngôi làng lân cận đã bị nhấn chìm, theo các quan chức Indonesia. Một vụ việc tương tự từng giết chết khoảng 26 người hồi tháng 3.

Hàng nghìn cư dân ở các tỉnh Alberta và British Columbia của Canada đã được yêu cầu rời khỏi nhà vì nguy cơ cháy rừng. Chính phủ cảnh báo Canada có nguy cơ xảy ra một mùa cháy rừng “thảm khốc” do dự báo nhiệt độ mùa xuân và mùa hè cao bất thường trên khắp đất nước, một phần vì El Niño.

Richard Slayman, người đàn ông đầu tiên được ghép thận lợn biến đổi gen, đã qua đời. Ông Slayman, người trước đó đã trải qua ca ghép thận cho người, được ghép thận lợn tại bệnh viện đa khoa Massachusetts vào tháng 3. Các bác sĩ phẫu thuật dự kiến thận lợn sẽ hoạt động được ít nhất hai năm. Bệnh viện cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy việc cấy ghép là nguyên nhân dẫn đến cái chết của ông Slayman.

Con số trong ngày: 29%, là tỷ lệ các công ty Mỹ dưới 5 tuổi vào năm 2018, so với 38% của năm 1982.

TIÊU ĐIỂM

SoftBank muốn tìm cơ hội đầu tư mới

SoftBank Group, một công ty viễn thông và đầu tư công nghệ Nhật Bản, sẽ báo cáo kết quả thường niên vào thứ Hai. Giá cổ phiếu của tập đoàn đã tăng 30% kể từ đầu năm, phần lớn nhờ vào kết quả hoạt động mạnh mẽ của Arm, một nhà thiết kế chip đến từ Anh, mà SoftBank giữ 90% cổ phần. Lợi nhuận của Arm đã giúp công ty giảm bớt tổn thất tại các công ty công nghệ ngốn tiền khác mà họ thu về trong giai đoạn bùng nổ.

Vào tháng 6 năm 2023, nhà sáng lập Masayoshi Son đã hứa sẽ quay trở lại “chế độ tấn công” bằng cách mở lại sổ séc. Lần này ông tập trung vào AI và chất bán dẫn. Vào ngày 8 tháng 5, Bloomberg đưa tin rằng công ty đang có kế hoạch mua Graphcore, một công ty khởi nghiệp bán dẫn đang gặp khó khăn của Anh từng được định giá 2,8 tỷ USD. Ông Son cũng đang tìm kiếm gần 100 tỷ USD cho một liên doanh sản xuất chip AI để cạnh tranh với Nvidia. Các nhà đầu tư của SoftBank hy vọng những vụ đặt cược mới của ông sẽ mang lại kết quả tốt hơn các thương vụ trước đây.

Phiên toà xét xử thượng nghị sĩ Bob Menedez về tội tham nhũng bắt đầu

Ảnh hưởng từ nước ngoài, hàng đống tiền mặt, một chiếc Mercedes mui trần, và những thỏi vàng có thể xuất hiện trong phiên tòa xét xử Bob Menendez về tội tham nhũng, bắt đầu từ thứ Hai. Các công tố viên liên bang cho biết thượng nghị sĩ cấp cao của đảng Dân chủ, người đại điện cho bang New Jersey, đã hành động như một đặc vụ nước ngoài và dùng chức vụ của mình để chia sẻ thông tin nhạy cảm với Ai Cập. Ông cũng bị cáo buộc lạm dụng quyền lực của mình để làm lợi cho Qatar. Các công tố viên cho rằng ông Menendez và vợ đã nhận hối lộ để giúp đỡ bạn bè. Các luật sư của ông dường như sẵn sàng đổ hết cho vợ ông, người sẽ bị xét xử trong một vụ kiện khác.

Đây không phải là cáo buộc đầu tiên chống lại ông Menendez. Trước đây vào năm 2017 ông từng có một phiên tòa tham nhũng kết thúc vì bồi thẩm đoàn bế tắc. Ông tái đắc cử vào năm 2018, nhưng lần này ngay cả những đồng minh lâu năm cũng kêu gọi ông từ chức. Ông phủ nhận mọi hành vi sai trái. Dù vậy, ông vẫn bỏ qua cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ vào tháng 6, và nuôi hy vọng tranh cử trong cuộc đua vào tháng 11 như một ứng viên độc lập.

Hồng Kông tổ chức hội nghị quốc tế quy mô lớn về địa chính trị

Hội nghị quốc tế đầu tiên của Hồng Kông dành riêng cho địa chính trị sẽ khai mạc vào thứ Hai. Thượng đỉnh Thịnh vượng Toàn cầu quy tụ các học giả, chính trị gia, và các ông lớn trong giới kinh doanh để tranh luận về các chủ đề như “phi toàn cầu hóa” và hợp tác công nghệ.

Chính phủ hy vọng cuộc tụ họp kéo dài ba ngày sẽ khởi đầu cho màn trở lại của Hồng Kông. Regina Ip, người tổ chức và là nhà lập pháp nổi tiếng thân Bắc Kinh, mô tả đây là nỗ lực của thành phố nhằm thoát ra khỏi “sự cô lập” sau một vài năm đầy sóng gió. Danh tiếng của thành phố như một trung tâm tài chính toàn cầu đang phai nhạt đi kể từ khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia vào năm 2020 sau các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ. Hội nghị được tổ chức ngay sau khi có Điều 23, một luật bổ sung được chính quyền lãnh thổ thông qua vào ngày 19 tháng 3.

Bà Ip hy vọng thế giới thay vào đó sẽ tập trung vào vai trò của Hồng Kông với tư cách là “trung gian giữa Trung Quốc đại lục với phần còn lại của thế giới.” Đối với những người từng biết đến thành phố này như một trung tâm toàn cầu thực sự, mấy lời như vậy thật không an ủi chút nào.

Triển lãm lớn của ngành không gian tại California

Hội nghị Triển lãm Công nghệ Vũ trụ, bắt đầu vào thứ Hai tại Long Beach, California, là nơi quy tụ các thành viên của ngành “Không gian Mới” được hình thành nhờ sự thành công của SpaceX, một công ty ở Hawthorne do Elon Musk thành lập. Tên lửa Falcon 9 của SpaceX đã hạ giá thành phóng một vệ tinh lên quỹ đạo xuống còn 3.000 USD/kg. Và số tiền đó có thể giảm hơn nữa khi thiết bị nâng hạng nặng Starship của hãng, hiện đang được thử nghiệm, đi vào hoạt động.

Hiện có hơn 5.000 vệ tinh thương mại đang hoạt động trên quỹ đạo, tạo thành cốt lõi của một ngành công nghiệp trị giá khoảng 600 tỷ USD mỗi năm. Chúng được sử dụng chủ yếu cho viễn thông (chẳng hạn như chòm sao vệ tinh Starlink của SpaceX) và quan sát Trái đất. Nhưng một số doanh nhân có kế hoạch lớn hơn. Họ mơ về các trạm vũ trụ tư nhân, sản xuất trong không gian, thăm Mặt Trăng và Sao Hỏa, thậm chí khai thác kim loại quý từ các tiểu hành tinh.